Η Νέα Υόρκη γύρισε σελίδα. Ο 34χρονος Ζόραν Μαμντάνι, εκπρόσωπος της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών και μέλος των Δημοκρατικών Σοσιαλιστών της Αμερικής (DSA), εξελέγη την Τρίτη νέος δήμαρχος της αμερικανικής μητρόπολης, εξασφαλίζοντας ποσοστό 50,4% σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα.
Ο Μαμντάνι γίνεται έτσι ο πρώτος Μουσουλμάνος και Νοτιοασιάτης που αναλαμβάνει τη δημαρχία της Νέας Υόρκης, καθώς και ο νεότερος εδώ και έναν αιώνα.
Ο Μαμντάνι επικράτησε του 67χρονου πρώην κυβερνήτη της πολιτείας, Άντριου Κουόμο, ο οποίος κατέβηκε ως ανεξάρτητος συγκεντρώνοντας 41,6%, και του Ρεπουμπλικανού Κέρτις Σίλουα, που περιορίστηκε στο 7,1%. Παρά την υποστήριξη που παρείχε στον Κουόμο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, η επιρροή του Λευκού Οίκου δεν στάθηκε ικανή να ανακόψει τη δυναμική του νεαρού υποψηφίου.
«Οδεύουμε να γράψουμε ιστορία, να αποχαιρετήσουμε την πολιτική του χθες», δήλωσε ο Μαμντάνι λίγο μετά την ψήφο του στην Αστόρια του Κουίνς, την εκλογική του βάση.
Η αντίθεση Τραμπ
Καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έκρυψε την αντίθεσή του στον Μαμντάνι, προειδοποιώντας ότι «θα είναι δύσκολο να δοθούν ομοσπονδιακά κονδύλια σε μια πόλη που κυβερνά κομμουνιστής». Την ημέρα των εκλογών, μάλιστα, επιτέθηκε ξανά στον αντίπαλό του μέσω της πλατφόρμας Truth Social, γράφοντας: «Οποιοσδήποτε Εβραίος ψηφίσει τον Ζόραν Μαμντάνι είναι ηλίθιος», κατηγορώντας τον ότι «μισεί τους Εβραίους».
Ο Μαμντάνι, που είχε δεχθεί πυρά για την κριτική του στην πολιτική του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, παρέμεινε αμετακίνητος στις θέσεις του, τονίζοντας πως υποστηρίζει πλήρως την εβραϊκή κοινότητα της Νέας Υόρκης.
Από την Ουγκάντα στο Κουίνς
Γεννημένος στην Καμπάλα της Ουγκάντα, παιδί Ινδών διανοουμένων, ο Μαμντάνι μετανάστευσε στις ΗΠΑ σε ηλικία επτά ετών. Σπούδασε Αφρικανικές Σπουδές στο Κολλέγιο Μπόουντοιν και απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα το 2018. Η μητέρα του είναι η γνωστή σκηνοθέτις Μίρα Ναΐρ και ο πατέρας του, Μαχμούντ Μαμντάνι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Πριν τη διεκδίκηση της δημαρχίας, είχε εκλεγεί μέλος του τοπικού κοινοβουλίου εκπροσωπώντας το Κουίνς. Ο πολιτικός του λόγος, προσηλωμένος στα προβλήματα των εργαζομένων και το αυξανόμενο κόστος ζωής, του χάρισε μεγάλη δημοτικότητα ιδίως στους νέους ψηφοφόρους.
Ριζοσπαστική ατζέντα
Ο νέος δήμαρχος προτείνει ένα πακέτο μέτρων που περιλαμβάνει δωρεάν μετακινήσεις με λεωφορεία, καθολική παιδική φροντίδα και πάγωμα των ενοικίων σε ρυθμιζόμενες κατοικίες — πολιτικές που υπόσχεται να χρηματοδοτήσει μέσω αύξησης της φορολογίας στα υψηλά εισοδήματα.
Αν και οι Ρεπουμπλικανοί τον χαρακτηρίζουν «κομμουνιστή», οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι προτάσεις του παραπέμπουν περισσότερο στη σοσιαλδημοκρατία παρά στην επαναστατική αριστερά.
Εσωκομματικοί κραδασμοί και πολιτικά μηνύματα
Η ισχυρή επίδοση του Κουόμο ως ανεξάρτητου ανέδειξε τις εσωτερικές εντάσεις στο Δημοκρατικό Κόμμα της πόλης, ενώ το Ρεπουμπλικανικό ποσοστό παρέμεινε χαμηλό. Παρ’ όλα αυτά, η ευρεία συμμετοχή των ψηφοφόρων —1,75 εκατομμύρια μέχρι τις 18:00, έναντι 1,15 εκατ. το 2021— δείχνει ότι η αναμέτρηση ενεργοποίησε μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος.
«Η νίκη Μαμντάνι είναι ένα σαφές μήνυμα προς την κατεύθυνση μιας νέας γενιάς πολιτικών», σχολίασε ο πολιτολόγος Κώστας Παναγόπουλος, επισημαίνοντας ότι η εκλογή του «ενδέχεται να εμπνεύσει παρόμοια κινήματα σε άλλες μητροπόλεις των ΗΠΑ».
Κύμα δημοκρατικών νικών
Η εκλογή Μαμντάνι έρχεται σε μια βραδιά επιτυχιών για τους Δημοκρατικούς. Η Άμπιγκεϊλ Σπάνμπεργκερ έγινε η πρώτη γυναίκα κυβερνήτης της Βιρτζίνια, η Μίκι Σέριλ επικράτησε στο Νιου Τζέρσεϊ απέναντι σε Ρεπουμπλικανό αντίπαλο που είχε τη στήριξη Τραμπ, ενώ στην Καλιφόρνια ο κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσομ κέρδισε τη στήριξη των ψηφοφόρων για την αναδιαμόρφωση των εκλογικών περιφερειών — ένα σχέδιο που αναμένεται να αποφέρει πέντε επιπλέον έδρες στους Δημοκρατικούς στο Κογκρέσο.
Η επόμενη ημέρα
Ο Ζόραν Μαμντάνι θα αναλάβει καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου, σε μια πόλη με έντονα κοινωνικά προβλήματα και υπό το άγρυπνο βλέμμα του Λευκού Οίκου. Οι υποσχέσεις του για «Νέα Υόρκη όλων» θα δοκιμαστούν από τις πραγματικότητες της διακυβέρνησης — και από έναν πρόεδρο Τραμπ που έχει ήδη προαναγγείλει δύσκολες σχέσεις με τη νέα δημοτική αρχή.
