Ιράν: Επανέναρξη συνομιλιών για τα πυρηνικά πριν τον Νοέμβριο αναμένει η Τεχεράνη
Η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι προβλέπει την επανέναρξη των συνομιλιών για τα πυρηνικά πριν από τον Νοέμβριο, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, λίγο αφού ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής ενέργειας του Ιράν ανακοίνωσε πως ο πυρηνικός αντιδραστήρας του Αράκ, που είχε σταματήσει βάσει της συμφωνίας της Βιέννης του 2015, θα ξαναρχίσει να λειτουργεί μέσα σε ένα χρόνο από τώρα για ερευνητικούς σκοπούς.
Η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, που επιτεύχθηκε το 2015, προβλέπει την αναδιαμόρφωση και ανακατασκευή του αντιδραστήρα βαρέος ύδατος του Αράκ προκειμένου να μετατραπεί σε ερευνητικό αντιδραστήρα, που δεν θα μπορεί να παράγει πλουτώνιο για στρατιωτική χρήση, στην παραγωγή του οποίου μπορεί να βοηθήσει το βαρύ ύδωρ.
Ο Μοστάφα Ναχάι δήλωσε χθες, Κυριακή, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Fars, πως «ο αντιδραστήρας IR-20 του Αράκ μπορεί να ξεκινήσει μέσα σε ένα χρόνο από τώρα».
Ο επικεφαλής της ιρανικής υπηρεσίας ατομικής ενέργειας, Μοχαμάντ Εσλαμί, είχε δηλώσει στα μέσα Σεπτεμβρίου στη διάρκεια μιας επίσκεψης στην εγκατάσταση αυτή, πως θέλει να επανεκκινήσει «το ταχύτερο δυνατό» την ανακατασκευή του αντιδραστήρα βαρέος ύδατος του Αράκ (κεντρικό Ιράν) για ερευνητικούς σκοπούς, χωρίς να δώσει συγκεκριμένη ημερομηνία.
Η ιρανική υπηρεσία ατομικής ενέργειας είχε δηλώσει τον Απρίλιο πως οι ψυχρές δοκιμές του αντιδραστήρα IR-20 μπορεί να ξεκινούσαν το πρώτο εξάμηνο του ιρανικού έτους, που άρχισε στις 21 Μαρτίου. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπό της Μπεχρούζ Καμαλβαντί, «θα θέσουμε γενικά σε λειτουργία τον αντιδραστήρα ένα χρόνο μετά τις δοκιμές εν ψυχρώ».
Στις αρχές Δεκεμβρίου 2020, το ιρανικό Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει σχέδιο νόμου για την ανακατασκευή του αντιδραστήρα του Αράκ.
Με βάση τους όρους του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA) που υπογράφηκε το 2015 στη Βιέννη από το Ιράν και την Ομάδα των 5+1 (Κίνα, Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία και Γερμανία), η Τεχεράνη δεσμεύθηκε να ανακατασκευάσει τον αντιδραστήρα βαρέος ύδατος, που βρίσκεται 60 χλμ. βορειοδυτικά της πόλης Αράκ, στην επαρχία Μαρκαζί.
Εξάλλου, ο IR-20 θα πρέπει να μετατραπεί σε ερευνητικό αντιδραστήρα. Το Ιράν οφείλει επίσης να μειώσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο 3,67% με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων που επέβαλαν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιοποίησε η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) το 2016, η «καρδιά» του αντιδραστήρα έχει αφαιρεθεί όπως προέβλεπε η συμφωνία της Βιέννης, και διοχετεύθηκε σε αυτόν τσιμέντο προκειμένου να τον καταστήσει ανενεργό.
Όμως το 2018 οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από τη συμφωνία της Βιέννης και επανέφεραν τις κυρώσεις τους σε βάρος του Ιράν. Η Τεχεράνη είχε δηλώσει τότε πως η μονομερής αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία επιβράδυνε την ανακατασκευή του αντιδραστήρα του Αράκ, την οποία διεκπεραιώνει η Κίνα.
Η ανακοίνωση για τον αντιδραστήρα του Αράκ έγινε ενώ οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Τεχεράνη και τις μεγάλες δυνάμεις για την αναβίωση της συμφωνίας του 2015 έχουν σταματήσει.
