Κίνδυνος διάσπασης στη Βοσνία καθώς εκπνέει η επιτήρηση της EuFor – Ετοιμάζει στρατό ο Ντόντικ;
Για κίνδυνο επιστροφής στην αβεβαιότητα και ανάφλεξης της υπαρξιακής απειλής της Βοσνίας, προειδοποιεί η Ευρώπη την ώρα που εκπνέει η παρουσία της ειρηνευτικής δύναμης EU Force (EuFor) στην περιοχή, η οποία μέχρι σήμερα διασφάλιζε εν πολλοίς τη δύσκολη ισορροπία στην εύφλεκτη περιοχή.
Σε έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που αποκαλύπτει η εφημερίδα The Guardian, ο Κρίστιαν Σμιτ, Ύπατος εκπρόσωπος για την Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τόνισε πως αν οι Σέρβοι αυτονομιστές υλοποιήσουν την απειλή τους να ιδρύσουν δικό τους στρατό, διαιρώντας στα δύο τις ένοπλες δυνάμεις, θα χρειαστεί να σταλούν περαιτέρω ειρηνευτικές δυνάμεις για να διασφαλίσσουν πως η χώρα δεν θα διολισθήσει στο χάος ή και σε έναν νέο πόλεμο.
Αυτή τη στιγμή, η διεθνής ειρηνευτική δύναμη που παραμένει στη Βοσνία, αποτελείται από 700 άτομα της EU Force (Eufor)ενώ το ΝΑΤΟ διατηρεί επίσημη έδρα στο Σαράγεβο.
H εντολή παραμονής αμφότερων εκεί είναι προς ανανέωση αυτήν την εβδομάδα στο συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με την καταληκτική ημερομηνία να είναι η 5η Νοεμβρίου.
Ωστόσο, η Ρωσία έχει απειλήσει να μπλοκάρει το ψήφισμα, αν δεν αφαιρεθούν όλες οι αναφορές στον Ύπατο Εκπρόσωπο, ενδεχομένως υποβαθμίζοντας την εξουσία του Σμιτ ως επιτηρητή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον του 1995.
Υπαρξιακή απειλή στη Βοσνία
Στην πρώτη του έκθεση από τη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων του, τον Αύγουστο, ο Σμιτ, πρώην υπουργός στη Γερμανία, προειδοποίησε πως η Βοσνία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη «μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή της μεταπολεμικής περιόδου».
«Αυτό ισοδυναμεί με απόσχιση χωρίς να έχει διακηρυχθεί», έγραψε ο Σμιτ σε έκθεση που παραδόθηκε στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, την περασμένη Παρασκευή. Όπως διεμήνυσε, οι ενέργειες του Μίλοραντ Ντόντικ, του Σερβοβόσνιου προεδρεύοντα του Συλλογικού Προεδρείου της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, «απειλούν όχι μόνο την ειρήνη και τη σταθερότητα της χώρας και της περιοχής, αλλά -αν μείνουν αναπάντητες από τη διεθνή κοινότητα- θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην κατάρρευση της ίδιας της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον».
Ο Σερβοβόσνιος ηγέτης απειλεί να αποσυρθεί από κρατικούς θεσμούς -περιλαμβανομένου και του στρατού που δημιουργήθηκε τα τελευταία 25 χρόνια με διεθνή βοήθεια- και να ανασυστήσει σερβική δύναμη.
Στις 14 Οκτωβρίου, ο Ντόντικ διεμήνυσε πως θα υποχρέωνε τον βοσνιακό στρατό να αποσυρθεί από τη Republika Srpska (το σερβικό μισό της Βοσνίας), προειδοποιώντας πως αν η δύση προσπαθήσει να επέμβει στρατιωτικά, είχε «φίλους» που είχαν υποσχεθεί να στηρίξουν τον σερβικό σκοπό – υπαινιγμός σε Σερβία και Ρωσία.
