Καζακστάν: Μέρα πένθους η Δευτέρα – Για τρομοκρατική επίθεση μιλά ο πρόεδρος Τοκάγεφ
«Μπαρούτι» μυρίζει ακόμα η ατμόσφαιρα στο Καζακστάν από τις διαδηλώσεις που ποτίστηκαν με αίμα την περασμένη εβδομάδα, σηματοδοτώντας τη χειρότερη αναταραχή που αντιμετώπισε το πρώην σοβιετικό έθνος από την κατάκτηση της ανεξαρτησίας του πριν από 30 χρόνια. Η Δευτέρα κηρύχθηκε ημέρα πένθους για τα θύματα των βίαιων ταραχών. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, στον «μαύρο» κατάλογο βρίσκονται τα ονόματα 164 ανθρώπων, μεταξύ των οποίων τρία παιδιά.
Η Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας, η αντικατασκοπεία και η αντιτρομοκρατική υπηρεσία του Καζακστάν, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η κατάσταση έχει «σταθεροποιηθεί και είναι υπό έλεγχο».
Ο ακριβής απολογισμός των θυμάτων δεν έχει δοθεί ακόμη από τις Αρχές, εκτός από το ότι δεκάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων 16 αστυνομικοί. Την ίδια ώρα, σε σχεδόν 8.000 ανέρχονται οι συλληφθέντες, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών.
Ο Καζάκος πρόεδρος Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ περιέγραψε σήμερα, Δευτέρα, τις αναταραχές ως «τρομοκρατική επίθεση» ενάντια στο πλούσιο σε ορυκτά έθνος της Κεντρικής Ασίας των 19 εκατομμυρίων και απέρριψε τις αναφορές ότι οι αρχές στόχευσαν ειρηνικούς διαδηλωτές ως «ψευδείς».
Σε δήλωσή του τη Δευτέρα, το υπουργείο Εξωτερικών του Καζακστάν ανέφερε ότι οι ειρηνικές διαδηλώσεις «καταλήφθηκαν από τρομοκρατικές, εξτρεμιστικές και εγκληματικές ομάδες», συμπεριλαμβανομένων ακραίων ισλαμιστών μαχητών με εμπειρία μάχης.
Μιλώντας τη Δευτέρα σε μια έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας (CSTO), ο Τοκάγεφ υποσχέθηκε να αποκαλύψει στον κόσμο «πρόσθετα στοιχεία» μιας «τρομοκρατικής επίθεσης» κατά του Καζακστάν. Τόνισε ότι τα αιτήματα των ειρηνικών διαδηλωτών «ακούστηκαν και ικανοποιήθηκαν από το κράτος» και η αναταραχή που ακολούθησε περιλάμβανε «ομάδες ένοπλων αγωνιστών» που στόχος τους ήταν να ανατρέψουν την κυβέρνηση.
«Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για μια τρομοκρατική επίθεση, μια οργανωμένη και καλά προετοιμασμένη ενέργεια κατά του Καζακστάν με τη συμμετοχή ξένων μαχητών από χώρες της Κεντρικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένου του Αφγανιστάν. Συμμετείχαν επίσης μαχητές από χώρες της Μέσης Ανατολής», δήλωσε ο Τοκάγεφ, σύμφωνα με ανακοίνωση των υπηρεσιών του μετά από επικοινωνία του με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Πούτιν: Η Ρωσία έσωσε το Καζακστάν
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν χαρακτήρισε την αναταραχή «μια πράξη επιθετικότητας» υποκινούμενης από το εξωτερικό, ισχυριζόμενος ότι η Ρωσία έσωσε το Καζακστάν από αυτό που αποκάλεσε «εισβολή με υποστήριξη ξένων», σύμφωνα με δημοσιεύματα.
«Τα γεγονότα στο Καζακστάν δεν είναι η πρώτη και ούτε η τελευταία προσπάθεια εξωτερικής παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών μας», δήλωσε ο Πούτιν στη σύνοδο κορυφής.
Όπως είπε, η συμμαχία είχε καταφέρει να «αποτρέψει την υπονόμευση των θεμελίων του κράτους» και «την πλήρη υποβάθμιση της εσωτερικής κατάστασης στο Καζακστάν». Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι τα στρατεύματα θα παρέμεναν μέχρι να εκπληρώσουν την αποστολή τους, αλλά δεν έδωσε κάποια ημερομηνία αποχώρησης. Πριν από αυτόν, ο πρόεδρος του Καζακστάν είχε δηλώσει κατά την συνεδρίαση ότι η αποχώρηση θα γίνει «σύντομα».
Με επικεφαλής την Ρωσία, δύναμη 2.030 στρατιωτών του Οργανισμού έχει αναπτυχθεί στο Καζακστάν κατόπιν αιτήματος του Καζάκου προέδρου.
Ο Τοκάγεφ εκτίμησε ότι περίπου 1.300 επιχειρήσεις υπέστησαν ζημιές, συμπεριλαμβανομένων «100 εμπορικών κέντρων και τραπεζών», που δέχθηκαν επιθέσεις, όπως είπε. Περίπου 500 αυτοκίνητα της αστυνομίας πυρπολήθηκαν επίσης, πρόσθεσε ο Καζάκος ηγέτης. Σύμφωνα με τον ίδιο, «η οικονομική ζημιά για το κράτος ενδέχεται να ανέρχεται σε δύο έως τρία δισεκατομμύρια δολάρια». Έκανε λόγο, για ακόμη μια φορά, για «πολλά θύματα μεταξύ της αστυνομίας και των πολιτών».
Το μεγαλύτερο κύμα διαμαρτυριών εδώ και χρόνια στην χώρα αυτή της κεντρικής Ασίας πυροδοτήθηκε από την αγανάκτηση του κόσμου για σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων στα πρατήρια. Ωστόσο στη συνέχεια αυτό επεκτάθηκε και μετατράπηκε σε βίαιες διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης.
Συνομιλία Τοκάγεφ-Μπορέλ
Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ -Ζομάρτ Τοκάγεφ είχε σήμερα επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
«Παραγωγική συνομιλία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σήμερα» έγραψε ο Τοκάγεφ στην σελίδα του στο Twitter. «Ανέφερα τα τελευταία στοιχεία για την κατάσταση στο Καζακστάν». «Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή επιθετικότητα και επίθεση κατά της κρατικής μας υπόστασης και λάβαμε επείγοντα μέτρα για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης και της νόμιμης τάξης», υπογράμμισε ο Κασίμ-Ζομάρτ Τοκάγεφ.
«Ποτέ δεν χρησιμοποιήσαμε και δεν θα χρησιμοποιήσουμε ένοπλη βία εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών. Παρόμοιοι ισχυρισμοί είναι ψευδείς. Το Καζακστάν θα ενισχύσει την συνεργασία με την ΕΕ», έγραψε ο Τοκάγεφ στην ανάρτησή του.
«Συζήτησα τις τελευταίες εξελίξεις στο Καζακστάν με τον πρόεδρο Τοκάγιεφ. Εξέφρασα τα συλλυπητήρια για την απώλεια ζωών…Τόνισα τη σημασία της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Καζακστάν και τη στήριξη στην κυριαρχία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών», έγραψε από την πλευρά του ο Σαρλ Μισέλ.
Μόσχα και Πεκίνο στηρίζουν την ηγεσία του Καζακστάν
Με τη σειρά τους, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο Κινέζος ομόλογός του Γουάνγκ Γι σε τηλεφωνική συνομιλία που είχαν σήμερα συζήτησαν για την κατάσταση στο Καζακστάν και εξέφρασαν την ανησυχία τους για την παρουσία ξένων μισθοφόρων και τον ρόλο τους στην αποσταθεροποίηση της κατάστασης στην χώρα, αναφέρεται σε ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση και οι δύο πλευρές εξέφρασαν την σθεναρή τους υποστήριξη στις προσπάθειες της ηγεσίας του Καζακστάν για την αποκατάσταση της έννομης τάξης στην χώρα, ενώ οι δύο υπουργοί είχαν ταυτόσημη εκτίμηση για τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο Καζακστάν. Παράλληλα οι δύο υπουργοί εξέφρασαν την ανησυχία τους για την επέμβαση ξένων δυνάμεων όπως και για την συμμετοχή ξένων μισθοφόρων στις επιθέσεις εναντίον ειρηνικών πολιτών και αστυνομικών αλλά και στις καταλήψεις κρατικών οργανισμών και άλλων κτιριακών εγκαταστάσεων.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών αξιολόγησε ως θετικό τον ρόλο του Οργανισμού Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) στην εξομάλυνση της κατάστασης της χώρας, ενώ οι δύο υπουργοί επισήμαναν τον ρόλο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης (ΟΣΣ) στη διατήρηση της ασφάλειας στην Ευρασία.
Οι δύο υπουργοί εξήραν κατά την συνομιλία τους τις ενέργειες του προέδρου του Καζακστάν Κασίμ-Ζομάρτ Τοκάγεφ κατά τη διάρκεια των πρόσφατων γεγονότων, οι οποίες όπως επισήμαναν ήταν «έγκαιρες και ανάλογες της κλίμακας της απειλής».
