Ολοκληρώθηκε η συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν: Επί τάπητος F-35, Συρία αλλά και το θέμα των πρέσβεων
Ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Κυριακής η συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν στη Ρώμη, στο πλαίσιο της Συνόδου των G20. Στο επίκεντρο των μεταξύ τους συζητήσεων βρέθηκε το θέμα των F-35 αλλά και το αίτημα της Τουρκίας να επιστραφεί το ποσό των 1,4 δισ. ευρώ που είχε καταβάλει η Άγκυρα για το πρόγραμμα πώλησης των συγκεκριμένων αεροσκαφών.
Παράλληλα, επί τάπητος αναμενόταν να τεθεί το ζήτημα της Συρίας, με φόντο τις απειλές της Τουρκίας για νέα στρατιωτική επέμβαση και η ενόχληση της Άγκυρας για την αμερικανική βοήθεια στους Κούρδους.
Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, λίγο πριν από την κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες και διήρκεσε συνολικά 65 λεπτά, ο κ. Μπάιντεν απηύθυνε σαφή προειδοποίηση στον κ. Ερντογάν, λέγοντάς του χαρακτηριστικά:
«Οι σπασμωδικές κινήσεις δεν ωφελούν τη διμερή σχέση. Οι κρίσεις πρέπει να αποφεύγονται».
Υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος πρόεδρος ακύρωσε in extremis τη Δευτέρα την απέλαση δέκα δυτικών πρεσβευτών που είχε διατάξει — των ΗΠΑ, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Δανίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Νέας Ζηλανδίας.
Οι δέκα διπλωμάτες παρενέβησαν δημόσια τη 18η Οκτωβρίου υπέρ του μαικήνα και επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα, που παραμένει φυλακισμένος εδώ και τέσσερα χρόνια χωρίς να έχει καταδικαστεί, ζητώντας «δίκαιη και ταχεία διευθέτηση» της υπόθεσης, κάτι που ο αρχηγός του τουρκικού κράτους χαρακτήρισε «απρεπές» και «βαριά προσβολή».
«Ασφαλώς ο (σ.σ. αμερικανός) πρόεδρος θα επισημάνει πως πρέπει να βρούμε τρόπο να αποφεύγουμε κρίσεις όπως αυτή στο μέλλον, καθώς κι ότι οι σπασμωδικές ενέργειες δεν πρόκειται να ωφελήσουν την εταιρική σχέση και τη συμμαχία ΗΠΑ-Τουρκίας», είπε αμερικανός αξιωματούχος σε δημοσιογράφους.
Πρόσθεσε ότι η συνάντηση δεν θα γινόταν αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε προχωρήσει στην απέλαση του αμερικανού πρεσβευτή. Όμως, πρόσθεσε, το θέμα αυτό επιλύθηκε, προς το παρόν τουλάχιστον.
Ο Τζο Μπάιντεν, που αντάλλαξε σύντομο χαιρετισμό με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χθες, κατά την έναρξη των εργασιών της G20, σκοπεύει επίσης να συζητήσει μαζί του το αίτημα για την αγορά 40 μαχητικών F-16 και πακέτα εκσυγχρονισμού άλλων 80 που έχει ήδη στον στόλο της η τουρκική Πολεμική Αεροπορία, τη διμερή σχέση στο πεδίο της άμυνας, καθώς και περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τις κρίσεις στη Συρία και τη Λιβύη, όπου οι θέσεις των δύο χωρών έχουν μεγάλες αποκλίσεις.
Αμερικανοί κοινοβουλευτικοί αντιδρούν στην ενδεχόμενη πώληση των F-16 και των κιτ εκσυγχρονισμού και απειλούν να την εμποδίσουν, επικαλούμενοι την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 και το ότι η Τουρκία «συμπεριφέρεται σαν αντίπαλος» των ΗΠΑ. Η αγορά αυτή οδήγησε στην ακύρωση της σύμβασης για την αγορά των αμερικανικών μαχητικών stealth F-35 τεχνολογίας αιχμής από την Άγκυρα και την αποπομπή της από το πρόγραμμα συμπαραγωγής τους.
Οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί για τελευταία φορά κατ’ ιδίαν τον Ιούνιο, στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του NATO. Αντίθετα, ο κ. Μπάιντεν δεν υποδέχθηκε τον κ. Ερντογάν, όπως ήλπιζε ο τελευταίος, τον Σεπτέμβριο, όταν πήρε μέρος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
