Την έμφαση στον ρόλο της Ρουάντα στην περιφερειακή και διεθνή σκηνή, πρότυπο εθνικής συμφιλίωσης και οικονομικής ανάπτυξης υπογραμμίζει η επίσκεψη του Νίκου Δένδια εκεί, η πρώτη -όπως τονίζουν διπλωματικές πηγές- επίσκεψη Έλληνα υπουργού στην αφρικανική χώρα.
Η επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών στην Ρουάντα πραγματοποιείται λίγες εβδομάδες μετά την συνάντηση του με τον ομόλογό του Vincent Biruta, στο περιθώριο της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη.
Η επίσκεψη αυτή αποτελεί καταρχάς άνοιγμα της Ελλάδας στην υπο-σαχάρια Αφρική, μια περιοχή, η οποία είχε παραμείνει για αρκετά χρόνια εκτός του πλαισίου των προτεραιοτήτων της Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής.
Η Ελλάδα, χώρα που δεν έχει αποικιακό παρελθόν και λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη ιστορικών Ελληνικών κοινοτήτων στην Αφρική, έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει στέρεες βάσεις συνεργασίας με τις Αφρικανικές χώρες.
Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, την επίσκεψη αυτή υπαγόρευσαν αρκετοί παράγοντες. Καταρχάς η Αφρική αποτελεί την ήπειρο με την μεγαλύτερη δυναμική οικονομικής ανάπτυξης. Η Ρουάντα αποτελεί υπόδειγμα οικονομικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης στην Αφρική και συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών Αφρικανικών οικονομιών με τις καλύτερες επιδόσεις στην επιχειρηματικότητα. Παράλληλα, όμως, η Αφρική, με τεράστια πληθυσμιακή αύξηση και τις υφιστάμενες οικονομικές ανισότητες, αποτελεί επίσης εν δυνάμει πηγή αστάθειας και παράνομης μετανάστευσης για την Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτό, η ενασχόληση της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, με τα τεκταινόμενα στην Αφρική καθίσταται επιτακτική.
Μία χώρα – υπόδειγμα εθνικής συμφιλίωσης
Η Ρουάντα, αν και μικρή σχετικά χώρα για τα Αφρικανικά δεδομένα (12 εκατομμύρια κάτοικοι) διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στους περιφερειακούς Οργανισμούς.
Συγκρατείται ότι η Γενική Γραμματέας της Γαλλοφωνίας, στην οποία συμμετάσχει επίσης και η χώρα μας, είναι η πρώην ΥΠΕΞ της Ρουάντα.
Επίσης, η Ρουάντα κατέχει την νέα θέση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης.
Ο Πρόεδρος της χώρας, Paul Kagame συμμετείχε πρόσφατα στην Σύνοδο Κορυφής του G-20 στη Ρώμη, με την ιδιότητα του Προεδρεύοντος του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Αφρικανικής Ένωσης (NEPAD).
Επίσης, μόλις την περασμένη εβδομάδα η Ρουάντα φιλοξένησε την Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης.
Όπως σημειώνουν εξάλλου οι ίδιες πηγές, δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι η Ρουάντα είναι η χώρα με την 4η μεγαλύτερη συνεισφορά σε ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ (βασικά στην Αφρική), παράλληλα συμμετέχει σε ειρηνευτικές αποστολές της Αφρικανικής Ένωσης και έχει αποστείλει στρατεύματα στην Βόρεια Μοζαμβίκη για την καταπολέμηση ακραίου Ισλαμιστικού κινήματος που έχει κάνει την εμφάνιση του στην περιοχή.
Η Ελλάδα, χώρα η οποία επιθυμεί να διαδραματίσει ρόλο στο διεθνές γίγνεσθαι και να προωθήσει την πολυμερή συνεργασία στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και σε πλήρη σεβασμό του Χάρτη του ΟΗΕ βρίσκει στην Ρουάντα ένα φυσικό εταίρο στην Αφρική.
Τέλος, η Ρουάντα αποτελεί χώρα υπόδειγμα για την προώθηση της εθνικής συμφιλίωσης και της κοινωνικής ασφάλειας, μετά την γενοκτονία του 1994, η οποία άφησε μεταξύ 500.000-1.000.000 νεκρούς.
Στο πλαίσιο αυτό η Ρουάντα δίνει το παράδειγμα παγκοσμίως και βεβαίως θέτει άλλες χώρες, οι οποίες απαγορεύουν ακόμα και τη χρήση του όρου “γενοκτονία” προ των ευθυνών τους.
Για το σύνολο των ανωτέρω λόγων, η Ελλάδα οφείλει να δείξει το έμπρακτο και όχι μόνο το λεκτικό ενδιαφέρον της για την ενίσχυση των σχέσεων με την Ρουάντα.
Τα αποτελέσματα της επίσκεψης
Κατά την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια υπήρξαν τρία απτά αποτελέσματα.
Καταρχήν υπογράφηκαν δύο Μνημόνια Συνεργασίας – Πολιτικών Διαβουλεύσεων και Συνεργασία μεταξύ των Διπλωματικών Ακαδημιών. Η τελευταία διμερής συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών ανέρχεται στο μακρινό 1986.
Η Ελλάδα δώρισε συνολικά 530.000 εμβόλια για την καταπολέμηση του κορωνοϊού (200.000 τον περασμένο Σεπτέμβριο και 330.000 κατά την επίσκεψη του κ. Δένδια στην Ρουάντα).
Πέρα από την προώθηση της «διπλωματίας των εμβολίων», η εν λόγω κίνηση αποτελεί μια όχι αμελητέα συνεισφορά στην καταπολέμηση της πανδημίας στην Αφρική και συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του “vaccination gap” που υπάρχει μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής.
Τέλος, ο Υπουργός Εξωτερικών πραγματοποίησε δωρεά 80.000 Ευρώ στο Rwanda Governance Board για την χρηματοδότηση προγραμμάτων που αφορούν την ελευθερία του Τύπου και την προστασία των δημοσιογράφων.
Σημειώνεται ότι την περίοδο 2002-2020, η Ελλάδα είχε συνολικά συνεισφέρει περίπου 300.000 Ευρώ σε αναπτυξιακά προγράμματα στην Ρουάντα.
Η ανωτέρω δωρεά αφορά ένα τομέα στον οποίο η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία, τόσο μέσω της κατάθεσης και στήριξης σχετικών ψηφισμάτων στα διάφορα όργανα του ΟΗΕ, καθώς και την διοργάνωση σχετικών εκδηλώσεων, όπως αυτήν που διοργανώθηκε στην Νέα Υόρκη την περασμένη Τρίτη και στην οποία απηύθυνε χαιρετισμό ο Υπουργός Εξωτερικών.
Εν κατακλείδι, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, μετά την ενίσχυση του διμερούς συμβατικού πλαισίου και της εμβάθυνσης των σχέσεων με συμμάχους και εταίρους στην περιοχή, ανοίγει νέους ορίζοντες στην Ελληνική Εξωτερική πολιτική.
