Ανησυχία για το κοκτέιλ κορωνοϊού και γρίπης – Το νέο στέλεχός της Όμικρον που βρέθηκε στην Ευρώπη
Ένα νέο στέλεχος της παραλλαγής Όμικρον του κορωνοϊού εντοπίστηκε σε τουλάχιστον πέντε ευρωπαϊκές χώρες. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της ΕΕ (ECDC) προειδοποιεί ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες είναι πιθανό να κυριαρχήσει και να οδηγήσει σε αύξηση κρουσμάτων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ECDC, η BQ.1 και η υποπαραλλαγή της BQ1.1 αναμένεται να γίνουν τα επικρατέστερα στελέχη του ιού στην Ε.Ε. και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο στα μέσα Νοεμβρίου και στις αρχές του Δεκεμβρίου 2022.
Καλούνται οι χώρες να παραμείνουν σε επαγρύπνηση και να συνεχίσουν να παρακολουθούν τα ποσοστά κρουσμάτων κορωνοϊού, ειδικά σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Στο «μικροσκόπιο» βρίσκονται επίσης δείκτες όπως νοσηλείες, εισαγωγές και πληρότητες στις μονάδες εντατικής θεραπείας και φυσικά οι θάνατοι.
Αναμενόμενη η αύξηση κρουσμάτων
Στην Ελλάδα οι ειδικοί χαρακτηρίζουν αναμενόμενη την αύξηση κρουσμάτων κορωνοϊού το επόμενο διάστημα, καθώς οι καιρικές συνθήκες αλλάζουν και τα μέτρα προστασίας είναι από χαλαρά έως ανύπαρκτα. Αποτυπώνεται στον αριθμό των κρουσμάτων, στις νοσηλείες σε απλές κλίνες, αλλά όχι και στους “σκληρούς δείκτες”. Ταυτόχρονα το Φθινόπωρο αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων γρίπης και η ταυτόχρονη κυκλοφορία κορονοϊού και γρίπης θα δημιουργήσει ένα “κοκτέιλ” που θα επηρεάσει κυρίως τις ευπαθείς ομάδες. Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν τη σημασία του εμβολιασμού και για τους δύο ιούς θεωρώντας ότι πρέπει να ξεκινήσει καμπάνια ενημέρωσης, ώστε να ενημερωθούν οι πολίτες οι οποίοι έτσι και αλλιώς πρέπει να τηρούν τα μέτρα προστασίας.
Η πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Αθήνας – Πειραιά (ΕΙΝΑΠ), Ματίνα Παγώνη και η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, μιλήσανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την πανδημία covid-19 και την γρίπη.
«Έχουμε μία αύξηση 8 με 10% στον αριθμό των ασθενών οι οποίοι νοσηλεύονται σε απλές κλίνες και αυτό φαίνεται σταδιακά ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα αυξηθεί», αναφέρει η Ματίνα Παγώνη.
«Λαμβάνοντας υπόψη την επιδημιολογική πορεία των κυμάτων της πανδημίας covid-19, η παρατηρούμενη αύξηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών covid-19 είναι αναμενόμενη. Προς το παρόν βέβαια στη χώρα μας η αύξηση αυτή δεν οφείλεται στην εμφάνιση και επικράτηση ενός νέου στελέχους αλλά στην επικράτηση των στελεχών Όμικρον 4 και 5. Φαίνεται ότι η επιστροφή στην κανονικότητα χωρίς τη λήψη υποχρεωτικών μέτρων πρόληψης της μετάδοσης του SARS-CoV-2 και ο συγχρωτισμός σε εργασιακούς χώρους και σχολεία οδήγησε σε αύξηση των νέων κρουσμάτων στις νεαρότερες ηλικίες αρχικά. Πλέον η αύξηση των κρουσμάτων γίνεται πιο έκδηλη και στις μεγαλύτερες ηλικίες όπου και παρατηρούμε αύξηση των νοσηλειών λόγω και των περισσότερων συννοσηροτήτων”, αναφέρει η κ. Ψαλτοπούλου.
Η ανοσία φθίνει. Η μετάδοση του ιού δε θα ανακοπεί
«Αναμένουμε ότι σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού έχει αναπτύξει πλέον υβριδική ανοσία, δηλαδή έχει ανοσία τόσο κατόπιν προηγούμενης λοίμωξης όσο και μετά από εμβολιασμό έναντι του SARS-CoV-2», τονίζει η κ. Ψαλτοπούλου. «Ωστόσο», προσθέτει, «σε κάθε περίπτωση ο βαθμός προστασίας έναντι στη λοίμωξη φθίνει με την πάροδο του χρόνου και ειδικά με την επικράτηση νεότερων στελεχών όπως οι Όμικρον 4 και 5. Επομένως, όσοι έχουν εμβολιαστεί με παλαιότερα εμβόλια ή/και έχουν νοσήσει από προηγούμενα στελέχη του SARS-CoV-2 δε θα έχουν σημαντική προστασία μετά την παρέλευση τριμήνου από τον εμβολιασμό ή τη νόσηση. Η πιθανότητα σοβαρής νόσου και νοσηλείας λόγω COVID-19 μπορεί να είναι μειωμένη αλλά η αύξηση των κρουσμάτων και η μετάδοση του ιού δε θα ανακοπεί».
Έχουμε πλέον εμπειρία να δράσουμε αποτελεσματικά
Οι κ.κ. Ψαλτοπούλου και Παγώνη υπογραμμίζουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι έχουμε πλέον εμπειρία 2,5 χρόνων για να γνωρίζουμε πως θα προφυλαχθούμε. «Εκεί που θα χρειαστεί να φορέσουμε την μάσκα θα τη φορέσουμε, είτε σε εσωτερικούς είτε σε εξωτερικούς χώρους που υπάρχει συνωστισμός. Ιδιαίτερα άλλα μέτρα δεν νομίζω ότι χρειάζονται», αναφέρει η κ. Παγώνη.
«Σύμφωνα και με την πορεία της πανδημίας την καλοκαιρινή περίοδο, με την ευρεία εξάπλωση της Όμικρον 4 και 5, ελπίζουμε ότι η πίεση στο εθνικό σύστημα υγείας δε θα φτάσει στα επίπεδα των προηγούμενων κυμάτων της πανδημίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η επαναφορά καθολικών υποχρεωτικών μέτρων δε φαίνεται να είναι πιθανή. Ωστόσο, η ισχυρή σύσταση για χρήση μάσκας σε πολυσύχναστους χώρους και σε μέσα μαζικής μεταφοράς μπορεί να επανέλθει εφόσον συνεχιστεί η αύξηση των κρουσμάτων. Βεβαίως, έχουμε συλλέξει σημαντικές γνώσεις και εμπειρία από τα προηγούμενα κύματα της πανδημίας ώστε να δράσουμε αποτελεσματικά. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε στην καθημερινότητά μας ότι απλές ενέργειες όπως η αποφυγή συνωστισμού, η χρήση μάσκας προσώπου, η διενέργεια διαγνωστικών ελέγχων ιδιαίτερα επί συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσουν ουσιαστικά στην πρόληψη της διασποράς και είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τα άτομα με συννοσηρότητες» τονίζει η κ. Ψαλτοπούλου.
Από την πλευρά της η κ. Παγώνη εκτιμά ότι οι ΜΕΘ δεν θα πιεστούν καθώς σήμερα διαθέτουμε τα όπλα για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε. Αύξηση, όπως λέει θα υπάρχει στις απλές κλίνες, κάτι που θεωρεί αναμενόμενο καθώς αλλάζει ο τρόπος ζωής λόγω πτώσης της θερμοκρασίας. Σε αυτή την περίπτωση, τονίζει, χρειάζεται προσοχή.
Καμπάνια ενημέρωσης για τον εμβολιασμό
Η κ. Παγώνη τονίζει με έμφαση ότι οι άνω των 60 ετών πρέπει να εμβολιαστούν με το επικαιροποιημένο εμβόλιο και οι κάτω από 60 ετών με υποκείμενα νοσήματα θα πρέπει να ενημερωθούν από τον γιατρό τους. Θεωρεί ότι θα πρέπει να γίνει νέα καμπάνια ενημέρωσης για τον εμβολιασμό κατά της covid-19,αλλά και τον αντιγριπικό.
Εκτιμά ότι με την ταυτόχρονη κυκλοφορία κορονοϊού και γρίπης κινδυνεύουν περισσότερο οι ευπαθείς ομάδες. «Τα πράγματα θα είναι δύσκολα γι αυτούς. Γι αυτό επιμένουμε στους εμβολιασμούς. Στόχος μας είναι να εμβολιαστούν οι πολίτες, όπου χρειάζεται να φορούν μάσκα για να μην νοσήσουν και πάνε στα νοσοκομεία».
Θετικό θεωρεί η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου την εμφάνιση και επικράτηση υποστελεχών της Όμικρον ως προς την ανοσία έναντι της επαναλοίμωξης για όσους πέρασαν COVID-19, αλλά και για τους εμβολιασμένους. «Η αναμνηστική δόση με το δισθενές εμβόλιο που περιέχει το στέλεχος Όμικρον 1 προκαλεί ανοσολογική απάντηση τόσο έναντι του συγκεκριμένου στελέχους όσο και των υπολοίπων υπο-στελεχών Όμικρον. Τα νέα εμβόλια εμπεριέχουν την πρωτεΐνη – ακίδα S τόσο του αρχικού (προγονικού) στελέχους του ιού όσο και των πιο μεταδοτικών στελεχών Όμικρον (BA.4, BA.5). Είναι επίσης πιθανό – αλλά δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί – ότι τα νέα εμβόλια θα προσφέρουν προστασία από νεότερα αλλά λιγότερο κοινά στελέχη όπως τα BA.4.6 και BA.2.75. Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, τα στελέχη ανησυχίας που έχουν εντοπιστεί στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ είναι υποστελέχη της Όμικρον, ωστόσο δε μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο εμφάνισης μιας νέας παραλλαγής μελλοντικά», καταλήγει.
