Παραδοσιακά η κάθε κυβέρνηση τοποθετούσε στις θέσεις των Γενικών και Ειδικών γραμματέων στα υπουργεία, ή στις θέσεις προέδρων φορέων και οργανισμών του δημοσίου, στελέχη της που είχαν αποτύχει να εκλεγούν στις εθνικές εκλογές.
Με αυτήν τη τακτική δημιουργούσε – έστω και υπό προϋποθέσεις – τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε στις επόμενες εκλογές κάποιοι εξ αυτών να μπουν στη Βουλή.
Η παράδοση αυτή κρατούσε για χρόνια και πολλές φορές κόστιζε στις κυβερνήσεις, καθώς είχαν «χρεωθεί» τις ενέργειες τέτοιων στελεχών που άφησαν αρνητικό αποτύπωμα λόγω των πρακτικών που εφάρμοσαν.
Πότε «έσπασε» η παράδοση
Η συγκεκριμένη… παράδοση άρχισε σταδιακά να σπάει με την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, το 2009, όταν ο τότε πρωθυπουργός τοποθέτησε σε θέσεις – κλειδιά, πρόσωπα εκτός κομματικού «σωλήνα».
Στις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ αλλά και σε εκείνες της ΝΔ του Κώστα Καραμανλή και φυσικά στις κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ, το δόγμα του κομματικού προέδρου σε οργανισμό, φορέα ή σε θέση γραμματέα υπουργείου ήταν περίπου θέσφατο. Ένα ταμπού που δεν έσπαγε με τίποτε προκειμένου να μην προκαλέσει εσωκομματικές αντιδράσεις.
Ωστόσο όμως το κομματικό κράτος άρχιζε να φθίνει όχι γιατί δεν περίσσεψαν «δικά μας παιδιά», αλλά γιατί πολλαπλασιάστηκαν οι ανάγκες στους δημόσιους οργανισμούς και οι υπηρεσίες έγιναν πιο σύγχρονες με υψηλές απαιτήσεις που χρήζουν εξειδικευμένου προσωπικού.
Εξαίρεση και όχι κανόνας οι κομματικοί
Στα χρόνια της κυβέρνησης Μητσοτάκη οι «ημέτεροι» που τοποθετούνται σε θέσεις του κράτους είναι σχεδόν η εξαίρεση. Αν και το φαινόμενο δεν έχει εξαλειφθεί εντελώς, εντούτοις έχουν γίνει όμως τολμηρά βήματα προς την κατεύθυνση απεγκλωβισμού από τα στενά κομματικά πλαίσια.
Από τις πρόσφατες κινήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη φάνηκε άλλωστε πως δεν τον απασχολούν οι εσωκομματικές αντιδράσεις.
Γεγονός είναι πως ο πρωθυπουργός είναι πολιτικά πανίσχυρος αυτή τη στιγμή μέσα στη Νέα Δημοκρατία και κανείς δεν στέκεται «απέναντί» του προσώρας.
Ωστόσο, πέρα από τις υπαρκτές ανάγκες στελέχωσης νευραλγικών πόστων με εξειδικευμένο προσωπικό, στόχευση του πρωθυπουργού είναι να διευρύνει το πολιτικό του ακροατήριο, κάνοντας άνοιγμα στο κέντρο, – και όχι μόνο στο χώρο της κεντροδεξιάς.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πιέζει πολιτικά το ΠΑΣΟΚ, αφού αντλεί κρατικά στελέχη από την «πράσινη δεξαμενή».
Αμοιβαίες αποστάσεις
Η περίπτωση της Ζέφης Δημαδάμα είναι μια τέτοια περίπτωση. Η άλλοτε στενή συνεργάτιδα της Φώφης Γεννηματά δεν διαθέτει μόνο «πράσινες» περγαμηνές, αλλά και επιστημονική κατάρτιση.
Ως μέλος της ΚΕ του ΠΑΣΟΚ, μετά την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη, η κ. Δημαδάμα είχε λάβει αποστάσεις από ορισμένες επιλογές του νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Αποστάσεις μάλλον αμοιβαίες, αφού και η νέα ηγεσία δεν την έβλεπε με θετικό μάτι καθώς στην εκλογή νέας ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ, η κ. Δημαδάμα υποστήριξε τον Γιώργο Παπανδρέου για πρόεδρο και στους δύο γύρους της κομματικής αναμέτρησης.
Φαίνεται πως αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην σταδιακή απομάκρυνση από τη Χαριλάου Τρικούπη και εν τέλει στη διαγραφή της, μετά την αποδοχή της πρότασης Μητσοτάκη για τη θέση της Γ.Γ ισότητας στο νέο υπουργείο «Οικογένειας».
Τα κριτήρια για τις επιλογές των γ.γ
Σύμφωνα με την κυβέρνηση η επιλογή των νέων γραμματέων έγινε με συγκεκριμένα κριτήρια.
«Μοναδικό κριτήριο για την επιλογή των Γενικών Γραμματέων είναι η δυνατότητα να ανταποκριθούν στο ρόλο τους, με βάση την εμπειρία και την επαγγελματική τους διαδρομή και όχι την κομματική τους ταυτότητα» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές σχετικά με την ανακοίνωση των ονομάτων των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων.
Από το σύνολο των 63 Γενικών και Ειδικών Γραμματέων, οι 34 (54%) παραμένουν στη θέση που κατείχαν, ενώ οι 29 (46%) είναι νέες τοποθετήσεις. Από τις 29 νέες τοποθετήσεις, οι 12 (41%) είναι γυναίκες.
Επίσης έχουν αξιοποιηθεί έμπειρα στελέχη από τη Δημόσια Διοίκηση καθώς και στελέχη της ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά και της αγοράς.
Σημειώνεται ότι κανείς από τους Γενικούς Γραμματείς δεν υπήρξε υποψήφιος βουλευτής στις τελευταίες εκλογές.
Τονίζεται δε πως αξιοποιούνται και στελέχη προερχόμενα από άλλους πολιτικούς χώρους, όπως η Ζέφη Δημαδάμα (ΠΑΣΟΚ – υπεύθυνη τομέα Ισότητας) αλλά και ο Νίκος Μηλαπίδης που διετέλεσε Διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας στο Ποτάμι.
Αξιοποιούνται επίσης στελέχη από τον δημόσιο τομέα όπως οι Εύη Δραμαλιώτη, στέλεχος της γ.γ. Συντονισμού, Νάγια Κόλλια, στέλεχος ΤΑΙΠΕΔ, Φωτεινή Καλύβα, στέλεχος υπ. Υγείας και Παυλίνα Καρασιώτου, στέλεχος του ΓΛΚ αλλά και στελέχη από την αγορά και την ακαδημαϊκή κοινότητα όπως οι Τέλης Αϊβαλιώτης, Μαίρη Ψύλλα, Γιάννης Κατσαρός, Αρης Αγγελής, Κώστας Μαγουλάς και Κωνσταντίνος Καράντζαλος.
Η πρώην αναπληρώτρια τύπου του ΠΑΣΟΚ
H Ζέφη Δημαδάμα υπήρξε αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής και αντιπρόεδρος Γυναικών του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Διαθέτει διδακτορικό και Μεταπτυχιακό δίπλωμα στο επιστημονικό πεδίο «Περιφερειακή Ανάπτυξη και Πολιτικές Περιβάλλοντος». Ανήκει στο Ειδικό Διδακτικό Προσωπικό (ΕΔΙΠ) του Τμήματος Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο ενώ υπήρξε Υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.
Όπως δήλωσε θεωρεί «αυτονόητη την υποβολή της παραίτησής μου από κάθε ιδιότητα με κομματικό πρόσημο για λόγους δεοντολογίας». Μάλιστα, χαρακτηρίζει τον διορισμό της ως Γενική Γραμματέας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως «μια αποστολή εθνικού ενδιαφέροντος, η ευόδωση της οποίας προϋποθέτει τη συνεννόηση όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων».
Συγκεκριμένα δήλωσε:
«Η Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρεται στον πυρήνα του ευρωπαϊκού συστήματος αξιών.
Αποδέχθηκα την πρόταση να τεθώ επικεφαλής αυτής της Γραμματείας με αίσθημα ευθύνης και χρέους για να καταθέσω την εμπειρία και τη γνώση την οποία απέκτησα, έχοντας αφιερώσει, σε αυτά τα κρίσιμα για τη δημοκρατία ζητήματα, όλες μου τις δυνάμεις διαχρονικά και επιδιώκοντας πάντα τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις.
Θεωρώ αυτονόητη την υποβολή της παραίτησής μου από κάθε ιδιότητα με κομματικό πρόσημο για λόγους δεοντολογίας και με την πεποίθηση ότι αναλαμβάνω μια αποστολή εθνικού ενδιαφέροντος, η ευόδωση της οποίας προϋποθέτει τη συνεννόηση όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων».
«Εθεσε εαυτόν εκτός κινήματος»
Από τη Χαριλάου Τρικούπη ο γραμματέας Ανδρέας Σπυρόπουλος, με ανακοίνωση του σημειώνει ότι «Η Ζέφη Δημαδάμα με την αποδοχή του διορισμού της στη θέση της Γ. Γ. Ισότητας στην Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, πολιτικά έθεσε εαυτόν εκτός ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής. Με απόφαση μου διαγράφεται από μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής και του κόμματος.Επίσης δρομολογήθηκε ήδη η αντικατάσταση της στο PES WOMAN».
