Την αντίδραση Ελλάδας και Αιγύπτου προκάλεσε η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη. Οι δύο χώρες αμφισβητούν τη νομιμότητα της λιβυκής κυβέρνησης που συνυπέγραψε το μνημόνιο, ενώ στην ίδια «γραμμή» βρίσκεται και το κοινοβούλιο της Λιβύης.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μίλησε τηλεφωνικά με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι αναφορικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στη Λιβύη.
Αμφότερες οι πλευρές, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αμφισβήτησαν τη νομιμότητα της λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας να υπογράψει το εν λόγω μνημόνιο κατανόησης με την Τουρκία. Συμφωνήθηκε, επίσης, όπως ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών μεταβεί στο Κάιρο για διαβουλεύσεις την προσεχή Κυριακή.
Σε λίγο, ο υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί με τον Αμερικανό πρέσβη Τζορτζ Τσούνη για να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη.
Τις επιζήμιες κινήσεις που γίνονται στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη, ανέδειξε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στην παρέμβασή του στο Συμβούλιο Σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ – Ισραήλ που συνεδρίασε μέσω τηλεδιάσκεψης.
Όπως ο ίδιος ο κ. Δένδιας γνωστοποίησε, στάθηκε ακόμη στην ανάγκη εμβάθυνσης της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Ισραήλ, μεταξύ άλλων και στον τομέα της ενέργειας. Επίσης, επεσήμανε τους στενούς δεσμούς Ελλάδας – Ισραήλ σε διμερές και πολυμερές επίπεδο.
Τριγμοί στη Λιβύη
Εξάλλου, τριγμούς στο εσωτερικό της Λιβύης προκαλεί το Σύμφωνο με την Τουρκία για τους υδρογονάνθρακες, με το κοινοβούλιο να το απορρίπτει ως παράνομο, καθώς δεν αναγνωρίζει την κυβέρνηση του Ντμπεϊμπά που το συνυπέγραψε με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Πώς η Τουρκία επιχειρεί να εκμεταλλευτεί το χάος στη Λιβύη
Αξίζει να σημειωθεί πως δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα επιχειρεί να «νομιμοποιήσει» τις επιδιώξεις της στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω μνημονίου με την λιβυκή κυβέρνηση, εκμεταλλευόμενη το χάος και τη διαίρεση που επικρατεί στην αφρικανική χώρα.
Δύο αντίπαλες κυβερνήσεις διεκδικούν από τον περασμένο Μάρτιο την εξουσία, με τη μια να εδρεύει στην Τρίπολη, με επικεφαλής τον Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά και την άλλη, υπό τον Φάτι Μπασάγα, να στηρίζεται από το κοινοβούλιο του Τομπρούκ και τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, τον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης. Οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές που ήταν προγραμματισμένες αρχικά για τον Δεκέμβριο του 2021, αναβλήθηκαν επ’ αόριστον.
Το 2019 ο Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε μνημόνιο οριοθέτησης ΑΟΖ με τον τότε πρωθυπουργό της Λιβύης Φαγιέζ Αλ Σάρατζ, το οποίο απορρίφθηκε από τη λιβυκή βουλή τον Ιανουάριο του 2020.
Η Ελλάδα απέρριψε το μνημόνιο στο σύνολό του χαρακτηρίζοντας νομικά άκυρες τις διεκδικήσεις της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο τονίζοντας παράλληλα ότι παραβιάζουν το Δίκαιο της Θάλασσας.
Τσαβούσογλου για τη Συμφωνία
Όπως ανακοίνωσε, νωρίτερα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ με ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter, ένα από τα αντικείμενα της επίσκεψης ήταν και η υπογραφή συμφωνίας με την Λιβύη για τους υδρογονάνθρακες.
«Συζητήσαμε τα βήματα προς μια πολιτική λύση και τις σχέσεις μας με τον πρωθυπουργό Ντμπέιμπα. Υπογράψαμε Μνημόνια Συναντίληψης στους τομείς των Υδρογονανθράκων και του Πρωτοκόλλου», ανέφερε συγκεκριμένα ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
Η αντίδραση της ελληνικής πλευράς
Νωρίτερα, η Ελλάδα είχε αποστείλει αυστηρό μήνυμα πως θα διαφυλάξει τη συμφωνία του 2020 με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ.
Διπλωματικές πηγές από την Αθήνα, ανέφεραν ότι παρακολουθούν στενά την «κυοφορούμενη» συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης για την εκμετάλλευση των λιβυκών ενεργειακών πηγών από την Τουρκία. Αναφέρουν ακόμη, ότι θα υπάρξει επίσημη τοποθέτηση, εφόσον υπάρξει συμφωνία και πληροφόρηση όσον αφορά το περιεχόμενο της.
Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν ότι ο σεβασμός της συμφωνίας Ελλάδας-Αιγύπτου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ του 2020 είναι απολύτως ζωτικής σημασίας.
Δεν θα επιτραπεί η παραβίασή της και η πυροδότηση ακόμη μίας εστίας έντασης στην Μεσόγειο, τονίζουν χαρακτηριστικά.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα θα υπερασπιστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Το Υπουργείο Εξωτερικών προβαίνει σε ενημέρωση συμμάχων και εταίρων, υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.