Φινλανδία και Σουηδία κάνουν «χέρι-χέρι» την Τετάρτη ιστορικό βήμα προς το ΝΑΤΟ
Το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο του ΝΑΤΟ συνεδρίασε την Τρίτη σε επίπεδο πρέσβεων, προκειμένου να εξεταστεί η υπογραφή του πρωτοκόλλου προσχώρησης των δύο σκανδιναβικών χωρών, το συντομότερο δυνατό.
Όλα τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ είναι έτοιμα να καλωσορίσουν «με ανοιχτές αγκάλες» τη Φινλανδία και τη Σουηδία, πλην της Τουρκίας, η οποία επέμεινε και σήμερα ότι δεν μπορούν να ξεκινήσουν την Τετάρτη οι ενταξιακές διαδικασίες, διότι δεν έχουν απαντηθεί οι ανησυχίες ασφαλείας της.
Όλα τα κράτη-μέλη, με εξαίρεση την Τουρκία, τάσσονται υπέρ μιας συνοπτικής διαδικασίας ένταξης για τις δύο σκανδιναβικές χώρες, με στόχο την υπογραφή του πρωτοκόλλου προσχώρησης μέχρι τα μέσα Ιουνίου, ώστε να μπορούν να μετέχουν με το καθεστώς «χώρας παρατηρητή» στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στα τέλη Ιουνίου.
Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει η Τουρκία να καθίσει στο τραπέζι των συζητήσεων με τις δύο χώρες και να βρεθεί λύση εντός δύο εβδομάδων.
Οι ανησυχίες της ‘Αγκυρας θα μπορούσαν ενδεχομένως να κατευναστούν με μια δήλωση από πλευράς Σουηδίας και Φινλανδίας για αλλαγή στάσης απέναντι στους Κούρδους της Συρίας και το PKK, καθώς και με την άρση του εμπάργκο εξαγωγών οπλικών συστημάτων.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές που μίλησαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αρκετές ΝΑΤΟϊκές χώρες άσκησαν την Τρίτη και θα συνεχίσουν να ασκούν πίεση στην ‘Αγκυρα για εξεύρεση λύσης. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουν ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τις προθέσεις του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και από το αν θα ζητήσει περαιτέρω ανταλλάγματα από άλλες ΝΑΤΟϊκές χώρες ή ακόμα και από την ΕΕ.
Όσο η Τουρκία προβάλλει αντιρρήσεις, τόσο θα καθυστερεί η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, αυξάνοντας τον εκνευρισμό τους και τους ενδεχόμενους κινδύνους επειδή δεν βρίσκονται κάτω από την «ασπίδα» του ‘Αρθρου 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ.
Για το λόγο αυτό, ήδη πολλές συμμαχικές χώρες, μεταξύ αυτών η Νορβηγία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, έσπευσαν με δηλώσεις τους να δώσουν εγγυήσεις ασφαλείας στις δύο σκανδιναβικές χώρες, για όσο διάστημα θα βρίσκονται στο κατώφλι του ΝΑΤΟ.
Αισιόδοξη για λύση η Φινλανδία
Πεπεισμένος ότι θα υπάρξει συμφωνία με την Τουρκία ως προς την εισδοχή του Ελσίνκι και της Στοκχόλμης στο ΝΑΤΟ δήλωσε την Τρίτη ο Φινλανδός πρόεδρος, Σαούλι Νιινίστο, σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο της Σουηδίας, εν όψει της επίσημης κατάθεσης των αιτημάτων ένταξης στη Συμμαχία από αμφότερες τις σκανδιναβικές χώρες την Τετάρτη.
«Οι δηλώσεις από την Τουρκία άλλαξαν πολύ γρήγορα και γίνονται σκληρότερες τις τελευταίες ημέρες. Όμως είμαι σίγουρος πως με τη συνδρομή εποικοδομητικών συνομιλιών, θα επιλύσουμε την κατάσταση» ανέφερε ο Σαούλι Νιινίστο κατά την ομιλία που εκφώνησε στο σουηδικό Κοινοβούλιο.
Ο Φινλανδός πρόεδρος ανέφερε πως είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πριν από έναν μήνα και το μήνυμα που είχε λάβει τότε ήταν ότι υποστήριζε την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
«Ωστόσο, την τελευταία εβδομάδα είπε πως ‘δεν είναι υπέρ’. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας. Είμαι αισιόδοξος» συνέχισε ο Σαούλι Νιινίστο.
Κατά την συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε εν συνεχεία από κοινού με την Σουηδή πρωθυπουργό, Μαγκνταλένα Άντερσον, ο Σαούλι Νιινίστο χαρακτήρισε «νίκη της δημοκρατίας» την έγκριση της υποψηφιότητας ένταξης στο ΝΑΤΟ με συντριπτική πλειοψηφία από το φινλανδικό Κοινοβούλιο.
Η Μαγκνταλένα Άντερσον δήλωσε από πλευράς κατά τη συνέντευξη Τύπου ως προς τις αντιρρήσεις της Τουρκίας πως η Στοκχόλμη «προσβλέπει στη συνεργασία με την Τουρκία εντός του ΝΑΤΟ».
Νιινίστο και Άντερσον την Πέμπτη στον Λευκό Οίκο
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θα δεχθεί τον Φινλανδό πρόεδρο, Σαούλι Νιινίστο, και την Σουηδή πρωθυπουργό, Μαγκνταλένα Άντερσον, την Πέμπτη για να συζητήσουν τις αιτήσεις τους στο ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
Θα συζητήσουν επίσης «την ευρωπαϊκή ασφάλεια, καθώς και την ενίσχυση των στενών συνεργασιών μας σε μια σειρά από παγκόσμια ζητήματα και την υποστήριξη για την Ουκρανία», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ.
Η ανακοίνωση της αμερικανικής προεδρίας ήρθε λίγο μετά την υπογραφή διά χειρός της Σουηδής υπουργού Εξωτερικών, Αν Λίντε, του αιτήματος ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, και την έγκριση του φινλανδικού Κοινοβουλίου για υποβολή αιτήματος ένταξης της χώρας στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Την ίδια στιγμή και από γερμανικής πλευράς εκφράζεται βεβαιότητα ότι θα υπερκεραστούν οι αντιρρήσεις της τουρκικής πλευράς στην ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας.
Συναίνεση για ταχεία ένταξη αναμένει η Γερμανία
Η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας, Κριστίνε Λάμπρεχτ, αναμένει ότι η Τουρκία θα συγκατατεθεί τελικά στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, ζητώντας ταυτόχρονα να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν τα τουρκικά επιχειρήματα.
«Η ένταξη δύο τόσο ισχυρών κρατών-μελών της ΕΕ στο ΝΑΤΟ θα εμπλουτίσει τη Συμμαχία και είμαι απολύτως πεπεισμένη ότι και η Τουρκία μπορεί να πειστεί για αυτό», δήλωσε η Λάμπρεχτ στο περιθώριο του Συμβουλίου των υπουργών ‘Αμυνας της ΕΕ και ζήτησε να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν τα επιχειρήματα και οι ανησυχίες που έχει εκφράσει η Άγκυρα.
Η υπουργός άφησε, ωστόσο, ανοιχτό το εάν αυτό συνεπάγεται και γερμανικές παραχωρήσεις, καθώς ήδη η προηγούμενη ομοσπονδιακή κυβέρνηση είχε διακόψει εν μέρει τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία μετά την εισβολή στη βόρεια Συρία το 2019.
Εξίσου βέβαιη ότι θα προχωρήσει η ταχεία ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας, παρά τις τουρκικές επιφυλάξεις, εμφανίστηκε και η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Αναλένα Μπέρμποκ, τονίζοντας επίσης ότι η Συμμαχία θα διασφαλίσει την προστασία των δύο χωρών κατά τη διαδικασία επικύρωσης του Πρωτοκόλλου Εισδοχής τους.
«Είμαι βέβαιη ότι οι δύο χώρες θα ενταχθούν γρήγορα, γιατί όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτή είναι μια κρίσιμη στιγμή. Μια ιστορική στιγμή, αλλά σε μια εξαιρετικά δραματική κατάσταση», δήλωσε η Μπέρμποκ έπειτα από συνάντηση που είχε με τον Δανό ομόλογό της Γιέπε Κόφοντ, στο Βερολίνο.
Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας διαβεβαίωσε ακόμη ότι τόσο η Γερμανία όσο και άλλες χώρες προετοιμάζουν ταχεία διαδικασία επικύρωσης της ένταξης, σε μια προσπάθεια να συντομευτεί όσο το δυνατόν περισσότερο η μεταβατική φάση. «Αν αυτή η φάση κρατήσει λίγο περισσότερο -διότι προφανώς δεν θα είναι μόνο μία ημέρα- τότε θα δώσουμε όλες τις απαιτούμενες εγγυήσεις ασφάλειας», διευκρίνισε.
Σε ό,τι αφορά τη στάση της Τουρκίας, η Αναλένα Μπέρμποκ ανέφερε ότι «οι σύμμαχοι έλαβαν γνώση του γεγονότος ότι από την τουρκική πλευρά υπάρχουν ακόμη κάποια θέματα», αλλά τόνισε ότι η Φινλανδία και η Σουηδία στην πραγματικότητα δεν ήθελαν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, ωθήθηκαν όμως στη σχετική απόφαση από τις ενέργειες του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Ως Ευρωπαίοι και ως δημοκράτες, πρέπει αυτή τη στιγμή να σταθούμε δίπλα τους. Ταυτόχρονα, [με την ένταξή τους], ενισχύεται και η δική μας ασφάλεια. Με τις αμυντικές τους δυνατότητες, οι δύο χώρες θα κάνουν το ΝΑΤΟ ισχυρότερο. Λόγω αυτής της κοινής αντίληψης, είμαι βέβαιη ότι η ένταξη θα είναι ταχεία», δήλωσε και επανέλαβε ότι για τη χώρα της «οι πόρτες είναι ανοιχτές».
Αναφερόμενη στις συνέπειες του πολέμου, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας τόνισε ότι οι ενέργειες του Βλαντιμίρ Πούτιν επηρεάζουν την κατάσταση «σε κάθε χώρα», ενώ ειδικά για το θέμα της ενέργειας δήλωσε ότι «δεν πρέπει να επιτρέψουμε στη Ρωσία να εκμεταλλεύεται την εξάρτησή μας από τη ρωσική ενέργεια» και υπογράμμισε ότι ο γερμανικός στόχος είναι οι εισαγωγές από τη Ρωσία να μηδενιστούν.
