Κλιματική αλλαγή: Η ατμοσφαιρική ρύπανση μειώνει κατά ένα έτος το προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που παρουσίασαν τα μέλη του Climpact- Eθνικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποίησαν σήμερα ενόψει του 5ου φόρουμ τους με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Ατμοσφαιρική Ρύπανση» που ξεκινάει αύριο στα Κύθηρα και διοργανώνεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και τον Δήμο Κυθήρων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αυτές, κατά περίπου έναν χρόνο ετησίως προβλέπεται να μειωθεί το προσδόκιμο ζωής των κατοίκων της Ελλάδας εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της συζήτησης, τα μέλη του Climpact αναφέρθηκαν εκτενώς στην αύξηση που θα παρουσιάσει η συχνότητα των πυρκαγιών εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, καθώς έως το τέλος του αιώνα οι πυρκαγιές στην Μεσόγειο πρόκειται να έχουν διπλασιαστεί ενώ η αντιπυρική περίοδος να έχει επεκταθεί κατά 40 μέρες.
Όπως τόνισε ο διευθυντής στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και επιστημονικός υπεύθυνος του δικτύου CLIMPACT, καθηγητής Νίκος Μιχαλόπουλος, η κλιματική αλλαγή συνδέεται άρρηκτα με τις εκπομπές των θερμοκηπικών αερίων, αέρια που η πλειοψηφία τους παράγονται από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες και μάλιστα από την καύση ορυκτών καυσίμων, που είναι η κύρια πηγή παραγωγής θερμοκηπικών αερίων.
«Οι πολύ σημαντικές ποσότητες των θερμοκηπικών αερίων επηρεάζουν πάρα πολύ την ανθρώπινη υγεία και το κλίμα με αποτέλεσμα το προσδόκιμο της ανθρώπινης ζωής στην Ελλάδα ετησίως να μειώνεται κατά 12-13 μήνες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μιχαλόπουλος. Σύμφωνα με τον κ. Μιχαλόπουλο, η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να επιδράσει με διάφορους τρόπους στην κλιματική αλλαγή, καθώς η ίδια η σύσταση της ατμόσφαιρας είναι πολύ σημαντική για το κλίμα μέσω των αιωρούμενων σωματιδίων.
«Τα αιωρούμενα σωματίδια ανάλογα τη σύστασή τους μπορούν είτε να οδηγήσουν σε μία ψύξη της ατμόσφαιρας, είτε στην περίπτωση του μαύρου άνθρακα που παράγεται από τις καύσεις στις πυρκαγιές να θερμάνουν την ατμόσφαιρα», υπογράμμισε ο κ. Μιχαλόπουλος.
Παράλληλα ο κ. Μιχαλόπουλος αναφέρθηκε στην τελευταία έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με την οποία τα επόμενα χρόνια έως το 2070 όλη αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας που αναμένεται αλλά και η μείωση της βροχόπτωσης θα έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης πυρκαγιών, ενώ έως το τέλος του αιώνα με πιθανότητα πάνω από 95% οι περιπτώσεις πυρκαγιών στην Μεσόγειο θα έχουν διπλασιαστεί. Συνεπώς, η περίοδος που θα είναι επικίνδυνη από τις πυρκαγιές αναμένεται να επεκταθεί κατά 40 μέρες, δηλαδή πρόκειται να επεκταθεί η αντιπυρική περίοδος.
Το αυριανό φόρουμ έρχεται να ολοκληρώσει έναν κύκλο επιστημονικού διαλόγου που πραγματοποιείται εδώ και πάνω από 4 χρόνια γύρω από την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της σε διάφορους τομείς, όπως το θαλάσσιο περιβάλλον, τη γεωργία, τον τουρισμό κλπ.
Όπως τόνισε ο διευθυντής και πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών αλλά και συντονιστής του Climpact, Μανώλης Πλειώνης, το δίκτυο αυτό που ξεκίνησε το 2017 αποτελεί μία πρωτόγνωρη πρωτοβουλία για την Ελλάδα καθώς ενώνει όλους τους φορείς της χώρας που ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή , απ’ όλες τις πτυχές.
«Έχουν γίνει ήδη 5 φόρουμ, όπου παρουσιάζονται οι πτυχές του θέματος αλλά και η συνεργασία με φορείς, που στοχεύει στην δημιουργία ενός διαλόγου και την κατανόηση του θέματος με τον τρόπο που η επιστήμη μπορεί να βοηθήσει στην κατεύθυνση του προβλήματος», επισήμανε ο κ. Πλειώνης ενώ αναφέρθηκε στο Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής (ΠΑΓΓΑΙΑ), τονίζοντας ότι πρόκειται για έναν υπερσταθμό, τον μεγαλύτερο επιστημονικό ερευνητικής υποδομής στην Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Αναφερόμενος σε μία άλλη πτυχή του Climpact, o διευθυντής του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ και μέλος του Climpact, ‘Αρης Καραγεωργης, επισήμανε την εγκατάσταση ενός θαλάσσιου σταθμού παρατηρήσεων στο στενό των Αντικυθήρων με 2 σημεία παρατήρησης. «Οι μετρήσεις που γίνονται και τα αποτελέσματα που έχουμε αποτελούν ουσιαστικά συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην ατμόσφαιρα, στη ρύπανσή της και πώς αυτό αντανακλάται στη θάλασσα», τόνισε.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΚΚΕ και μέλος του Climpact, καθηγητής Νίκος Δεμερτζής, αναφέρθηκε στην ανάγκη που υπάρχει ώστε να αποκτήσει η κλιματική αλλαγή κοινωνική διάσταση. «Οι κοινωνικές επιστήμες πρέπει να συμβάλλουν ώστε να μπορέσουμε να πείσουμε τους πολίτες για την λήψη μέτρων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής», σημείωσε ο κ. Δεμερτζής τονίζοντας ότι αποτελεί ζήτημα περιβαλλοντικής δικαιοσύνης και προσθέτοντας ότι το ΕΚΚΕ, από την δική του μεριά επιχειρεί να μελετήσει τον τρόπο που η κοινή γνώμη κατανοεί την κλιματική αλλαγή αλλά και το πόσο είναι διατεθειμένοι οι Έλληνες πολίτες να καταβάλλουν κι ένα προσωπικό κόστος για τον μετριασμό των επιπτώσεών της.
Παράλληλα τα μέλη του Climpact αναφέρθηκαν και στη συμβολή του δικτύου στην πρόληψη για τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή καθώς μέσω συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης που έχουν αναπτύξει μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην προειδοποίηση για πλημμύρες όσο και για τις πυρκαγιές. Επιπλέον, τόνισαν ότι επιχειρείται η επέκταση του δικτύου των σενσόρων (αισθητήρων) που έχουν εγκατασταθεί σε περιοχές και υπολογίζουν τα επιβλαβή σωματίδια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα.
«Μπορούμε να βοηθήσουμε την πολιτεία με την ανάπτυξη εργαλείων που έγκαιρα μπορούν να δώσουν πρόγνωση για φαινόμενα, όπως αυτά για τις πλημμύρες. Αντίστοιχα υπάρχουν εργαλεία για την πρόγνωση της επέκτασης της πυρκαγιάς, του μετώπου. Αυτό μπορεί να βοηθήσει την Πυροσβεστική να αντιμετωπίσει τις δασικές πυρκαγιές, είναι ένας αλγόριθμος πρωτότυπος που λαμβάνει υπόψιν του την αλληλεπίδραση του ίδιου του κλίματος που δημιουργεί η πυρκαγιά», υπογράμμισε ο κ. Πλειώνης, ενώ προσέθεσε ότι σημαντικό ρόλο ωστόσο θα παίξει και η εκπαίδευση του κοινού, των πολιτών η συνειδητοποίηση, πώς πρέπει να αντιδράσουν σε όλες τις φυσικές καταστροφές που έχουν σχέση με την κλιματική αλλαγή.
«Υπάρχει σύνδεση των πυρκαγιών με την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας με επιβλαβή στοιχεία κι αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Στήνουμε δίκτυα , στο πλαίσιο νέων συνεργασιών που αναπτύσσουμε, θα επεκταθεί και θα πυκνώσει το δίκτυο των σενσόρων αυτών στην Αττική. Οι πυρκαγιές επιδρούν με επιβλαβή τρόπο στην ατμόσφαιρα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και να ενημερώνουμε τους πολίτες όταν έχουμε τέτοια φαινόμενα.
Το Αστεροσκοπείο μαζί με το ΠΑΝΑΚΕΙΑ έχει τοποθετήσει σένσορες (αισθητήρες) επιβλαβών σωματιδίων σε περιοχές της Αττικής, όπως στις αρχές Αυγούστου στην Βαρυμπόμπη, όπου είδαμε ότι η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας ήταν δραματική στην Αθήνα σε τέτοιο βαθμό ώστε να στείλουμε ενημέρωση για την προστασία των πολιτών», υπογράμμισε ο κ. Πλειώνης, ενώ από την πλευρά του ο κ. Μιχαλόπουλος τόνισε ότι η Ένωση Επιστημόνων Αξιωματικών της Πυροσβεστικής έχουν ζητήσει να είναι συνδεδεμένα μέλη του Climpact.
