Ήταν 5 Νοεμβρίου του 2021 όταν η Χάλκη έγινε και επίσημα το πρώτο GR-eco island.
Σε μια ειδική εκδήλωση, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η Χάλκη και επίσημα πήρε το «χρίσμα» του πρώτου, πρότυπου νησιού ενεργειακής μετάβασης.
Μέσα από μια σειρά δράσεων, το νησί μείωσε κατακόρυφα το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα και αναβαθμίστηκε ενεργειακά. Στις δράσεις αυτές περιλαμβάνεται η εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος ισχύος 1MWp, η δωρεά έξι αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων, τα οποία ενισχύουν τον στόλο των οχημάτων της Αστυνομίας και του Λιμενικού, αλλά και του Δήμου, και η παράλληλη τοποθέτηση τεσσάρων φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων στο λιμάνι του νησιού.
Ταυτόχρονα, αναβαθμίζεται ο δημόσιος φωτισμός με «έξυπνα» συστήματα διαχείρισης, ενώ αναπτύσσονται καινοτόμες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες και τεχνολογικές εφαρμογές για την υποστήριξη της ηλεκτρονικής μάθησης, με την ανάπτυξη υποδομής 5G και ευρυζωνικών δικτύων.
Και σήμερα, ένα χρόνο μετά, το όραμα της μετατροπής της Χάλκης σε ένα «πράσινο» νησί έχει γίνει πράξη. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δρ. Κωνσταντίνος Ανδριοσόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Akuo Greece που συμμετείχε στην πρωτοβουλία, στο πρώτο χρόνο της απρόσκοπτης λειτουργίας του, το Φωτοβολταϊκό Πάρκο παρήγαγε 1,822 GWh ηλεκτρικής ενέργειας και έχει πετύχει να καλύψει όχι μόνο τις ανάγκες της ενεργειακής κοινότητας και του νησιού, αλλά και να εξάγει πράσινη ενέργεια προς το διασυνδεδεμένο νησί της Ρόδου.
Η ενεργειακή κοινότητα ChalkiOn που δημιουργήθηκε πέρσι και επωφελείται από μηδενικούς λογαριασμούς ρεύματος, απαριθμεί 183 ενεργά μέλη, που αναμένεται να αυξηθούν στο αμέσως προσεχές διάστημα. Η δυναμική προς την ενεργειακή δημοκρατία, ενισχύεται και από νέες δράσεις, όπως είναι η δωρεάν ένταξη στην ChalkiOn 11 νοικοκυριών με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Green Pool.
Αντίστοιχα, το εγκατεστημένο δίκτυο 5G έχει φέρει πιο κοντά τους μαθητές με την τηλεκπαίδευση, ενώ η τοπική κοινωνία και αυτοδιοίκηση επωφελούνται από τις υποδομές φόρτισης και τα ηλεκτρικά οχήματα που λειτουργούν κανονικά. Τέλος, ο δημόσιος και αρχιτεκτονικός έξυπνος φωτισμός έχει λάβει πολύ θετικά σχόλια όχι μόνο από τους μόνιμούς κάτοικους αλλά και από τους τουρίστες, αναδεικνύοντας την αρχιτεκτονική ομορφιά του νησιού.
Μάλιστα, η Χάλκη αποτελεί πηγή έμπνευσης και γνώσης για τους εμπλεκόμενους, δίνοντας κατευθύνσεις για αντίστοιχες πρωτοβουλίες στο μέλλον. «Το μυστικό του έργου είναι η ενεργός συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Η πρωτοβουλία αυτή δεν είναι μόνο μια επένδυση που έγινε από ιδιώτες, οι πολίτες συμμετείχαν ενεργά στην υλοποίηση της και βλέπουν τα οφέλη της στην καθημερινότητα τους – από τους μηδενικούς λογαριασμούς ρεύματος και την πράσινη μετακίνηση έως την τηλεκπαίδευση και τον έξυπνο φωτισμό» εξηγεί ο Δρ. Ανδριοσόπουλος.
Έτσι, η Χάλκη μέσα σε ένα χρόνο κατάφερε να αποσπάσει εθνικα και διεθνή βραβεία και συνεχίζει να σχεδιάζει την επόμενη ημέρα για την υλοποίηση νέων καινοτόμων τεχνολογιών, όπως είναι η κυματική ενέργεια, τα ηλιοθερμικά συστήματα και τα μικρά υπεράκτια αιολικά.
Παράλληλα, το επιτυχημένο παράδειγμα του νησιού ανοίγει το δρόμο για την ανάπτυξη δράσεων σε μεγαλύτερη κλίμακα, αρκεί βέβαια να πληρούνται οι αντίστοιχες προϋποθέσεις. Έτσι, όπως εξηγεί ο Δρ. Ανδριοσόπουλος, για να υλοποιηθούν αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε μεγαλύτερη κλίμακα χρειάζονται μεγάλες χρηματοδοτήσεις και καινοτόμα χρηματοδοτικά προγράμματα.
Για αυτό το σκοπό, το Ταμείο Απανθρακοποίησης των νησιών αναμένεται να συγκεντρώσει 2 δισ. ευρώ και να μοχλεύσει διπλάσια κεφάλαια από ιδιωτικές επενδύσεις. Στόχος του είναι να ενισχύσει την πράσινη ενέργεια με υφιστάμενες και νέες τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως είναι τα offshore αιολικά, να επιταχύνει τις διασυνδέσεις και να προωθήσει την πρωτοβουλία GΡ-eco Islands.
Πέραν αυτών , αναμένονται και νέα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας σε κτίρια, ειδικά για τα νησιά, που θα σέβονται τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και δράσεις εξηλεκτρισμού των υποδομών στα λιμάνια, που αποτελούν πύλη εισόδου για τον τουρισμό στην χώρα μας.
«H Χάλκη είναι ένα πραγματικό εργαστήριο τεχνογνωσίας για την Akuo» τονίζει με τη σειρά του ο πρόεδρος της Akuo Energy κ. Eric Scotto, προσθέτοντας πως στόχος μας ήταν να δείξουμε πώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να συμβάλουν στην τοπική ανάπτυξη, ενώ ενεργούμε πιο παγκοσμίως για ένα πιο ασφαλές, προσιτό και βιώσιμο ενεργειακό μείγμα στην Ευρώπη.
Μάλιστα, δηλώνει ιδιαίτερα αισιόδοξος για το ενεργειακό μέλλον της χώρας, καθώς «η Ελλάδα διαθέτει επαρκείς φυσικούς πόρους για να γίνει η πρώτη χώρα της ΕΕ 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτό πιστεύει η Akuo και είμαστε πλήρως δεσμευμένοι να συμμετάσχουμε σε αυτή τη μεταβατική μετάβαση».
Σε κάθε περίπτωση όμως, όπως αναφέρουν τα εμπλεκόμενα μέρη, η επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης πέρα από τις κατάλληλες πολιτικές χρειάζεται και την κοινωνική αποδοχή, που έρχεται μέσα από τα ανταποδοτικά οφέλη και τις καλές πρακτικές, όπως έμπρακτα είδαμε στο νησί της Χάλκης.
