Στη Μείζονα Ολομέλεια του ΣτΕ θα κριθεί τελικά η συνταγματικότητα του φαρμακευτικού clawback

Με την απόφαση 612/2022 της αυξημένης επταμελούς σύνθεσης του ΣΤ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας παραπέμπεται ομόφωνα στην Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας, το κρίσιμο ζήτημα της συνταγματικότητας του clawback φαρμακευτικής δαπάνης για τα έτη 2019 και εξής.

Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου θα συνεδριάσει σε Μείζονα Σύνθεση στις 6/5/2022. Η υπόθεση αφορά ελληνική φαρμακευτική εταιρεία που ζήτησε την ακύρωση του clawback του ΕΟΠΥΥ για το α’ εξάμηνο 2019.

Το clawback αποτελεί μνημονιακό μέτρο που θεσπίστηκε το 2012 και λειτουργεί έκτοτε σωρευτικά με το ποσό επιστροφής rebate, το οποίο καταβάλλουν επίσης οι φαρμακευτικές εταιρείες. Σύμφωνα με το μηχανισμό αυτό, το εκάστοτε ποσό της υπέρβασης του ετήσιου κλειστού προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης αναζητείται αποκλειστικά από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Αποτελεί ζήτημα τεράστιας σημασίας κυρίως για τις ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες και γενικά για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, οι οποίες το διάστημα 2012-2022 επιβαρύνθηκαν με πάνω από 5,5 δισ. ευρώ για clawback υπέρ του ΕΟΠΥΥ και πάνω από 2,7 δισ. ευρώ με νοσοκομειακό clawback. Ειδικά το ποσό που καταλογίστηκε από τον ΕΟΠΥΥ μόνο για την εξωνοσοκομειακή δαπάνη αυξήθηκε από 79 εκατ. ευρώ το 2012 σε 828 εκατ. ευρώ το 2021, ενώ ο προϋπολογισμός της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ από το 2014 έως σήμερα παραμένει σταθερός, παρά την σημαντική αύξηση των αναγκών σε φάρμακα. Η εκθετική άνοδος του clawback εξακολουθεί να συνεχίζεται αμείωτη, παρά τις έντονες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μειωθεί, γιατί καθιστά μη βιώσιμες τις εταιρείες. Εξαιρετικά σημαντική θα είναι η απόφαση της Ολομέλειας και για τους Έλληνες ασθενείς. Πολλές εταιρείες αναγκάζονται να σταματούν την κυκλοφορία των φαρμάκων τους που είναι ζημιογόνα λόγω των επιβαρύνσεων με clawback και rebate και οι ασθενείς υποχρεώνονται σε δαπανηρότερες θεραπείες με ισοδύναμα αποτελέσματα.