Σύνοδος Κορυφής: Νέες απαιτήσεις Όρμπαν και νέες συμβιβαστικές «λύσεις» για το ρωσικό πετρέλαιο
Η προσθήκη-κλειδί στο προσχέδιο συμπερασμάτων που τίθεται προς διαβούλευση κατά τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και η οποία «φωτογραφίζει» τη Βουδαπέστη, είναι πως «σε περίπτωση αιφνίδιων διακοπών του εφοδιασμού θα ληφθούν έκτακτα μέτρα προς διασφάλιση της τροφοδοσίας».
Η διατύπωση «απαντά» στις επιπλέον εγγυήσεις που ζήτησε στις Βρυξέλλες ο Βίκτορ Όρμπαν προκειμένου να «ξεμπλοκάρει» την επίτευξη συμφωνίας για τα βαρύτερα μέχρι στιγμής «αντίποινα» της ΕΕ έναντι του Βλαντιμίρ Πούτιν και της Ρωσίας για την εισβολή στην Ουκρανία.
Ο Βίκτορ Όρμπαν δεν αρκέστηκε στην προτεινόμενη, προσωρινή εξαίρεση στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω αγωγών, αλλά ζήτησε διασφαλίσεις ότι η Ουγγαρία θα μπορεί να αγοράζει πετρέλαιο και διά της θαλάσσιας οδού εάν για οποιονδήποτε λόγο σταματήσουν οι παραδόσεις μέσω του αγωγού Ντρουζμπά που περνά μέσα από το έδαφος της Ουκρανίας.
Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, επισήμανε πως η συμβιβαστική πρόταση συμφωνίας, στην οποία κατέληξαν κατόπιν μαραθώνιων διαβουλεύσεων οι μόνιμοι αντιπρόσωποι στην ΕΕ, είναι μεν «μία καλή λύση» για την Ουγγαρία, όπως επέμεινε ότι η χώρα του χρειάζεται τις προαναφερθείσες πρόσθετες εγγυήσεις.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, στην ακόλουθη τοποθέτησή του κατά τις εργασίες του Συμβουλίου δήλωσε ενώπιον των ομολόγων του ότι προτίθεται να δεχθεί το συμβιβαστικό κείμενο, υπό την προϋπόθεση όμως να υπάρξει πρόβλεψη για την περίπτωση κάποιου «ατυχήματος» στην τροφοδοσία.
Προς επίτευξη συμβιβασμού, η ΕΕ έχει οδηγηθεί ήδη σε «εκπτώσεις» αναφορικά με το πετρελαϊκό εμπάργκο, το οποίο εντάσσεται στο έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η προοπτική ολικού εμπάργκο έχει πλέον απομακρυνθεί, με τη σκλήρη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη να είναι ενδεικτική των ακόμη μεγαλύτερων δυσκολιών που θα ενσκύψουν όταν φτάσει η «ώρα» του φυσικού αερίου.
Η συμβιβαστική συμφωνία προβλέπει απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου στην Ευρώπη διά θαλάσσης από το τέλος του 2022 και προσωρινή εξαίρεση από την απαγόρευση των εισαγωγών μέσω του αγωγού Ντρουζμπά προς κάμψη των αντιρρήσεων της Ουγγαρίας -σε μία κίνηση που εφόσον τελικά εγκριθεί θα ευνοήσει παράλληλα την Σλοβακία, την Τσεχία, αλλά και τη Γερμανία.
Στο τελευταίο προσχέδιο συμπερασμάτων που ήλθε στην κατοχή του Politico το βράδυ της Δευτέρας «καλείται το Συμβούλιο να οριστικοποιήσει και να υιοθετήσει δίχως καθυστέρηση [την πρόταση για το πετρελαϊκό εμπάργκο], διασφαλίζοντας την καλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, τον θεμιτό ανταγωνισμό, την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών και τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».
«Σε περίπτωση αιφνίδιων διακοπών του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα προς διασφάλιση της τροφοδοσίας», επισημαίνεται. Σημειώνεται, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης των παραδόσεων αργού μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατόν.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός εξαπέλυσε εκ νέου από τις Βρυξέλλες βολές κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατηγορώντας την Κομισιόν ότι εισηγήθηκε την επιβολή πετρελαϊκού εμπάργκο προτού να έχει εξασφαλίσει την πλήρη συναίνεση των κρατών-μελών. «Είμαστε σε μία πραγματικά δύσκολη θέση εξαιτίας της ανεύθυνης συμπεριφοράς της Κομισιόν» ανέφερε ο Βίκτορ Όρμπαν, προσθέτοντας ότι δεν υπήρξε επαρκής και κατάλληλη διαβούλευση με τα κράτη-μέλη.
Πέραν των ουγγρικών αξιώσεων, πληροφορίες αναφέρουν πως και η Τσεχία επιμένει στο να μπορεί να προμηθεύεται ντίζελ από γειτονικές της χώρες.
Υπάρχει έντονη πολιτική πίεση για την επίτευξη συμφωνίας κατά την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, εντούτοις εάν δεν υπάρξει συναίνεση οι όποιες αποφάσεις φαίνεται ότι θα μετατεθούν για το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 22ας-23ης Ιουνίου και όχι νωρίτερα -και πάλι εξαιτίας της ουγγρικής στάσης.
Ο Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, ενώπιον των ομολόγων του, ότι το ζήτημα είναι πολιτικό και πρέπει να λυθεί σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, γεγονός που προσκρούει σε δηλώσεις έτερων Ευρωπαίων ηγετών πως η «συνέχεια» μπορεί να δοθεί σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων. Εάν επιμείνει στη στάση του, αυτόματα η «σκυτάλη» περνά στη Σύνοδο του Ιουνίου.
«Πασχίζοντας» για συμφωνία
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προσήλθε στη Σύνοδο Κορυφής χαμηλώνοντας τον πήχη των προσδοκιών για επίτευξη συμφωνίας σχετικά με την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.Η συζήτηση για το έκτο πακέτο κυρώσεων έχει ωριμάσει, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν βρίσκεται ακόμη στο σημείο συμφωνίας, ανέφερε.
«Η Επιτροπή και η γαλλική προεδρία εργάζονται εντατικά τις τελευταίες ημέρες για να προχωρήσουμε. Υπάρχουν διαφορετικές προτάσεις στο τραπέζι, αλλά δεν είμαστε ακόμη εκεί. Έχει ωριμάσει [σ.σ. η συζήτηση], αλλά δεν έχουμε φθάσει σε κοινή θέση» είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε, πάντως, αισιόδοξη ότι θα υπάρξει λύση -«είτε κατά τη Σύνοδο Κορυφής, αν και η πιθανότητα δεν είναι μεγάλη, ή μετέπειτα».
Ενώπιον των δημοσιογράφων ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, υπογράμμισε ότι είναι καίριας σημασίας η λήψη απόφασης για το έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. «Η στιγμή είναι τώρα και είμαι βέβαιος ότι θα κατορθώσουμε να λάβουμε μία απόφαση, όλοι ενωμένοι». Μίλησε για πρόοδο τις τελευταίες ώρες, και εμφανίστηκε ελαφρώς πιο αισιόδοξος από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ως προς ενδεχόμενη συμφωνία.
Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, έδειξε εξίσου συγκρατημένα αισιόδοξος ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία κατά τη Σύνοδο Κορυφής, λέγοντας ότι δεν θα πρέπει να προδικάζεται η έκβαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ότι διεξάγονται συζητήσεις με πραγματική θέληση για να υπάρξει συνεννόηση.
Την πεποίθηση ότι «βρισκόμαστε κοντά σε συμφωνία» εξέφρασε και ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Πιστεύω ότι είμαστε κοντά στο να πετύχουμε μία συμφωνία, η οποία θα συμπεριλαμβάνει κυρώσεις για την απαγόρευση εξαγωγών πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από τη Ρωσία. Θεωρώ ότι οι επιμέρους ενστάσεις κρατών-μελών μπορούν να καμφθούν για να καταλήξουμε, τελικά, στο επιθυμητό αποτέλεσμα», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.
Σε ανάλογο τόνο κινήθηκαν οι δηλώσεις του πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπετέλ. «Πάντα θα βρίσκουμε συμβιβαστικές λύσεις. Οι συνομιλίες συνεχίζονται. Όσο γίνονται συνομιλίες, είμαι αισιόδοξος», είπε στους δημοσιογράφος.
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, υπεραμύνθηκε την ίδια στιγμή ενώπιον των δημοσιογράφων τη συμβιβαστική πρόταση, τονίζοντας πως θα είναι αποτελεσματική ακόμη και με την εξαίρεση που προβλέπεται για τις προμήθειες πετρελαίου μέσω αγωγών. «Δεν θεωρώ ότι πρόκειται για μετριασμό» ανέφερε για να σημειώσει πως το εμπάργκο θα «αγγίξει» τα δύο-τρίτα των ρωσικών πετρελαϊκών εξαγωγών.
Ως προς το πιθανό χρονοδιάγραμμα μίας συμφωνίας, ο Μαρκ Ρούτε εκτίμησε πως εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο συμβιβασμός μπορεί να επισφραγιστεί σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων στα τέλη της εβδομάδας ή στις αρχές της επόμενης.
Προ της έναρξης των εργασιών της Συνόδου Κορυφής οι Εμανουέλ Μακρόν, Όλαφ Σολτς και Μάριο Ντράγκι είχαν τριμερή συνάντηση προς συντονισμό θέσεων.
