Αβεβαιότητα, συγκρατημένη ανησυχία, αλλά όχι πανικός ήταν η πρώτη ανάγνωση των εαρινών προβλέψεων που δημοσιοποίησε νωρίτερα σήμερα η Κομισιόν για την ελληνική οικονομία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της αναφορικά με την ανάπτυξη φέτος, ρίχνοντας τον πήχη στο 3,5% έναντι 4,9% στις προβλέψεις του Φεβρουαρίου.
Προφανώς, στις αρχικές προβλέψεις δεν μπορούσε να λάβει υπ’ όψιν (ενδεχομένως ούτε καν να φανταστεί) τις καταιγιστικές εξελίξεις που έφερε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά και την εκτίναξη του κόστους ενέργειας και κατ’ επέκταση του πληθωρισμού.
Μιλώντας, δε, για τον πληθωρισμό, η Κομισιόν προβλέπει επιτάχυνση, με τον εναρμονισμένο δείκτη να διαμορφώνεται στο 6,3% φέτος έναντι προηγουμένης εκτίμησης για 3,2%.
Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως είναι οι προβλέψεις για το 2023. Οι αναλυτές της λοιπόν κάνουν λόγο για ανάπτυξη στο 3,1%, έναντι 3,5% στις χειμερινές προβλέψεις και πληθωρισμό στο 1,9% από 1,1%.
Και εδώ βρίσκεται το «κλειδί» των μηνυμάτων. Ακόμη και μετά την αναθεώρηση επί τω χείρω των προβλέψεων, η «ψαλίδα» ανάμεσα στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό παραμένει σε επίπεδο άνω του 1,5%, γεγονός που σημαίνει ότι –μέχρι στιγμής τουλάχιστον- αποφεύγουμε τον εφιάλτη του στασιμοπληθωρισμού. Πρόκειται για ένα από τα χειρότερα σενάρια σε μια οικονομία, όταν δηλαδή ο πληθωρισμός καλπάζει, ενώ αντίθετα η ανάπτυξη παραμένει καθηλωμένη σε μηδενικά ή συμβολικά επίπεδα.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα λοιπόν, και εφόσον επαληθευθούν οι προβλέψεις της Κομισιόν, γίνεται ξεκάθαρο ότι το μοντέλο ανάκαμψης τύπου «V» που είχε ξεκινήσει από τις αρχές του 2021 πλέον είναι ανέφικτο, καθώς οι διεθνείς εξελίξεις και κυρίως ο πληθωρισμός ανέσχεσαν τη δυναμική της οικονομίας.
Στον αντίποδα, τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν προϊδεάζουν για επιστροφή σε συνθήκες ύφεσης, κάτι που θα αποτελούσε και καταστροφικό σενάριο για την εγχώρια οικονομία. Μάλιστα, η Κομισιόν προβλέπει για το 2023 περαιτέρω συρρίκνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 1% του ΑΕΠ και πρωτογενές πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ. Γεγονός που σημαίνει ότι, ακόμη και με σαφώς χαμηλότερες ταχύτητες σε σχέση με τα αρχικά αναμενόμενα επίπεδα, η ελληνική οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης.
Οι κίνδυνοι
Εντούτοις, σε ένα περιβάλλον τόσο έντονης αβεβαιότητας, οι κίνδυνοι παραμένουν και είναι ικανοί να ανατρέψουν την εύθραυστη πορεία ανάκαμψης της οικονομίας. Συγκεκριμένα, η Κομισιόν εστιάζει στο γεγονός ότι η αύξηση των εξαγωγών προβλέπεται να παραμείνει ισχυρή, χάρη στον τουρισμό, που θεωρείται «ανθεκτικός» δεδομένου του μικρού μεριδίου των αγορών της Ρωσίας, Ουκρανίας και Λευκορωσίας στις συνολικές αφίξεις.
Εντούτοις, η αβεβαιότητα παραμένει και αναφορικά με την τουριστική περίοδο, καθώς τα πραγματικά διαθέσιμα εισοδήματα των εγχώριων και ξένων τουριστών ενδέχεται να μειωθούν λόγω του πληθωρισμού.
Αντίστοιχα, σχετικά με τις προοπτικές της οικονομίας η Κομισιόν σημειώνει ότι ο πόλεμος έχει μεγεθύνει τους κινδύνους για την ελληνική οικονομία, ενώ αντίστοιχα ιδιαίτερα ευαίσθητες σε εξωγενείς παράγοντες είναι οι εκτιμήσεις για τις προοπτικές δαπανών των νοικοκυριών αλλά και για τη δυναμική των επενδύσεων.
Με άλλα λόγια, η Κομισιόν παραδέχεται πως το οικονομικό οικοδόμημα και οι (συγκρατημένα) αισιόδοξες προβλέψεις βασίζονται στην εκτίμηση ότι σταδιακά κινούμαστε προς αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων, αν όχι εντός του 2022, τουλάχιστον μέσα στο 2023. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η εξίσωση γίνεται σαφώς πιο περίπλοκη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επαλήθευση των προβλέψεων και κατ’ επέκταση για την πορεία της οικονομίας.
