Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η Αθήνα έχει αποφασίσει να ενισχύσει την Πολεμική Αεροπορία και με μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35 και αν υπάρξει τελικά συμφωνία, τα νέα αεροσκάφη αναμένονται το 2028.
Οι δύο ηγέτες μίλησαν επίσης για ενεργειακά, για επενδύσεις και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η ελληνική πλευρά στην τουρκική προκλητικότητα, ενώ ο πρωθυπουργός έθεσε επίσης επί τάπητος το Κυπριακό, με αιχμή την ανάγκη να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τζο Μπάιντεν συζήτησαν διεξοδικά το θέμα της ενεργειακής κρίσης, απόρροια του πολέμου στην Ουκρανία. Στη διάρκεια των δηλώσεων των δυο ηγετών πριν από τη δεξίωση, ο μεν Αμερικανός πρόεδρος επαίνεσε τη στάση της Ελλάδας στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στον πρωταγωνιστικό ρόλο που παίζει η χώρα μας στην προσπάθεια απεξάρτησης από τη ρωσικό φυσικό αέριο.
Στο «τραπέζι» τέθηκε και το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας, με τον κ. Μητσοτάκη να κάνει σαφές πως δεν θα μείνει αναπάντητη καμία προσπάθεια παραβίασης της εθνικής κυριαρχίας. Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης τόσο στην κατ’ ιδίαν συζήτηση με τον Τζο Μπάιντεν όσο και στις δηλώσεις του, έθεσε ξανά επί τάπητος το Κυπριακό, ζητώντας να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, απορρίπτοντας τη λύση των δυο κρατών που προωθεί η Τουρκία.
Σύμφωνα με τις ίδιες κυβερνητικές πηγές, Μπάιντεν και Μητσοτάκης συζήτησαν και για το θέμα των F-35. Επί της ουσίας γνωστοποιήθηκε η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να ενισχύσει την Πολεμική Αεροπορία με τα συγκεκριμένα αεροσκάφη. Μάλιστα, αναμένεται σύντομα να σταλεί επίσημα αίτημα για την υπογραφή προσυμφώνου έτσι ώστε να ενταχθεί στο πρόγραμμα η ελληνική πλευρά. Μεταξύ των δυο ηγετών συζητήθηκε το ενδιαφέρον που εξέφρασε η Lockheed Martin για να επενδύσει στην ελληνική αμυντική βιομηχανία. Αν το πρόγραμμα για τα F-35 προχωρήσει, τότε τα νέα αεροσκάφη θα αναμένονται στην Ελλάδα το 2028.
Όπως τονίζουν, πάντως, οι ίδιες πηγές ακόμα και αν προχωρήσει η επένδυση, το πλειοψηφικό ποσοστό θα ανήκει στην ΕΑΒ, ήτοι στο ελληνικό δημόσιο.
Στο απόγειό τους οι σχέσεις των δύο χωρών
Σε θερμό κλίμα έγιναν οι τοποθετήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν πριν από τη δεξίωση προς τιμήν του πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι οι σχέσεις των χωρών βρίσκονται στο απόγειό τους.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε μεταξύ άλλων ότι στόχος είναι «να εγκαινιάσουμε τη συνεργασία για την απόκτηση πρόσθετου εξοπλισμού για τα αεροσκάφη F-35», σημειώνοντας ότι την Παρασκευή η Lockheed Martin εξέφρασε επισήμως το ενδιαφέρον της για να επενδύσει στην ελληνική αμυντική βιομηχανία». Επιπλέον, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε τον Αμερικανό πρόεδρο να επισκεφθεί επισήμως την Ελλάδα.
Αναλυτικά, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε: «Φέτος γιορτάζουμε τα 201 έτη από την εθνική παλιγγενεσία. Είναι μία ευκαιρία να κοιτάξουμε το μέλλον που θα οικοδομήσουμε μαζί. Δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι σήμερα η φιλία μας και η εταιρική μας σχέση διατρανώνονται και βρίσκονται στο απόγειό τους. Το επικίνδυνο κομμάτι είναι ότι αρέσει ο ένας στον άλλο. Συνεργαζόμαστε σε όλα τα πεδία.
»Πιστεύω ότι κύριε πρωθυπουργέ είναι τώρα μία μεγάλη σημαντική περίοδος για να εδραιώσουμε τις διπλωματικές και αμυντικές σχέσεις. Τα δημοκρατικά μας αισθήματα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Οι ΗΠΑ αποτίνουν φόρο τιμής στην Ελλάδα για την ιδέα της δημοκρατίας. Κάθε γενιά είχε να αντιμετωπίσει εχθρούς δημοκρατίας, ατυχώς έχουμε συζητήσει αμφότεροι, συμπεριλαμβανομένης και της συνόδου, πέρυσι ότι η δημοκρατία τώρα βρίσκεται εν αμφιβόλω και κινδυνεύει τώρα περισσότερο από ποτέ. Ο ελληνικός λαός, και ο αμερικανικός, γνωρίζουν ότι η δημοκρατία απαιτεί θυσίες.
»Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε την απρόκλητη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η Ελλάδα και οι ΗΠΑ είναι εκεί με μία φωνή για να υποστηρίξουν το λαό της Ουκρανίας. Για να λογοδοτήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Σας ευχαριστώ, κ. Μητσοτάκη που μιλήσατε άμεσα κατά του πολέμου. Μαζί καταδεικνύουμε την ισχύ των δημοκρατιών, λέμε όχι στην τυραννία. Όχι στην ιδέα ότι οι απολυταρχίες θα κυριαρχήσουν έναντι των δημοκρατιών. Είχαμε εξαιρετικές συζητήσεις και αδημονώ να σας ξαναδώ στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ισπανία.»
Μητσοτάκης για F-35 και ενεργειακό
Κατά την τοποθέτησή του, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας βρίσκονται στο απόγειό τους, αναφέρθηκε στην αμυντική συμφωνία που επικύρωσε η Βουλή πριν από λίγα 24ωρα, για να επισημάνει ότι η συνεργασία δεν αποτελείται μόνο από ναυτική συμφωνία, πχ στην βάση της Κρήτης, ή και στην Αλεξανδρούπολη, που πέρα από τη στρατηγική σημασία του ΝΑΤΟ, αποτελεί και κόμβο ενέργειας. «Η Ελλάδα αποτελεί πύλη εισόδου για ηλεκτρικού ρεύματος, κυρίως από ΑΠΕ» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε: «Γνωρίζετε τι συμβαίνει με το Κυπριακό ζήτημα και παρακαλώ χρησιμοποιήστε όλη σας την επιρροή για να συνεχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ γιατί κανείς δεν μπορεί και θα δεχθεί μία λύση δύο κρατών».
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε: «Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στις ένοπλες δυνάμεις μας καθιστώντας σαφές ότι δεν θα δεχθούμε καμιά παραβίαση της εδαφικής μας ακεραιότητας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Το πράττουμε για να δυναμώσουμε την Ελλάδα αλλά και τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ».
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε, δε, ότι στόχος είναι «η συνεργασία για την απόκτηση πρόσθετου εξοπλισμού για τα αεροσκάφη F-35. Την Παρασκευή η Lockheed Martin εξέφρασε επισήμως το ενδιαφέρον της για να επενδύσει στην ελληνική αμυντική βιομηχανία».
O πρωθυπουργός τόνισε ακόμη: «Ξεχρεώσαμε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δύο έτη νωρίτερα και ταυτόχρονα δημιουργούμε θέσεις εργασίας, ενώ επενδύουμε σε νέους τομείς όπως η πράσινη και καθαρή ενέργεια καθώς και στην ψηφιακή τεχνολογία. Πολλές αμερικανικές εταιρείες επενδύουν στην Ελλάδα. Η Ελλάδα επέστρεψε και σας υπόσχομαι το μέλλον είναι μπροστά μας».
«Ελπίζω ότι θα επισκεφτείτε την Ελλάδα για να ανταποδώσετε αυτήν την επίσκεψη και κρατάω την υπόσχεσή σας» κατέληξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Νωρίτερα, κατά το τετ α τετ στο Οβάλ Γραφείο, ο Αμερικανός πρόεδρος υποδέχθηκε τον πρωθυπουργό με θέρμη, δηλώνοντας μπροστά στις κάμερες, κατά την έναρξη της συνάντησης, «σήμερα η φιλία και η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών είναι πιο σημαντική από ποτέ». «Το επίπεδο της σχέσης μας είναι στο υψηλότερο ιστορικά επίπεδο» ήταν η φράση με την οποία απάντησε ο πρωθυπουργός.
Αναλυτικότερα, κατά το τετ α τετ στο Οβάλ Γραφείο, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε: «Μας ενώνει μια προσωπική φιλία. Είστε εξαιρετικός. Τα δημοκρατικά ιδεώδη τα οποία ενστερνιζόμαστε, όπως όλοι γνωρίζουμε, ξεκινούν από την Ελλάδα και ενέπνευσαν τους “Ιδρυτές Πατέρες” μας, οι οποίοι υπήρξαν μαθητές της Ελλάδας.
»Δυστυχώς η βάρβαρη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτελεί ταυτόχρονα απειλή προς τη δημοκρατία από αυταρχικά καθεστώτα που θέλουν να καταλύσουν την διεθνή έννομη τάξη. Θέλω να σε ευχαριστήσω, κ. πρωθυπουργέ, για τον ηθικό, ηγετικό ρόλο που έχει διαδραματίσει η Ελλάδα. Δεν είναι εύκολο. Το γνωρίζω και σας ευχαριστώ.
»Είναι πολλά αυτά που θα συζητήσουμε σήμερα. Θα συζητήσουμε για τη συνεχιζόμενη στήριξή μας προς την Ουκρανία, την εμβάθυνση των εταιρικών μας σχέσεων στους τομείς της άμυνας και του εμπορίου, την ενεργειακή ασφάλεια, την κλιματική αλλαγή και πολλά περισσότερα. Σήμερα, η φιλία μας και η συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες, ανάμεσα στους Έλληνες και τους Αμερικανούς, είναι -θεωρώ- πιο σημαντική από ποτέ. Και είναι τιμή μου που θα έχω την ευκαιρία να γιορτάσω αυτή τη συνεργασία μαζί σου, καθώς είσαι ένας εξαιρετικός φίλος. Καλώς όρισες.»
Ο πρωθυπουργός τόνισε: «Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε, για τα ευγενικά σας λόγια. Είναι πράγματι τιμή μου να βρίσκομαι εδώ, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, για να γιορτάσω μαζί σας τα 201 χρόνια από την έναρξη του Αγώνα για την Ανεξαρτησία μας.
»Όπως γνωρίζετε, οι “Ιδρυτές Πατέρες” σας εμπνεύστηκαν από τα ιδανικά της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και οι δικοί μας “Ιδρυτές Πατέρες” άντλησαν έμπνευση από τον αγώνα για ανεξαρτησία σε αυτήν εδώ τη χώρα. Τους τελευταίους δύο αιώνες, οι δύο χώρες μας βρίσκονταν πάντα στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Πολεμήσαμε μαζί. Και τώρα αντιμετωπίζουμε, ενωμένοι, την πρόκληση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
»Παράλληλα, αυτή η επίσκεψη είναι μια ευκαιρία να αξιολογήσουμε εκ νέου το επίπεδο της σχέσης μας. Πιστεύω ειλικρινά ότι είναι στο υψηλότερο, ιστορικά, επίπεδο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στο αμυντικό σκέλος της σχέσης μας, αλλά και στο εμπόριο, τις επενδύσεις, τον ρόλο της Ελλάδας ως αξιόπιστου εταίρου στην Ανατολική Μεσόγειο, ως μιας χώρας που ξεπέρασε τη χρηματοπιστωτική κρίση με μια οικονομία που αναπτύσσεται και αποτελεί πυλώνα σταθερότητας τόσο στα Βαλκάνια όσο και στην ευρύτερη περιοχή.
»Επομένως όταν μιλάμε για θέματα όπως η ενεργειακή ασφάλεια, υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε μαζί. Και είμαι πολύ χαρούμενος που βρίσκομαι εδώ μαζί σας για να συζητήσουμε αυτά τα σημαντικά θέματα και που, αργότερα, θα μπορέσω να απευθυνθώ στους πολλούς Ελληνοαμερικανούς φίλους σας. Γνωρίζω καλά πόσο στενοί είναι οι δεσμοί σας με τους Έλληνες και τους Ελληνοαμερικανούς, και είναι τιμή μου που θα τους συναντήσω εδώ, στον Λευκό Οίκο.»
Ο Τζο Μπάιντεν απάντησε: «Δική μου χαρά η παρουσία σας εδώ. Σας ευχαριστώ. Και περιμένω να ξεκινήσει η συζήτησή μας.»
Η ομιλία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου
Στην αρχή της δεξίωσης απηύθυνε χαιρετισμό ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος. «Η χαρά μας εδώ αρχίζει με το Χριστός Ανέστη. Εδώ, στον Λευκό Οίκο, γιορτάζουμε την Ανάσταση του ελληνικού έθνους μαζί με τον πρωθυπουργό. Αυτή η 201η επέτειος είναι μια αλησμόνητη τιμή για την ελληνική κοινότητα. Δέσμευση για ελευθερία και δημοκρατία σε καιρούς ανόδου απολυταρχικών καθεστώτων και της άδικης επιθετικότητας στην Ουκρανία. Η φιλία σας με τον Ελληνισμό είναι γνωστή προς όλους. Εσείς έχετε φτάσει πέρα από τα όρια, μας κάνετε εξαιρετικά αισιόδοξους για έναν καλύτερο κόσμο και ένα καλύτερο αύριο», ανέφερε ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος απευθυνόμενος στον Τζο Μπάιντεν.
«Η Ελλάδα, η πήγη του δυτικού πολιτισμού και η Αμερική, η καλύτερη ελπίδα ελευθερίας και αυτοδιάθεσης για όλους. Σας ευχαριστούμε αμφότερους για τη δέσμευση σας για ελευθερία και υποστήριξη της αποστολής του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Είθε να έχετε υγεία και μακροζωία, με σοφία, χάρη και με ισχύ», τόνισε.
«Οι ζωές μας και η επιβίωση της ευτυχία μας να προστατεύονται πάντα από τις αρχές της δημοκρατίας, τα δώρα της Ελλάδας στον κόσμο και την εμπνευση του αμερικανικού ονείρου. Ζητω η Αμερική, ζήτω η Ελλάδα», κατέληξε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος.
Οι παρουσίες στον Λευκό Οίκο
Κατά τη διευρυμένη συνάντηση στον Λευκό Οίκο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνοδεευόταν από τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Αμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, καθώς επίσης την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου.
Από την αμερικανική πλευρά, στο πλευρό του Τζο Μπάιντεν βρίσκονταν οι: Αμος Χοκσταιν, Τζειμς Σάλιβαν και Αμαντ Σλοατ.
Το «παρών» στη δεξίωση δίνουν, μεταξύ άλλων, ο Νίκος Δένδιας, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, η Νίκη Κεραμέως, ο Γιάννης Οικονόμου, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Κώστας Φραγκογιάννης, η πρέσβης της Ελλάδας στην Ουάσινγκτον, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, ο νέος πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τσούνης, ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, η Ρεπουμπλικανή βουλευτής Νικόλ Μαλλιωτάκης και άλλοι.
Η γραβάτα με τις ελληνικές σημαίες
Αξίζει να σημειωθεί ότι το θετικό κλίμα στη συνάντηση και το βέλτιστο επίπεδο των ελληνο-αμερικανικών σχέσεων καταγράφηκε και στην ενδυματολογική επιλογή του Αμερικανού προέδρου σε ό,τι αφορά την γραβάτα του.
Όπως φαίνεται και στην φωτογραφία, η γραβάτα του Τζο Μπάιντεν είναι στα χρώματα της γαλανόλευκης, ενώ την κοσμούν μικρές ελληνικές σημαίες.
Λίγο πριν από τις 22:30 η ελληνική αυτοκινητοπομπή πέρασε την πύλη του Λευκού Οίκου. Παραταγμένα στον αύλειο χώρο του Λευκού Οίκου ήταν μικτά αγήματα απόδοσης τιμών.
Η στιγμή της άφιξης του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ελληνικής αποστολής στον Λευκό Οίκο:
Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού την Τρίτη
Την Τρίτη (17/5), στις 16:40 ώρα Ελλάδας, ο πρωθυπουργός θα επισκεφθεί το Κογκρέσο, όπου θα έχει συνάντηση με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι.
Στις 18:00 ώρα Ελλάδας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα απευθύνει ομιλία στην Κοινή Σύνοδο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Καμάλα Χάρις.
Στις 19:00 ώρα Ελλάδας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παρακαθήσει σε δεξίωση που παραθέτει προς τιμήν του η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στις 02:10 ώρα Ελλάδας, ο κ. Μητσοτάκης θα παρακαθήσει σε δείπνο με εκπροσώπους ελληνοαμερικανικών οργανώσεων.
