Τι πρέπει να γίνει στην χώρα μας για να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; Πώς συμβάλλει ο εμβολιασμός κατά του HPV;

Ποια είναι τα απαιτούμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την Πολιτεία. Γιατί υστερεί η χώρα μας στον εμβολιασμό των κοριτσιών εναντίον του HPV. Γιατί πρέπει να γίνεται ο εμβολιασμός πριν από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να εξαλειφθεί και πολλοί άλλοι καρκίνοι να ελαττωθούν δραστικά τα επόμενα χρόνια, εφόσον ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα από την Πολιτεία, με πρώτο την πλήρη και έγκυρη ενημέρωση του γενικού πληθυσμού και των επαγγελματιών Υγείας.

Η ενημέρωση πρέπει να αφορά την προώθηση τόσο του εμβολιασμού αγοριών και κοριτσιών εναντίον του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), όσο και του σωστού προσυμπτωματικού ελέγχου των γυναικών.

Οι επισημάνσεις αυτές έγιναν στη διάρκεια της 10ης Συνόδου της Ελληνικής HPV Εταιρείας και της 2ης Διάσκεψης των 131 Φορέων που υποστηρίζουν την Παγκόσμια Στρατηγική για την Εξάλειψη του Καρκίνου Τραχήλου Μήτρας, την οποία ανακοίνωσε το 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.).

Η εκδήλωση διοργανώθηκε διαδικτυακά από την Ελληνική HPV Εταιρεία και έλαβε χώρα το διήμερο 28-29 Μαΐου 2022.Στόχος της ήταν η ενεργοποίηση της Πολιτείας με σκοπό την προώθηση των δύο βασικών μέτρων που προαναφέρθηκαν και τα οποία αποτελούν το κλειδί για την επίτευξη και στην χώρα μας των στόχων του Π.Ο.Υ. για το έτος 2030.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής HPV Εταιρείας κ. Θεόδωρος Αγοραστός, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, εξηγεί αναλυτικά τι πρέπει να γίνει για να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου μήτρας και από τη χώρα, γιατί είναι σημαντικός ο εμβολιασμός και των αγοριών εναντίον του ιού HPV, και γιατί συνιστάται ο εμβολιασμός πριν την έναρξη της σεξουαλικής ζωής.

1. Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να γίνουν τα επόμενα 7 χρόνια για να μπορέσει η χώρα μας να φτάσει τους στόχους της Παγκόσμιας Στρατηγικής του Π.Ο.Υ. για την εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας;

H Παγκόσμια Στρατηγική του Π.Ο.Υ. για την εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας ως προβλήματος δημόσιας υγείας (δηλ. η παρουσία κάτω των 4 περιστατικών ανά 100.000 γυναίκες ανά έτος), θα μπορούσε να οδηγήσει στον επιδιωκόμενο σκοπό σε όλες τις χώρες εντός ενός αιώνα εάν επιτευχθούν μέχρι το 2030 οι στόχοι «90-70-90». Αυτό σημαίνει να έχει εμβολιαστεί το 90% των κοριτσιών ηλικίας κάτω των 15 ετών, να έχει υποβληθεί σε test υψηλής ακρίβειας το 70% των γυναικών σε ηλικίες 35 και 45 ετών και να έχει τύχει σωστής θεραπείας και υποστηρικτικής αγωγής το 90% των γυναικών με καρκίνο τραχήλου μήτρας.

Για την επίτευξη αυτών των στόχων και στην Ελλάδα θα πρέπει:

• Να ενημερωθεί πλήρως και έγκυρα από την Πολιτεία και τους σχετιζόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς όλος ο πληθυσμός της χώρας σχετικά με την ύπαρξη, τις ενδείξεις και τα οφέλη:
  • Του εμβολιασμού κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
  • Του προσυμπτωματικού ελέγχου των γυναικών με την νέα μοριακή εξέταση (HPVDNA test), η οποία, εφ’ όσον το αποτέλεσμα είναι αρνητικό, θα διενεργείται κάθε 5 χρόνια
• Να ενημερωθούν λεπτομερώς όλοι οι Επαγγελματίες Υγείας (ιατροί, μαίες-μαιευτές, νοσηλεύτριες-νοσηλευτές, λοιπό υγειονομικό προσωπικό) σχετικά:
  • Με τον εμβολιασμό κατά του HPV και
  • Τον προσυμπτωματικό έλεγχο των γυναικών για την πρόληψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας
• Να οργανωθεί σωστά και να λειτουργήσει σύμφωνα με τις σχετικές προδιαγραφές το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων και το Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών
• Να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη των κοριτσιών, έτσι ώστε να πλησιάζει το 90% του συνόλου
• Να αυξηθεί τουλάχιστον στο 50% η εμβολιαστική κάλυψη των αγοριών
• Να αυξηθεί το ποσοστό εμβολιασμού ενηλίκων γυναικών και ανδρών άνω των 18 ετών (μέχρι περίπου 45 ετών)
• Να οργανωθεί από την Πολιτεία ένα Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου όλων των γυναικών ηλικίας 25-65 ετών, όχι πλέον με πρωταρχική εξέταση το τεστ Παπανικολάου, αλλά μια νέα μοριακή εξέταση υψηλής ακρίβειας, με την οποία ανιχνεύεται στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας η παρουσία ή μη του αιτίου που προκαλεί τον καρκίνο, δηλαδή του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Η εξέταση αυτή αναφέρεται ως«HPV DNAtest».
• Nα ενταχθεί το ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ των γυναικών στο εκ νέου διαμορφούμενο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με δυνατότητες επέκτασης υπό την έννοια της «αυτο-φροντίδας», στην προκειμένη δε περίπτωση προώθησης της αυτολήψης κολποτραχηλικού υλικού από την ίδια την γυναίκα προς διενέργεια HPV DNA test (“self-sampling”).
• Να ληφθεί μέριμνα από την Πολιτεία και τους σχετιζόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς, ώστε να λυθούν όλα τα προβλήματα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο στην εφαρμογή προσυμπτωματικού ελέγχου σε όλες τις γυναίκες (παραπληροφόρηση, δυσκολίες πρόσβασης σε Μονάδες Υγείας, οικονομικά προβλήματα, θρησκευτικές και πολιτισμικές προκαταλήψεις, γραφειοκρατικές διαδικασίες, ψυχολογικές αναστολές κ.ά.).
• Να οργανωθεί από την Πολιτεία μια κεντρική ηλεκτρονική διαχείριση τόσο του Προγράμματος Εμβολιασμών Παιδιών, Εφήβων αλλά και Ενηλίκων, όσο και του Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου των γυναικών, με δυνατότητες συνεχούς ηλεκτρονικής επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών και των αντιστοίχων Υπηρεσιών της Πολιτείας, σωστή καταγραφή, κοινοποίηση, διαχείριση και ποιοτικό έλεγχο των λαμβανόμενων δεδομένων, καθώς και παρακολούθηση και κλινική αποτίμηση των βραχυχρόνιων και μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων.

2. Η Ελλάδα ανήκει πλέον στις 28 χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας του Π.Ο.Υ που αποζημιώνουν τον εμβολιασμό των αγοριών (από τις συνολικά 47 που αποζημιώνουν τον εμβολιασμό για τον HPV). Με ποιο τρόπο η απόφαση της ένταξης των αγοριών μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και των σχετιζόμενων με HPV καρκίνων στην χώρα μας;

Η θέσπιση ένδειξης εμβολιασμού κατά του HPV και για αγόρια και η συμπερίληψη αυτής της οδηγίας στο Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων θα συμβάλλει:

Α. Στην ελάττωση/εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας:

• Μέσω της προφύλαξης από άμεση μόλυνση των γυναικών από τους άνδρες-σεξουαλικούς συντρόφους τους, εάν αυτοί έχουν εμβολιαστεί
• Μέσω της λεγόμενης «ανοσίας αγέλης», δηλαδή της ελάττωσης της πιθανότητας μετάδοσης του ιού και σε μη εμβολιασμένες γυναίκες, όταν το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης της κοινότητας (ανδρών και γυναικών) είναι υψηλό

Β. Στην ελάττωση των άλλων καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV. Ειδικότερα θα συμβάλλει:

• Στην ελάττωση του καρκίνου αιδοίου και κόλπου:
  • Μέσω της προφύλαξης από άμεση μόλυνση των γυναικών από τους άνδρες-σεξουαλικούς συντρόφους τους, εάν αυτοί έχουν εμβολιαστεί
  • Μέσω της ανοσίας αγέλης
• Στην ελάττωση του καρκίνου πέους μέσω της άμεσης προστασίας των ανδρών λόγω εμβολιασμού
• Στην ελάττωση του καρκίνου του πρωκτού, του στοματοφάρυγγα και του λάρυγγα:
  • Μέσω της άμεσης προστασίας των ανδρών λόγω εμβολιασμού
  • Μέσω της προστασίας μόλυνσης των γυναικών-σεξουαλικών συντρόφων τους
  • Μέσω της ανοσίας αγέλης

3. Για ποιους λόγους πιστεύετε πως η εμβολιαστική κάλυψη στην χώρα μας παραμένει χαμηλή (55,4 % για τα κορίτσια ηλικίας 11-18 ετών), παρότι έχουμε στα χέρια μας ένα εμβόλιο αποτελεσματικό και ασφαλές, το οποίο προσφέρεται δωρεάν από την πολιτεία;

Οι λόγοι είναι αρκετοί και συμπεριλαμβάνουν:

• Δεν υπήρξε καμία επίσημη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ευρέος κοινού από την Πολιτεία (όπως έγινε σε άλλες χώρες, π.χ. Αυστραλία, Σκανδιναβικές χώρες, Πορτογαλία, Ηνωμένο Βασίλειο κ.ά. με αποτέλεσμα εμβολιαστική κάλυψη σήμερα άνω του 75%)
• Υπήρξε παραπληροφόρηση αρχικά από τα ΜΜΕ και τα κοινωνικά δίκτυα
• Δεν υπήρξε ενθουσιώδης (όπως θα έπρεπε) προώθηση του HPV εμβολιασμού από τους επαγγελματίες υγείας
• Η συσχέτιση του εμβολίου με την σεξουαλική δραστηριότητα δημιούργησε αναστολές σε πολλούς γονείς κοριτσιών
• Η πρόταση για εμβολιασμό ενός κοριτσιού στην προεφηβεία για την πρόληψη ενός καρκίνου, που θα μπορούσε να εμφανιστεί μετά από 20-30 χρόνια, ξένισε αρκετούς γονείς.
• Επίδραση των αντιεμβολιαστικών απόψεων ορισμένων ομάδων

4. Στο μυαλό των περισσοτέρων γονέων υπάρχει το ερώτημα «Γιατί να κάνω το εμβόλιο του HPV στα παιδιά μου, εφόσον δεν έχει αρχίσει ακόμη η σεξουαλική τους ζωή;». Τι θα απαντούσατε σε αυτό;

Οι λόγοι για τους οποίους ενδείκνυται ο εμβολιασμός κατά του HPV σε μικρές ηλικίες είναι:

• Το γεγονός ότι σε μικρότερες ηλικίες υπάρχει ισχυρότερη ανοσιακή απάντηση του οργανισμού στον εμβολιασμό. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται πολύ υψηλότεροι τίτλοι αντισωμάτων σε ένα εμβολιαζόμενο παιδί απ’ ό,τι σε έναν εμβολιαζόμενο ενήλικα.
• Οι πολύ μικρές πιθανότητες ότι ένα παιδί ηλικίας 9-11 ετών θα έχει μολυνθεί μέσω σεξουαλικής επαφής από κάποιον τύπο του HPV – σε σύγκριση με έναν ενήλικα, γυναίκα ή άνδρα. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί εδώ, ότι σήμερα που διατίθεται το λεγόμενο 9δύναμο HPV-εμβόλιο, ακόμη και αν έχει μολυνθεί ένα άτομο, παιδί ή ενήλικας, από κάποιον τύπο του ιού, και πάλι ο εμβολιασμός θα το προστατέψει από τους υπόλοιπους οκτώ.
• Η διαδεδομένη συνήθεια στους γονείς να εμβολιάζουν τα παιδιά τους εναντίον πολλών μεταδιδόμενων νόσων, σε αντίθεση με την σπάνια διενέργεια εμβολιασμού ενηλίκων (με εξαίρεση την τελευταία πανδημία του κορωνοϊού).

Ως προς το ερώτημα «Γιατί να κάνω το εμβόλιο του HPV στα παιδιά μου, εφόσον δεν έχει αρχίσει ακόμη η σεξουαλική τους ζωή;», είναι αυτό ακριβώς που πρέπει να αποφευχθεί: να έχει το παιδί την πρώτη (οιασδήποτε μορφής) σεξουαλική εμπειρία, πριν εμβολιαστεί. Και αυτό, διότι υπάρχει πιθανότητα ακριβώς με αυτή την πρώτη εμπειρία να μολυνθεί από κάποιον τύπο του HPV, ο οποίος πιθανόν να παραμείνει και να δημιουργήσει αργότερα σοβαρό πρόβλημα.

Μετά την μόλυνση με έναν τύπο του ιού, κανένα εμβόλιο δεν μπορεί να προφυλάξει το παιδί (ή τον ενήλικα) από αυτόν τον τύπο. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία φαρμακευτική «θεραπεία» που να καταπολεμά τον ιό.

To άρθρο Τι πρέπει να γίνει στην χώρα μας για να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; Πώς συμβάλλει ο εμβολιασμός κατά του HPV; δημοσιεύτηκε στο NewsIT .

πηγή