Κατά τη διάρκεια αυτής της επικοινωνίας ο Τούρκος πρόεδρος έθεσε το θέμα της άρσης των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί εναντίον της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας στο πλαίσιο του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA).
Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για το εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να εξετάσουν την άρση των κυρώσεων την στιγμή που οι S-400 παραμένουν στην Τουρκία, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε ότι η Ουάσιγκτον συνεχίζει να καλεί την Άγκυρα να εγκαταλείψει το ρωσικό σύστημα.
«Καλούμε την Τουρκία να εγκαταλείψει το σύστημα S-400. Η απόκτηση των S-400 από την Τουρκία έρχεται σε άμεση αντίθεση με τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν όλοι οι Σύμμαχοι στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2016 στη Βαρσοβία για τη μείωση των εξαρτήσεων από τον ρωσικό εξοπλισμό» δήλωσε ο Νεντ Πράις, προσθέτοντας:
«Η αγορά του συστήματος S-400 από την Τουρκία θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια της στρατιωτικής τεχνολογίας και του προσωπικού των ΗΠΑ και των Συμμάχων, υπονομεύοντας τη συνοχή και τη διαλειτουργικότητα του ΝΑΤΟ».
«Παρέχει επίσης σημαντικά κεφάλαια στον αμυντικό τομέα της Ρωσίας, καθώς και πρόσβαση της Ρωσίας στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και στην αμυντική βιομηχανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν κυρώσεις στην Τουρκική Υπηρεσία Προμηθειών Άμυνας (SSB) σύμφωνα με την Ενότητα 231 του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (CAATSA) για το γεγονός ότι πραγματοποίησε εν γνώσει της μια σημαντική συναλλαγή με τη Rosoboronexport», επισήμανε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
F-16 και άρση των κυρώσεων στην αμυντική βιομηχανία ζήτησε ο Ερντογάν
Οι Τζο Μπάιντεν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχαν χθες, Πέμπτη, τηλεφωνική επικοινωνία 45 λεπτών, με τον Τούρκο πρόεδρο να ζητά άρση των «άδικων κυρώσεων» σε βάρος της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας λέγοντας ότι επιθυμεί να αγοράσει 40 νέα μαχητικά αεροσκάφη F-16 και να εκσυγχρονίσει αυτά που έχει ήδη, το συντομότερο δυνατόν.
Κατά την ανακοίνωση που εκδόθηκε από την τουρκική προεδρία κατόπιν της συνομιλίας αναφέρεται ότι ο Ερντογάν δήλωσε στον Τζο Μπάιντεν πως ο ρόλος της Τουρκίας στην προσπάθεια να συνεχιστεί ο διάλογος μεταξύ Μόσχας και Κιέβου είναι σημαντικός, προκειμένου να αποτραπεί περαιτέρω κλιμάκωση.
Και επισήμανε πως η τριμερής συνάντηση Λαβρόφ-Κουλέμπα-Τσαβούσογλου στην Αττάλεια, λίγες ώρες νωρίτερα, ήταν ήδη μία «διπλωματική επιτυχία».
Θα ακολουθήσει τηλεφωνική επικοινωνία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας, ο Ερντογάν τόνισε στον Αμερικανό πρόεδρο πως ήρθε η ώρα να αρθούν όλες οι «άδικες» κυρώσεις που έχουν επιβληθεί σε βάρος της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας.
Και επισήμανε ότι η Τουρκία επιθυμεί να αγοράσει 40 νέα μαχητικά αεροσκάφη F-16 και να εκσυγχρονίσει αυτά που έχει ήδη, το συντομότερο δυνατόν.
Η Tουρκία σχεδίαζε αρχικά να αποκτήσει περισσότερα από 100 μαχητικά F-35, που κατασκευάζει η Lockheed Martin, αλλά οι ΗΠΑ την απέκλεισαν από το πρόγραμμα το 2019 αφότου απέκτησε τα ρωσικά αντιπυραυλικά συστήματα S-400. Η Τουρκία χαρακτήρισε άδικη την απόφαση και αξίωσε αποζημίωση για την πληρωμή 1,4 δισ. δολαρίων.
Πριν από μερικούς μήνες είχε γίνει γνωστό ότι η Άγκυρα υπέβαλε αίτημα στην Ουάσινγκτον για την αγορά 40 αεροσκαφών F-16 και εξοπλισμού για τον εκσυγχρονισμό του στόλου των μαχητικών της. Η απόκτηση των ρωσικών S-400 έφερε επίσης αμερικανικές κυρώσεις στην Τουρκία. Τον Δεκέμβριο του 2020 η Ουάσινγκτον έβαλε στη «μαύρη λίστα »τη Διεύθυνση Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας, τον επικεφαλής της Ισμαήλ Ντεμίρ και άλλους τρεις αξιωματούχους.
Η επί δεκαετίες συνεργασία μεταξύ των δύο συμμάχων στο ΝΑΤΟ κλονίστηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των διαφωνιών για τη Συρία, των στενών δεσμών της Άγκυρας με τη Μόσχα, των αμερικανικών κατηγοριών σε βάρος της τουρκικής τράπεζας Halkbank και των αποκαλύψεων για καταπάτηση δικαιωμάτων και ελευθεριών στην Τουρκία.
Η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει την Τουρκία να μην αγοράσει άλλα ρωσικά οπλικά συστήματα. Από την πλευρά της η Άγκυρα έχει δηλώσει πως σκοπεύει να προχωρήσει στην αγορά μιας δεύτερης παρτίδας S-400 από τη Ρωσία, κάτι που θα μπορούσε να επιδεινώσει την διπλωματική ρήξη με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το τουρκικό αίτημα για την αγορά μαχητικών αεροσκαφών εκτιμάται πως δύσκολα θα εγκριθεί από το αμερικανικό Κογκρέσο, που δεν τρέφει και τα καλύτερα αισθήματα για την Τουρκία τα τελευταία χρόνια. Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές προέτρεψαν τον Μπάιντεν τον Οκτώβριο να μην πουλήσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι το Κογκρέσο θα μπλόκαρε τη συμφωνία.
H ανακοίνωση του Λευκού Οίκου
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε κατόπιν της επικοινωνίας ο Λευκός Οίκος αναφέρεται ότι οι Τζο Μπάιντεν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «συζήτησαν την κοινή τους ανησυχία για την απόρκληση και αδικαιολόγητη εισβολή στην Ουκρανία».
«Επαναβεβαίωσαν την ισχυρή υποστήριξή τους προς την κυβέρνηση και το λαό της Ουκρανίας, υπογράμμισαν την ανάγκη για άμεση παύση της ρωσικής επιθετικότητας και χαιρέτησαν τη συντονισμένη διεθνή απάντηση στην κρίση» αναφέρει ο Λευκός Οίκος, προσθέτοντας:
«Ο πρόεδρος Μπάιντεν εξέφρασε την εκτίμηση για τις προσπάθειες της Τουρκίας προς υποστήριξη διπλωματικής επίλυση της σύγκρουσης, καθώς και τις πρόσφατες επαφές της Τουρκίας με περιφερειακούς ηγέτες που συμβάλλουν στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας».
«Επιπλέον, οι πρόεδροι συζήτησαν ευκαιρίες για ενίσχυση των διμερών σχέσεων» καταλήγει η ανακοίνωση.
