Το καλύτερα αποτελέσματα τριμήνου εδώ και πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ανακοίνωσαν οι ελληνικές τράπεζες, επιβεβαιώνοντας ότι το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα «γύρισε σελίδα».
Με ώθηση από την αύξηση του δανειακού χαρτοφυλακίου, τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων αλλά και τα υψηλά έσοδα από προμήθειες, και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν κέρδη-ρεκόρ για το εννεάμηνο. Γεγονός που αντικατοπτρίστηκε και στην πορεία των μετοχών τους στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου, οδηγώντας με τη σειρά του το Γενικό Δείκτη πάνω από τις 900 μονάδες μετά από τρεις ολόκληρους μήνες.
Κοινή συνισταμένη -έστω και με διακυμάνσεις- στα αποτελέσματα των τραπεζών είναι η σημαντική ενίσχυση στις χορηγήσεις επιχειρηματικών δανείων, οι οποίες και αποτέλεσαν την «ατμομηχανή» της ανάπτυξης του χαρτοφυλακίου τους. Είτε πρόκειται για μεγάλα projects, αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, είτε για μαζικές χρηματοδοτήσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το 2022 χαρακτηρίστηκε από σημαντικές νέες εκταμιεύσεις. Και, με βάση την τρέχουσα εικόνα, μέσα στους επόμενους μήνες η τάση αυτή θα συνεχιστεί, αξιοποιώντας μάλιστα και τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς μάλιστα τα επιτόκια δανεισμού ανεβαίνουν, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναμένεται να στρέψουν τους ενδιαφερόμενους προς αυτή τη λύση, αξιοποιώντας πλέον τα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου ως αντίβαρο στο «ακριβό χρήμα».
Την ίδια στιγμή, το «ξεκαθάρισμα» των ισολογισμών από τα κόκκινα δάνεια αποτελεί σημαντική ελάφρυνση για τις τράπεζες. Με το δείκτη των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων σε μονοψήφια επίπεδα, οι τράπεζες έχουν απαλλαγεί από ένα σημαντικό βαρίδι. Ταυτόχρονα, και μέχρι τουλάχιστον το 9μηνο του 2022, παρατηρείται και οργανική μείωση των ΜΕΑ, βελτιώνοντας ακόμη περισσότερο την εικόνα. Παράλληλα, η αύξηση του δανειακού χαρτοφυλακίου σημαίνει αντίστοιχη αύξηση του παρανομαστή στο λόγο επισφαλειών προς δάνεια, άρα και ακόμη καλύτερη επίδοση.
Και τέλος, «ζεστό χρήμα» στα ταμεία των τραπεζών έφερε η σημαντική αύξηση των εσόδων από προμήθειες, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό σχετίζονται με δάνεια και άλλες επιχειρηματικές πράξεις και όχι με επιβαρύνσεις στο γκισέ. Ουσιαστικά οι τράπεζες αμείβονται για υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας που προσφέρουν σε επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με άλλα (κυρίως δανειακά) προϊόντα, ενισχύοντας έτσι την κερδοφορία τους, χωρίς όμως να προκαλούν αντιδράσεις. Και αυτό είναι ένα μοντέλο στο οποίο επενδύουν, καθώς, όπως αναφέρουν, τα έσοδα από τις προμήθειες είναι «καθαρά», δεν ενέχουν κίνδυνο επισφαλειών και συνδράμουν σημαντικά στην κερδοφορία τους.
Η επόμενη ημέρα
Όσο για τα επόμενα τρίμηνα, η αύξηση των επιτοκίων του ευρώ λειτουργεί ευνοϊκά για τις τράπεζες, καθώς αυξάνει την κερδοφορία τους λόγω της «ψαλίδας» ανάμεσα στα επιτόκια καταθέσεων και δανείων. Έτσι, συνολικά, μπορούν να εξασφαλίσουν επιπλέον κέρδη που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ χωρίς να χρειαστεί να αυξήσουν στο ελάχιστο το δανειακό τους χαρτοφυλάκιο. Εντούτοις -μολονότι ακόμα κάτι τέτοιο δεν έχει φανεί- η αύξηση των επιτοκίων ανεβάζει τον κίνδυνο νέων επισφαλειών, γεγονός που ενδέχεται να αποτυπωθεί στο ύψος των προβλέψεων, αλλά και σε ενδεχόμενη άνοδο του ποσοστού των ΜΕΑ τα επόμενα τρίμηνα. Και βέβαια, ουδείς μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια τις επιπτώσεις της οικονομικής επιβράδυνσης που αναμένεται παγκοσμίως τα επόμενα τρίμηνα αλλά και τον αντίκτυπό τους στην Ελλάδα. Μέχρι τότε όμως, και με βάση τα δημοσιευμένα αποτελέσματα του εννεαμήνου, οι Έλληνες τραπεζίτες έχουν κάθε λόγο να είναι χαρούμενοι.
