Σε μια αναδίπλωση σημαντικών διαστάσεων, η κυβέρνηση της Λιζ Τρας εγκατέλειψε το σχέδιό της να καταργήσει τον ανώτατο συντελεστή φόρου εισοδήματος 45%, μετά τις αυξανόμενες αντιδράσεις των Συντηρητικών για το εν λόγω μέτρο, αλλά και αναταραχή στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Ανακοινώνοντας την απόφαση σε ένα tweet νωρίς το πρωί τη Δευτέρας, ο υπουργός Οικονομικών Κουάζι Κουάρτενγκ είπε: «Το καταλάβαμε και ακούσαμε».
Ο Βρετανός ΥΠΟΙΚ είπε ότι η απόφαση να περικοπούν οι φόροι για άτομα με εισοδήματα 150.000 λιρών ή περισσότερο «έχει αποσπάσει την προσοχή από την πρωταρχική αποστολή μας να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας».
Και συνέχισε: «Ως αποτέλεσμα, ανακοινώνω ότι δεν προχωράμε στην κατάργηση του φορολογικού συντελεστή 45%».
Ωστόσο, σε μια σειρά συνεντεύξεων που μεταδόθηκαν ώρες πριν από την ομιλία του στη διάσκεψη των Συντηρητικών στο Μπέρμιγχαμ, ο Κουάρτενγκ αρνήθηκε ότι ο μίνι προϋπολογισμός του πριν από 10 ημέρες ήταν λάθος, παρά τον αντίκτυπό του στη λίρα και στο κόστος του δημόσιου χρέους, που με τη σειρά του έχει κάνει τα στεγαστικά δάνεια πιο ακριβά.
Ερωτηθείς εάν το δημοσιονομικό πακέτο, συμπεριλαμβανομένου συνολικού ύψους 45 δισεκατομμυρίων λιρών σε μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές, ήταν λάθος, ο Κουάρτενγκ είπε στο ραδιόφωνο του BBC: «Δεν το αναγνωρίζω καθόλου. Λειτουργούσαμε με πολύ, πολύ μεγάλη ταχύτητα».
Ο Κουάρτενγκ επέμεινε ότι μεγάλο μέρος της αναταραχής στην αγορά προκλήθηκε από διεθνείς παράγοντες και αρνήθηκε τις επανειλημμένες προσκλήσεις για συγγνώμη. «Υπάρχει ταπείνωση και χαίρομαι που το κατανοώ», είπε τελικά.
Ωστόσο, είναι μια σημαντική αναδίπλωση για έναν υπουργό που βρίσκεται στη θέση του για λίγο περισσότερο από τρεις εβδομάδες, καθώς και για την Τρας. Ο Κουάρτενγκ, ο οποίος επρόκειτο να πει στη διάσκεψη ότι ήταν «σίγουρη ότι το σχέδιό μας είναι το σωστό», είπε ότι δεν είχε σκεφτεί να παραιτηθεί.
Η ξαφνική αλλαγή πορείας ήρθε μετά τη συνειδητοποίηση εντός της Ντάουνινγκ Στριτ ότι τόσοι πολλοί Συντηρητικοί βουλευτές αντιτάσσονταν στο μέτρο, και θα μπορούσε να καταψηφιστεί στο κοινοβούλιο, εν μέσω ανησυχιών από τους ψηφοφόρους για την αύξηση του κόστους των στεγαστικών δανείων.
Η Τρας δήλωσε χθες ότι θα έπρεπε να είχε καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για να «προετοιμάσει το έδαφος» για την πολιτική αυτή.
Ερωτηθείς εάν η Τρας συνεχίζει να έχει εμπιστοσύνη στον Κουάρτενγκ, ο εκπρόσωπός της απάντησε καταφατικά, ενώ είπε πως είναι βέβαιος ότι το Κοινοβούλιο θα εγκρίνει τα υπόλοιπα μέτρα του μίνι προϋπολογισμού του Κουάρτενγκ.
Η απόφαση να αλλάξουν ρότα πιθανόν θα θέσει την Τρας και τον Κουάρτενγκ υπό τεράστια πίεση, ενώ έχουν περάσει λιγότερο από τέσσερις εβδομάδες από τότε που ανήλθαν στην εξουσία.
Ο Κουάρτενγκ είπε ακόμα ότι ο ίδιος και η πρωθυπουργός είχαν συζητήσει τις επιλογές τους το Σαββατοκύριακο: «Λαμβάναμε τις αντιδράσεις και σκεφτόμασταν, τι θα κάνουμε». «Αποφασίσαμε μαζί με την πρωθυπουργό ότι πρέπει να φύγει. Αισθανθήκαμε ότι κατάπινε ένα ισχυρό πακέτο παρέμβασης για την ενέργεια, ένα ισχυρό πακέτο παρέμβασης στις φορολογικές περικοπές για τους πολίτες γενικά».
Η εκπρόσωπος των Εργατικών για οικονομικά θέματα, Ρέιτσελ Ριβς, είπε ότι η κυβέρνηση «κατέστρεψε την οικονομική τους αξιοπιστία και είχε βλάψει την εμπιστοσύνη στη βρετανική οικονομία». Και πρόσθεσε: «Οι Τόρις πρέπει να αντιστρέψουν ολόκληρη την οικονομική, απαξιωμένη στρατηγική τους.
Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων Δημοκρατών Εντ Ντέιβι, δήλωσε: «Αυτή η ταπεινωτική στροφή έρχεται πολύ αργά για τα εκατομμύρια που βλέπουν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων τους να εκτινάσσονται λόγω αυτού του κακού προϋπολογισμού. Οι Συντηρητικοί πρέπει τώρα να ακυρώσουν τη διάσκεψή τους και να ανακαλέσουν το Κοινοβούλιο, για να λύσουν αυτό το χάος για χάρη της χώρας».
Στη διάσκεψη, οι πρώην υπουργοί του υπουργικού συμβουλίου Μάικλ Γκόουβ και Γκραντ Σαπς είχαν βάλει στόχο το σχέδιο μείωσης του ανώτατου φορολογικού συντελεστή, με εικασίες ότι το ευρύτερο πρόγραμμα φορολογικών περικοπών θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί εν μέρει με περικοπή των παροχών.
«Άλμα» κατέγραψε η λίρα
Η λίρα κατέγραψε πρόσκαιρα άλμα ύστερα από την ανακοίνωση για την αλλαγή στα σχέδια της κυβέρνησης. Η λίρα ενισχύθηκε έως το 1,128 δολάριο αφού το BBC μετέδωσε την είδηση για την αναδίπλωση του υπουργού Οικονομικών, το υψηλότερο επίπεδο από τις 22 Σεπτεμβρίου, μία ημέρα πριν ο Κουάρτενγκ ανακοινώσει το νέο «αναπτυξιακό σχέδιο». Στη συνέχεια, η λίρα έχασε το μεγαλύτερο μέρος των κερδών της και πριν από λίγο κινείτο στο επίπεδο του 1,1177 δολαρίου με άνοδο 0,1%.
