Ένα απολιθωμένο σαγόνι 1,4 εκατ. ετών αποδείχθηκε ότι ανήκει σε άγνωστο είδος Παρανθρώπου

Ένα απολιθωμένο σαγόνι ηλικίας 1,4 εκατομμυρίων ετών, που είχε ανακαλυφθεί το 1949 σε σπηλιά της Νότιας Αφρικής, αποδεικνύεται τώρα ότι ανήκει σε έναν άγνωστο μέχρι σήμερα συγγενή του ανθρώπου, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Ο εξαφανισμένος συγγενής μας ανήκει στο γένος Παράνθρωπος (Paranthropus), του οποίου το παρατσούκλι είναι «άνθρωπος καρυοθραύστης» λόγω των τεράστιων σαγονιών και γομφίων του, αναφέρει το LiveSience. Ωστόσο, το συγκεκριμένο παρατσούκλι δεν φαίνεται να ταιριάζει στο νεοανακαλυφθέν είδος Παρανθρώπου, που έχει μικρότερου μεγέθους σαγόνι και δόντια.

Την εποχή που ζούσε ο Παράνθρωπος, ο κόσμος είχε αρκετούς Ανθρωπίνους – τα είδη του εξελικτικού κλάδου που σχετίζονται στενότερα με τον άνθρωπο από ό,τι με τον πίθηκο. Το γένος μας, Homo, εμφανίστηκε τουλάχιστον 2,8 εκατομμύρια χρόνια πριν, ενώ το είδος μας, Homo sapiens, χρονολογείται τουλάχιστον πριν από 300.000 χρόνια. Έτσι, τα πρώιμα είδη Homo συνέπεσαν με τους Παράνθρωπους. Μέχρι τώρα, οι επιστήμονες γνώριζαν τρία είδη Παρανθρωπων, τα P. aethiopicus, P. boisei και P. Robustus, τα οποία ζούσαν μεταξύ περίπου 1 εκατομμυρίου και 2,7 εκατομμυρίων ετών πριν.

Όχι Homo, αλλά Παράνθρωπος

Στη νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Human Evolution, οι ερευνητές εξέτασαν ένα σαγόνι ηλικίας 1,4 εκατομμυρίων ετών που ονομάστηκε SK 15. Το οστό είχε αποκαλυφθεί το 1949 σε μια σπηλιά στην τοποθεσία Swartkrans της Νότιας Αφρικής, μαζί με άλλα απολιθώματα Παρανθρώπων και μερικά δείγματα πρώιμων Homo.

Εκείνη την εποχή, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο SK 15 ανήκε σε ένα είδος που δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ πριν και το ονόμασαν Telanthropus capensis. Στη δεκαετία του 1960 διατυπώθηκε η άποψη ότι ανήκε στο πρώιμο ανθρώπινο είδος που είναι γνωστό ως Homo ergaster.

Στη νέα μελέτη, ο παλαιοανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπορντό, Clément Zanolli, και οι συνάδελφοί του πραγματοποίησαν σαρώσεις με ακτίνες Χ του SK 15 και άλλων απολιθωμάτων, ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν εικονικά τρισδιάστατα μοντέλα των δειγμάτων και να κατανοήσουν καλύτερα τις εσωτερικές και εξωτερικές δομές τους. Απροσδόκητα, διαπίστωσαν ότι το SK 15 δεν ανήκε στον H. ergaster αλλά σε ένα άγνωστο μέχρι σήμερα είδος Παρανθρώπου.

Αν και η εξωτερική δομή του SK 15 μοιάζει με το σαγόνι του H. ergaster, είναι παχύτερο από οποιαδήποτε άλλη γνάθο Homo. Επιπλέον, οι γομφίοι του είναι αρκετά μακρείς και ορθογώνιοι, ενώ οι γομφίοι του Homo είναι πιο στρογγυλεμένοι.

Οι ερευνητές εξέτασαν την οδοντίνη μέσα στα δόντια του SK 15 και διαπίστωσαν ότι δεν ταίριαζε με κανένα γνωστό δείγμα Homo. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ανήκει σε Παράνθρωπο, αλλά όχι σε κάποιο από τα τρία αναγνωρισμένα είδη. Το νέο είδος, το οποίο ονόμασαν Paranthropus capensis, φαίνεται ότι συνυπήρχε στη Νότια Αφρική πριν από περίπου 1,4 εκατομμύρια χρόνια με τον P. robustus.

«Ο P. robustus είχε πιθανότατα μια πολύ εξειδικευμένη διατροφή, όπως υποδηλώνουν η ογκώδης σιαγόνα και τα δόντια, ενώ ο P. capensis, ο οποίος εμφανίζει μικρότερα δόντια και μια λιγότερο στιβαρή κάτω γνάθο, μπορεί να είχε μια πιο ποικίλη διατροφή και ενδεχομένως να εκμεταλλευόταν διαφορετικούς τροφικούς πόρους», δήλωσε ο Clément Zanolli.