Δρ. Κων. Στολάκης: Οι ηλικιωμένοι δεν θα είναι πλέον μειονότητα – Έτσι θα πετύχουμε υγιές γήρας
Και μπορεί η Ελλάδα να γηράσκει επικίνδυνα- με ένα 22,5% να ανήκουν στην ηλικία των 65 ετών και άνω, και ένα 3,5% να είναι πάνω από 85 ετών, ωστόσο το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε ως κοινωνίες και οικονομίες, είναι η ενεργός γήρανση.
Τα παραπάνω αναφέρει μεταξύ άλλων στο CNN GREECE, ένας νέος επιστήμονας ο κ. Κωνσταντίνος Στολάκης, Γηρίατρος του παν. της Σιένας Ιταλίας, Διδάκτωρ Ιατρικής του πανεπιστημίου Πατρών, με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων που τιμάται την 1η Οκτωβρίου κάθε χρόνο.
Σε μία πραγματικά πληθωρική συνέντευξη, ο συνομιλητής μας αναφέρεται σε κρίσιμα ζητήματα γύρω από την Γηριατρική, τις υπηρεσίες υγείας για τους ηλικιωμένους και τις ανάγκες τους, την ικανότητα να μεγαλώνουμε με ποιότητα ζωής, αλλά και το μεγάλο ζητούμενο και στοίχημα που είναι μία υγιής γήρανση.
Το επιτυχημένο γήρας
«Το επιτυχημένο και υγιές γήρας ξεκινά από την κοιλιά της μητέρας μας», τονίζει εμφατικά, αφήνοντάς μας μάλλον… άφωνους και προβληματισμένους, σχετικά με το πότε θα πρέπει να ασχοληθούμε με το ζήτημα της Γηριατρικής και πάντως όχι στην ηλικία των 70!!
Στη χώρα μας ήδη από τη δεκαετία του 1950 αυξάνεται το προσδόκιμο επιβίωσης έχοντας ξεπεράσει σήμερα τα 80 έτη. Πρόκειται για μία νίκη, αλλά πύρρειος νίκη διότι έχει πολλές απώλειες, τονίζει και προσθέτει:
«Πρέπει να τρέξουμε γρήγορα τις πολιτικές υγείας γιατί οι εξελίξεις μας ξεπερνούν, ενώ η εφαρμογή δεικτών μέτρησης και απόδοσης, καθώς και η οργάνωση των συστημάτων υγείας και των πόρων, θα διευκολύνει σημαντικά τους ανθρώπους σε μεγάλη ηλικία αλλά και το σύστημα συνολικά». Τι άλλο μπορεί να υποστηρίξει τους ηλικιωμένους; Μα φυσικά η τεχνητή νοημοσύνη και η τεχνολογία, μας απαντά ο κ. Στολάκης, καθώς με τα έξυπνα εργαλεία τηε τεχνολογίας, οι ηλικιωμένοι μπορούν να βρίσκονται συνδεδεμένοι με τους ανθρώπους και να συνεχίσουν να είναι λειτουργικοί.
Είναι σημαντικό επίσης να επενδύσουμε στην εκπαίδευση των ασθενών, των φροντιστών, των επαγγελματιών υγείας, επισημαίνει και φυσικά μα εστιάσουμε στην πρόληψη και προαγωγή υγείας, ως κρίσιμες πολιτικές για μία ενεργό γήρανση.
Γήρανση χωρίς ασθένειες: Το μεγάλο στοίχημα
Υπάρχει όμως Γήρανση χωρίς ασθένειες, τον ρωτάμε; Και απαντά:
«είναι μάλλον ουτοπικό, καθότι ζούμε σε ένα φθαρτό κόσμο άρα θα υποκύψουμε στη βαρύτητα και το ζήτημα είναι αυτό να γίνει με τον πιο ανώδυνο τρόπο. Πράγματι το 2050 αναμένεται πάνω από 153 εκατ. άνθρωποι, να έχουν προσβληθεί από κάποια μορφή άνοιας.
Ωστόσο το αισιόδοξο στοιχείο είναι σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του THE LANCET, ότι το 45% των περιστατικών φαίνεται ότι μπορεί να προληφθεί, μέσα από τον έλεγχο μιας σειράς σημαντικών παραγόντων, όπως ρύπανση, καθιστικός τρόπος ζωής, κοινωνική απομόνωση, καρδιαγγειακά νοσήματα, αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, χοληστερίνη, κατάχρηση αλκοόλ, κάπνισμα, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, κατάθλιψη αλλά και το αισθητηριακό κομμάτι, όραση και ακοή, καθώς οι δύο αυτές αισθήσεις, φαίνεται να παίζουν ένα σημαντικό ρόλο για την υγεία του εγκεφάλου».
«Εάν εστιάσουμε στην πρόληψη μπορούμε επομένως πολλούς από αυτούς τους επιβαρυντικούς παράγοντες, να τους τροποποιήσουμε, να τους ελέγξουμε και να μετατοπίσουμε την γήρανση για αργότερα, διεκδικώντας αρκετά υγιή έτη», υπογραμμίζει ο κ. Στολάκης.
Ένα μείζον ζήτημα που είναι συνυφασμένο με το γήρας, είναι η εξάρτηση, συνεχίζει ο συνομιλητής μας, επισημαίνοντας ότι
Σύμφωνα με την EUROSTAT, ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων, ανέρχεται στο 40% σήμερα, ενώ το 2070 αναμένεται το ποσοστό αυτό να γίνει 70% ένα τρομακτικό νούμερο εάν επαληθευθεί. Επίσης, το 2070 το 1/3 του πληθυσμού στην Ελλάδα, θα είναι άνω των 65 που σημαίνει ότι σχεδόν δύο εκατ. ηλικιωμένοι θα έχουν ανάγκη από φροντιστές καθώς δεν θα μπορούν να εξυπηρετηθούν.
Ο ηλικιακός ρατσισμός
Σε άλλο σημείο της συζήτησής μας, ο Δρ. Στολάκης αναφέρεται στον ηλικιακό ρατσισμό, τονίζοντας, ότι ο κάθε ηλικιωμένος φοβάται τον ηλικιακό ρατσισμό και τη βία. Ωστόσο, κάθε άνθρωπος γηράσκει με διαφορετικό τρόπο, έχει διαφορετικές εφεδρείες, ενώ σταδιακά θα βλέπουμε όλο και πιο συχνά ηλικιωμένους σε καλή φυσική κατάσταση, με ενδιαφέροντα, με εργασία, κοινωνικούς κλπ. Κάθε μορφή ρατσισμού όμως, βρίσκει ανάχωμα στη γνώση και στην παιδεία.
Ποιο είναι όμως το χαρακτηριστικό εκείνο, που μετατρέπει τους ανθρώπους με μεγάλη ηλικία σε ζωηρούς, υγιείς και τελικά ενδιαφέροντες;
Η αγάπη για ζωή, ο τρόπος ζωής, οι καλές συνήθειες, η πνευματικότητα και η κοινωνικότητα, απαντά ο συνομιλητής μας, προσθέτοντας ότι το μυαλό τις περισσότερες φορές, ακολουθεί το σώμα.
Η ειδικότητα της Γηριατρικής, το ΚΕΣΥ & το υπ. Υγείας
Τέλος, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στο σήριαλ της εξειδίκευσης και της ειδικότητας της Γηριατρικής, για την οποία παλεύουν εδώ και χρόνια οι Γηρίατροι. Αναφέρει μεταξύ άλλων ο συνομιλητής μας:
« Η Γηριατρική δεν είναι μία απλή υπόθεση, σημαίνει μία εκ θεμελίων αναδιάρθρωση του συστήματος υγείας. Διότι δεν αφορά μόνο την πρόληψη, αλλά και την ΠΦΥ, τη θεραπευτική συνέχεια, τη διασύνδεση δομών υγείας αφορά την ενεργό γήρανση, την αναπηρία, την εξάρτηση και την ευπάθεια.
Σήμερα, ξαναγίνεται μία προσπάθεια από το ΚΕΣΥ, για την εξειδίκευση της Γηριατρικής που θα αφορά διάφορες ιατρικές ειδικότητες, ενώ εκτιμώ ότι το υπουργείο Υγείας, βρίσκεται σε καλό δρόμο έχει αφουγκραστεί την αναγκαιότητα και το μέγεθος του προβλήματος θα πάρει τις σωστές αποφάσεις ώστε να εκπαιδεύσει καλύτερα τους επαγγελματίες υγείας».
Αξίζει να σημειώσουμε, ότι η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία αγωνίζεται πάνω από τρεις δεκαετίες για τη θεσμοθέτηση της ειδικότητας της Γηριατρικής και στη χώρα μας που είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη στην οποία δεν είναι αναγνωρισμένη η Γηριατρική ως ιατρική ειδικότητα ή εξειδίκευση. Παρά την ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας ήδη από το 2011, ποτέ δεν προχώρησε η έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης.
