Η κρίση στην Μέση Ανατολή, η ενεργειακή σκακιέρα και οι κινήσεις Ελλάδας – ΗΠΑ
Με την Μέση Ανατολή να φλέγεται και με την εισβολή της Ρωσίας της Ουκρανίας το 2022 να έχει διαταράξει τις παγκόσμιες αγορές, εντείνονται οι ανησυχίες για νέο ράλι τιμών στην ενέργεια με την Ελλάδα να βρίσκεται σε εγρήγορση.
Ο Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών με αρμοδιότητα τους ενεργειακούς πόρους Τζέφρι Πάιατ πραγματοποίησε συνάντηση εργασίας με τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Γιώργο Γεραπετρίτη.
Η περιφερειακή ενεργειακή μετάβαση και οι προτεραιότητες ενεργειακής ασφάλειας βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης.
Η Αθήνα είναι η «οικοδέσποινα» για τις εργασίες σε σχέση την προώθηση της ενεργειακής συνεργασίας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης.
Στο περιθώριο του «κλειστού» διήμερου workshop προγραμματίστηκε ειδική συνάντηση μεταξύ του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρου Σκυλακάκη και του υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιου για θέματα ενέργειας και πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ κατά την οποία εντός της ατζέντας βρίσκεται το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου.
Μνημόνιο Κατανόησης Ελλάδας – ΗΠΑ
Ελλάδα και ΗΠΑ μπήκαν σε τροχιά ενίσχυσης της ενεργειακής συνεργασίας και ασφάλειας, με την υπογραφή, Μνημονίου Κατανόησης τον Νοέμβριο του 2023 , το οποίο όριζε το πλαίσιο των από κοινού δράσεων για ενεργειακά θέματα στα Δυτικά Βαλκάνια αποσκοπώντας παράλληλα στην προώθηση του Στρατηγικού Διαλόγου των δύο χωρών.
Κατά την υπογραφή του Μνημονίου Κατανόησης τονίστηκε η σημασία της ενεργειακής συνεργασίας ως βασικού παράγοντα για την προώθηση της περιφερειακής ολοκλήρωσης και της ασφάλειας στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, όπου η Ελλάδα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, κάτι που είχε επίσης υπογραμμιστεί και κατά τον 4ο Στρατηγικό Διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ, τον Φεβρουάριο του 2023.
Στις 9 Φεβρουαρίου 2024, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και ο Γιώργος Γεραπετρίτης, διεξήγαγαν συζητήσεις κατά τον πέμπτο στρατηγικό διάλογο , στις οποίες συμμετείχε υψηλόβαθμη δι-υπηρεσιακή εκπροσώπηση από τις δύο χώρες.
Η Αθήνα υπέγραψε τις «Συμφωνίες Άρτεμις».
Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ – Ελλάδας (09.02.2024) οι δύο χώρες τόνισαν τη συνέχιση της συνεργασίας τους στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας, υπογραμμίζοντας τον κοινό στόχο μεγαλύτερης περιφερειακής διασυνδεσιμότητας για τη διαφοροποίηση των οδών και των μορφών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπου η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε ευρωπαϊκό ηγέτη.
Η συνεργασία για την ανάπτυξη υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα αποτελεί κοινή προτεραιότητα για την ενίσχυση του μέλλοντος της Ελλάδας ως εξαγωγέα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω της πρωτοβουλίας Green Aegean. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν τις προσπάθειες της Ελλάδας να προωθήσει έργα διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμβάλλοντας έτσι στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και την προώθηση της καθαρής ενέργειας. Τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρέτισαν και την προσχώρηση της Ελλάδας στην Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών (Three Seas Initiative) ως ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση του διαδρόμου Βορρά-Νότου, που προάγει την περιφερειακή ενεργειακή συνεργασία.
Επόμενος σταθμός η Τουρκία
Ο Τζέφρι Πάιατ θα συνεχίσει τις επαφές του στην Κωνσταντινούπολη όπου αναμένεται να συμμετάσχει στην Περιφερειακή Διάσκεψη Καθαρής και Ασφαλούς Ενέργειας της δεξαμενής σκέψης Atlantic Council.
Στην συγκεκριμένη εκδήλωση θα συμμετάσχουν αξιωματούχοι από την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Ρουμανία.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «οι εκπρόσωποι θα συζητήσουν την προώθηση της ανάπτυξης καθαρής ενέργειας και τις συλλογικές προσπάθειες για την ενίσχυση της ηγετικής θέσης της περιοχής στην ενεργειακή ασφάλεια. Θα συνεχίσει επίσης (ο Τζέφρι Πάιατ) το έργο μας για τη στήριξη της ενεργειακής ανθεκτικότητας της Ουκρανίας αυτόν τον χειμώνα».
