«Πυξίδα» για τη στρατηγική που ακολουθεί το Ισραήλ στον Λίβανο φαίνεται να είναι ο ένας χρόνος πολέμου στη Γάζα, σύμφωνα με ανάλυση του Al Jazeera, όπως αποδεικνύουν οι τακτικές επιλογές που έχει πάρει μέχρι στιγμής.
«Ο Λίβανος, όπως τον ξέρουμε, δεν θα υπάρχει» είχε προειδοποιήσει χαρακτηριστικά ο Ισραηλινός υπουργός Παιδείας, Γιόαβ Κιρς στις αρχές Ιουλίου. Σε αντίστοιχες δηλώσεις είχαν προβεί οι ακροδεξιοί υπουργοί στον κυβερνητικό συνασπισμό του Νετανιάχου, που ζητούν την καταστροφή της λιβανέζικης ένοπλης οργάνωσης, Χεζμπολάχ.
Όμως αυτές οι δηλώσεις μοιάζουν γνώριμες. Πριν από ένα χρόνο, οι ίδιοι υπουργοί είχαν υποστηρίξει και τον πολεμικό στόχο που είχε θέσει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός να «εξολοθρεύσει» τη Χαμάς στη Γάζα, μετά την κλιμάκωση του πολέμου στην περιοχή στις 7 Οκτωβρίου.
Έκτοτε έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 42.000 Παλαιστίνιοι στη Γάζα, εκτοπίστηκε σχεδόν ολόκληρος ο πληθυσμός των 2,3 εκατομμυρίων ανθρώπων, καταστράφηκε μεγάλο μέρος των υποδομών και ο λαός βυθίστηκε στην πείνα και την εξαθλίωση.
Παρόμοιες ιστορίες φαίνεται να εκτυλίσσονται και στο νότιο Λίβανο, όπως εξηγούν πολίτες, αναλυτές και ομάδες δικαιωμάτων, στο Al Jazeera.
«Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε το νότιο Λίβανο με τη Γάζα, γιατί αυτό που περνάει η Γάζα είναι μια ιστορικά άνευ προηγουμένου επίθεση» σχολιάζει η αναλύτρια που εξειδικεύεται στη Χεζμπολάχ, Αμάλ Σαάντ.
«Αλλά φαίνεται ότι το Ισραήλ προσαρμόζει τις τακτικές που χρησιμοποίησε στον πολιορκημένο θύλακα» σημειώνει.
Προειδοποιήσεις για εκκενώσεις
Στις 23 Σεπτεμβρίου, ο αρχηγός του ισραηλινού στρατού, Ντάνιελ Χαγκάρι απηύθυνε έκκληση στους κατοίκους του νότιου Λιβάνου να απομακρυνθούν από «κτήρια και περιοχές που χρησιμοποιεί η Χεζμπολάχ για στρατιωτικούς σκοπούς, όπως αυτές που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση όπλων».
Η προειδοποίηση όμως δεν διευκρίνιζε ποια χωριά έπρεπε να εκκενωθούν και σε ποιες περιοχές –αν αυτές υπάρχουν– θα ήταν ασφαλείς, καθιστώντας τις ανακοινώσεις αναποτελεσματικές, σύμφωνα με τον ερευνητή του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Λίβανο, Ράμζι Καΐζ.
Παράλληλα, όπως εξήγησε, οι προειδοποιήσεις αυτές υποδηλώνουν ότι το Ισραήλ αντιμετωπίζει όλους όσους δεν εγκαταλείπουν ή δεν μπορούν να εγκαταλείψουν τα χωριά τους ως στρατιωτικό στόχο – ακριβώς όπως έκανε στη Γάζα, όπου ο ισραηλινός στρατός θεώρησε ότι οπουδήποτε είχαν πει στους Παλαιστίνιους να εκκενώσουν ήταν «εμπόλεμη ζώνη».
Σε εκτενές ρεπορτάζ του Al Jazeera, τέσσερις μαρτυρίες από το νότιο Λίβανο, αναφέρουν ότι τα περισσότερα χωριά και οι πόλεις πέρα από τη Σιδώνα –μια πόλη περίπου 44 χιλιόμετρα νότια της Βηρυτού– είναι σχεδόν «φαντάσματα».
Γιατί δεν εκκενώνουν; Ο Αχμέντ, ένας νεαρός άνδρας από ένα μικρό χωριό κοντά στη Ναμπατίγια στο νότιο Λίβανο, πήρε την επιλογή να μην εκκενώσει για να φροντίσει τη γιαγιά του, η οποία πάσχει από Αλτσχάιμερ.
«Οι πιθανότητες να μείνει κάποιος ζωντανός είναι 50-50» σχολίασε ο ίδιος. «Δεν νοιάζονται αν είσαι πολίτης. Αν μείνεις πίσω απλώς υποθέτουν ότι είσαι μαχητής. Υπάρχουν πολλά σπίτια που καταστράφηκαν και ξέρω ότι δεν υπήρχαν όπλα σε αυτά. Ήξερα όλους τους ανθρώπους στους οποίους ανήκαν αυτά τα σπίτια».
Γιατί στοχοποιούνται υποδομές
Την ίδια ώρα, έχει καταστραφεί περίπου το 66% όλων των κτηρίων στη Γάζα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που ελήφθησαν από το Δορυφορικό Κέντρο των Ηνωμένων Εθνών (UNOSAT).
Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις σε υποδομές όπως τα νοσοκομεία ή θρησκευτικούς χώρους, σύμφωνα με το Ισραήλ έχουν γίνει γιατί θεωρούν πως εντός τους κρύβονται μαχητές της Χαμάς. Το μοτίβο αυτό φαίνεται να αναπαράγεται σε ένα βαθμό και στον Λίβανο, σημείωσαν αναλυτές.
Ένα πρόσφατο βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνει τη συνοριακή πόλη Yaroun, ένα κυρίως σιιτικό χωριό, που έχει ερημώσει από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς τον περασμένο χρόνο. Οι εικόνες αυτές δεν διαφέρουν από αυτές που τραβήχτηκαν στη Γάζα και εγείρουν φόβους ότι θα πεθάνουν αμέτρητοι περισσότεροι άμαχοι, προειδοποίησε ο Καΐζ.
Ο φόβος της μονιμότητας του εκτοπισμού
Φοβούμενοι πως θα ζήσουν την εμπειρία της Γάζας, οι πολίτες του άνθρωποι αναρωτιούνται για πόσο καιρό μπορεί να συνεχίζουν να εκτοπίζονται.
Κανείς στη Γάζα δεν ξέρει πότε και αν θα μπορέσει ποτέ να επιστρέψει στον τόπο που κάποτε ήταν το σπίτι του για να ξαναφτιάξει τη ζωή του.
Η πιθανότητα του παρατεταμένου –ακόμη και μόνιμου– εκτοπισμού έχει τρομοκρατήσει τους πολίτες. Η οικογένεια Τζαντ Ντιλάτιδι έφυγε από τη Ναμπατιέ στη Βηρυτό στις πρώτες επιθέσεις του Ισραήλ.
Τα κτήρια και τα καταστήματα της περιοχής έχουν μετατραπεί τώρα σε ερείπια. Φοβάται ότι το σπίτι του μπορεί να είναι το επόμενο.
Ο Ντιλάτι σκέφτηκε το ενδεχόμενο να μην επιστρέψει στη Ναμπατιέ για κάποιο χρονικό διάστημα, επειδή ο πόλεμος μπορεί να διαρκέσει ή επειδή το Ισραήλ θα μπορούσε να προσπαθήσει ξανά να καταλάβει τμήματα του νότου, όπως έκανε από το 1982 έως το 2000. Στις 8 Οκτωβρίου, ένα βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχνε Ισραηλινούς στρατιώτες να υψώνουν τη σημαία τους σε λιβανέζικη γη.
Ο Ντιλάτι εξακολουθεί να πιστεύει ότι θα επιστρέψει στη Ναμπατιέ για να βοηθήσει την κοινότητά του να ξαναχτίσει τα σπίτια του.
«Δεν μπορώ να φανταστώ ότι δεν θα μπορώ να επιστρέψω. Ξέρω ότι οι Παλαιστίνιοι το πέρασαν και ξέρω ότι μπορεί να είναι μια πιθανότητα, αλλά δεν μπορώ να το φανταστώ» κατέληξε.
