Ένα μικροσκοπικό πλάσμα που έζησε πριν από περίπου μισό δισεκατομμύριο χρόνια βρέθηκε σχεδόν τέλεια διατηρημένο, με έναν επιστήμονα να αναφωνεί ότι «του έπεσε το σαγόνι» καθώς εξέταζε το εξαιρετικά σπάνιο απολίθωμα.
Τα υπολείμματα της προνύμφης, που έχει περίπου το μέγεθος ενός παπαρουνόσπορου, ανακαλύφθηκαν στην Κίνα με τα εσωτερικά της όργανα σχεδόν άθικτα. Η προνύμφη, που ονομάστηκε Youti yuanshi, χρονολογείται πριν από 520 εκατομμύρια χρόνια, περίπου την εποχή που άρχισε να εμφανίζεται στη Γη μια μεγάλη ποικιλία ζωής, συμπεριλαμβανομένων πολλών σημαντικών ομάδων ζώων που ζουν σήμερα.
Σύμφωνα με τον Independent, η ομάδα δήλωσε ότι αυτό το αρχαίο πλάσμα «παρέχει βασικές ενδείξεις» για το πώς τα σύγχρονα αρθρόποδα – μια ομάδα ζώων που περιλαμβάνει έντομα, αράχνες, καβούρια και σαρανταποδαρούσες – εξελίχθηκαν από σκουληκόμορφους προγόνους.
Ο Δρ. Μάρτιν Σμιθ του Πανεπιστημίου του Ντάραμ στο Ηνωμένο Βασίλειο, χαρακτήρισε το εύρημα «κάτι το ξεχωριστό», λέγοντας ότι οι πιθανότητες να αποκαλυφθούν απολιθώματα μικροσκοπικών, εύθραυστων πλασμάτων είναι συνήθως «πρακτικά μηδενικές».
Τι αποκάλυψαν οι σαρώσεις
Αν και το δείγμα ήταν μικροσκοπικό, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Ντάραμ κατάφεραν να δημιουργήσουν τρισδιάστατες εικόνες χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές σάρωσης στις εγκαταστάσεις της Diamond Light Source στο Όξφορντσαϊρ.
Οι σαρώσεις της προνύμφης, που θεωρείται ότι είναι ένας από τους πρώτους προγόνους των αρθροπόδων, αποκάλυψαν πολλά εσωτερικά όργανα κάτω από το δέρμα που κατάφεραν να επιβιώσουν μισό δισεκατομμύριο χρόνια.
Τρισδιάστατη απεινόνιση της Youti yuanshi που επετεύχθη με προηγμένες τεχνικές σάρωσης
Emma J Long/Durham University
Αυτά περιλάμβαναν τμήματα του εγκεφάλου, πεπτικούς αδένες, ένα πρωτόγονο κυκλοφορικό σύστημα και ίχνη νεύρων στα πόδια και τα μάτια της προνύμφης.
«Μου έπεσε το σαγόνι»
Ο Δρ. Σμιθ, επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε: «Όταν συνήθιζα να ονειρεύομαι το απολίθωμα που θα ήθελα περισσότερο να ανακαλύψω, σκεφτόμουν πάντα μια προνύμφη αρθροπόδου, επειδή τα αναπτυξιακά δεδομένα είναι τόσο σημαντικά για την κατανόηση της εξέλιξής τους. Όμως οι προνύμφες είναι τόσο μικροσκοπικές και εύθραυστες, που οι πιθανότητες να βρούμε μια απολιθωμένη είναι πρακτικά μηδενικές – ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα».
«Ήξερα ήδη ότι αυτό το απλό απολίθωμα που έμοιαζε με σκουλήκι ήταν κάτι ξεχωριστό, αλλά όταν είδα τις εκπληκτικές δομές που διατηρήθηκαν κάτω από το δέρμα του, μου έπεσε το σαγόνι – πώς θα μπορούσαν αυτά τα περίπλοκα χαρακτηριστικά να έχουν αποφύγει τη φθορά και να είναι ακόμα εδώ για να τα δούμε μισό δισεκατομμύριο χρόνια αργότερα;»
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι αυτή η αρχαία προνύμφη βοηθά να χυθεί φως στα εξελικτικά βήματα που θα είχαν περάσει τα απλά πλάσματα που μοιάζουν με σκουλήκια για να μεταμορφωθούν σε αρθρόποδα με πολύπλοκες δομές σώματος που βλέπουμε σήμερα, όπως οι πεταλούδες, τα σκαθάρια και οι σαρανταποδαρούσες.
Διαχωρισμός των διαφορετικών δομών στο εσωτερικό της προνύμφης. Κάτω δεξιά, ο πρωτοεγκέφαλος
Martin R Smith/Emma J Long /Durham University
Αναλύοντας την περιοχή του εγκεφάλου της προνύμφης, οι ερευνητές βρήκαν μια πρωτόγονη δομή γνωστή ως πρωτοεγκέφαλος – πρόδρομος του πιο εξελιγμένου εγκεφάλου των αρθροπόδων.
Το επίπεδο πολυπλοκότητας της ανατομίας δείχνει ότι αυτοί οι πρώτοι συγγενείς των αρθροπόδων ήταν πολύ πιο προηγμένοι από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, δήλωσαν οι ερευνητές. Η σχετική μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.
