Έρευνα CNNi: Νέα στοιχεία για τους παγιδευμένους βομβητές – Μέσα στις μπαταρίες η εκρηκτική ύλη
Συγκεκριμένα, η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε για την έκρηξη βομβητών και ασυρμάτων μελών της Χεζμπολάχ στον Λίβανο ήταν εξαιρετικά προηγμένη, με δύο αξιωματούχους ασφαλείας της χώρας να δηλώνουν στο CNNi ότι η παρέμβαση που είχε γίνει ήταν σχεδόν μη ανιχνεύσιμη.
Οι αρχές ασφαλείας του Λιβάνου έχουν βάλει στο μικροσκόπιο τις επιθέσεις αυτές, που πλήγωσαν βαθιά τη Χεζμπολάχ και αποτέλεσαν την αρχή μιας συντονισμένης ισραηλινής επιχείρησης κατά της σιιτικής οργάνωσης.
Υπάρχουν δύο βασικά ερωτήματα που μένει να απαντηθούν: πώς τοποθετήθηκαν στις συσκευές τα εκρηκτικά και πώς έφτασαν στις τσέπες των μελών της Χεζμπολάχ.
Μεγάλη έρευνα του CNNi φέρνει στο «φως» νέα στοιχεία του παζλ, την ώρα που το Ισραήλ εμφανίζεται έτοιμο να προχωρήσει σε χερσαία επιχείρηση στον Λίβανο.
Οι βομβητές ήταν κλειστοί την ώρα της επίθεσης της 17ης Σεπτεμβρίου, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δεν έλαβαν κάποιο SMS για να εκραγούν αλλά κάποιος -που μάλιστα βρισκόταν σε κοντινή απόσταση- πάτησε το κουμπί.
Οι εκρήξεις ήταν χιλιάδες και συνολικά σκοτώθηκαν 37 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, και τραυματίστηκαν άλλοι 3.000.
Η συντονισμένη αυτή επίθεση αιφνιδίασε την Χεζμπολάχ, η οποία είχε επιλέξει να χρησιμοποιεί αναλογικές τεχνολογίες και όχι ψηφιακές για να αποφύγει την παρακολούθηση της Μοσάντ.
Το Ισραήλ δεν έχει σχολιάσει επίσημα τις επιθέσεις, ωστόσο το CNNi πληροφορείται ότι επρόκειτο για μια κοινή επιχείρηση της υπηρεσίας πληροφοριών Μοσάντ και του ισραηλινού στρατού.
Ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Ιωάβ Γκάλαντ, έκανε όμως λόγο για «εξαιρετικά επιτεύγματα, μαζί με την Σιν Μπετ, μαζί με τη Μοσάντ».
Τόσο το Λίβανο όσο και η Χεζμπολάχ έχουν κατηγορήσει το Ισραήλ ότι κρύβεται πίσω από τις πολύνεκρες επιθέσεις.
Αξιωματούχος ασφαλείας του Λιβάνου είπε στο CNNi ότι ήταν σχεδόν αδύνατον να ανιχνευτεί η εκρηκτική ύλη μέσα στις μπαταρίες των βομβητών, ωστόσο δεν σχολίασε εάν και πώς είχαν ελεγχθεί οι εν λόγω συσκευές πριν μπουν στη χώρα.
Το ίδιο είπε και δεύτερος υψηλόβαθμος αξιωματούχος, που εξέτασε τις μπαταρίες μετά την έκρηξη.
Μάλιστα τόνισε ότι δεν έχει ξαναδεί ποτέ κάτι τέτοιο στην καριέρα του.
Ο αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός είχε πέντε βασικά μέρη: μια μπαταρία, έναν εκκινητή, έναν πυροκροτητή εκρηκτική ύλη και μια θήκη.
Ο Σον Μούρχαους, πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού και εξειδικευμένος στην εξουδετέρωση των εκρηκτικών υλών, δήλωσε:
«Έπρεπε να γίνει με αόρατο τρόπο».
Εξήγησε παράλληλα ότι ενδεχομένως να έχει εμφυτευτεί ένας ηλεκτρονικός πυροκροτητής και μικρή ποσότητα εκρηκτικής ύλης μέσα στο μεταλλικό περίβλημα της μπαταρίας, κάτι που κάνει την ανίχνευσή τους με ακτίνες Χ αδύνατη.
Άλλοι ειδικοί ασφαλείας μιλούν για μια προηγμένη εφοδιαστική αλυσίδα, πίσω από την οποία κρύβεται κρατικός παράγοντας.
Το σενάριο αυτό προκρίνουν και οι λιβανικές Αρχές, με τον αντιπρόσωπο της χώρας στα Ηνωμένα Έθνη να τονίζει σε γράμμα του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας ότι τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως οι εκρηκτικές ύλες είχαν τοποθετηθεί στις συσκευές πριν φτάσουν στη χώρα και ότι επρόκειτο για «επαγγελματική δουλειά» από «ξένες οντότητες».
Η ίδια επιστολή, την οποία διάβασε το CNNi, αναφέρει πως οι βομβητές εξερράγησαν μετά από την αποστολή μαζικού μηνύματος.
«Το Ισραήλ είναι υπεύθυνο για τις επιθέσεις και την έκρηξη χιλιάδων συσκευών ταυτόχρονα» τονίζεται χαρακτηριστικά.
Από την Ταϊβάν στην Ουγγαρία: Η μυστηριώδης εφοδιαστική αλυσίδα
Οι φωτογραφίες των καρβουνιασμένων βομβητών έδειξαν ότι πρόκειται για ένα μοντέλο της εταιρείας Gold Apollo με έδρα την Ταϊβάν ενώ τα θραύσματα των ασυρμάτων αποδεικνύουν ότι είναι προϊόντα της ιαπωνικής εταιρείας ICOM.
Και οι δύο εταιρείες έχουν πάρει αποστάσεις από τις παγιδευμένες συσκευές.
Μάλιστα, η ICOM ξεκαθάρισε πως το μοντέλο IC-V82 βγήκε από τη γραμμή παραγωγής πριν από μια δεκαετία και δεν είναι καν σε θέση να επιβεβαιώσει εάν ήταν «μαϊμού» ή όντως παρήχθησαν από τα δικά της εργοστάσια.
Το υπουργείο επικοινωνιών του Λιβάνου ανακοίνωσε πως οι ασύρματοι IC-V82 που χρησιμοποιήθηκαν στις επιθέσεις δεν προήλθαν από γνωστό προμηθευτή, δεν είχαν επίσημη άδεια και δεν είχαν ελεγχθεί από τις υπηρεσίες ασφαλείας.
Ειδικοί ασφαλείας ανά τον κόσμο προσπαθούν να βρουν τη «διαδρομή» που ακολούθησαν οι βομβητές Gold Apollo AR-924 μέχρι να φτάσουν στα χέρια των μαχητών της Χεζμπολάχ, με την ελπίδα ότι θα καταλάβουν πώς πραγματοποιήθηκε η ισραηλινή επιχείρηση.
Σε ρεπορτάζ της, η εφημερίδα New York Times αναφέρει ότι οι αξιωματικοί πληροφοριών που κρύβονται πίσω από την επίθεση είχαν δημιουργήσει τουλάχιστον τρεις εταιρίες «βιτρίνα» για να αποκρύψουν τις ταυτότητες αυτών που έφτιαχναν τους βομβητές -δηλαδή τους ίδιους τους αξιωματικούς ασφαλείας του Ισραήλ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Gold Apollo, Hsu Ching-kuang, έδωσε κατάθεση στις εισαγγελικές αρχές της Ταϊβάν την περασμένη Πέμπτη, ωστόσο στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος.
Μόλις μια ημέρα νωρίτερα, ο Hsu, μιλώντας στο CNNi, αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι η εταιρεία του κατασκεύασε τους βομβητές, «δείχνοντας» την ουγγρική εταιρεία BAC Consulting.
Ανέφερε επίσης ότι υπάρχει συμφωνητικό που δείχνει ότι τα δικαιώματα παραγωγής και πώλησης αυτών των συσκευών δόθηκε κατ’ αποκλειστικότητα στην BAC Consulting.
Μάλιστα, κατονόμασε την Teresa Wu ως εκπρόσωπο της ουγγρικής εταιρείας.
Η Wu, πρώην εργαζόμενη της Gold Apollo, εθεάθη να βγαίνει από τα εισαγγελικά γραφεία στη Νέα Ταϊπέι, όπως μετέδωσε το Reuters.
Δύο ανώτεροι αξιωματούχοι δήλωσαν στο CNNi, ότι οι αρχές της Ταϊβάν θεωρούν Hsu και Wu μάρτυρες της υπόθεσης.
Η Wu εργαζόταν επί σειρά ετών στην Apollo Gold αλλά αποχώρησε πριν από κάποια χρόνια και ξεκίνησε συνεργασία με την BAC Consulting.
Το CNNi επιχείρησε να επικοινωνήσει με την Wu, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει ανταποκριθεί.
Τον περασμένο Απρίλιο, η Wu προχώρησε στη σύσταση μιας εταιρείας με την ονομασία Apollo Systems Ltd, με έδρα την Ταϊπέι.
Δύο ανώτεροι αξιωματούχοι της Ταϊβάν, που μίλησαν με το CNNi, ανέφεραν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την κατασκευή βομβητών AR-924 στην Ταϊβάν.
Επιβεβαίωσαν, επίσης, ότι οι μόνοι βομβητές που βγήκαν από γραμμή παραγωγής της Gold Apollo στη χώρα είχαν μπαταρίες AA και όχι λιθίου, όπως αυτές που περισυνελέχθησαν από τις αρχές στον Λίβανο μετά τις επιθέσεις.
Επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024 από την Ταϊβάν εστάλησαν 20.000 βομβητές στις ΗΠΑ, 5.000 στο Χονγκ Κονγκ και άλλοι 3.000 στην Αυστραλία.
Οι αρχές της Ταϊβάν υποστηρίζουν, επίσης, ότι ήλεγξαν και παλαιότερες εξαγωγές, υπογραμμίζοντας ότι οι τέτοιου είδους εμπορικές συναλλαγές παρακολουθούνται πολύ στενά.
Δεν υπάρχουν επίσημα έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι η Apollo Gold εξήγαγε βομβητές στην Ουγγαρία το 2023 ή το 2024 αλλά υπάρχει αρχείο που δείχνει ότι εστάλησαν 200 συσκευές το 2022.
Σε ανακοίνωσή της την περασμένη Πέμπτη, η εισαγγελία της Ταϊβάν αναφέρει ότι «δεν εντοπίστηκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν την εμπλοκή πολιτών της χώρας στην τρομοκρατική επίθεση».
Έρευνες για την εφοδιαστική αλυσίδα πραγματοποιούνται και στην Ευρώπη, με τις αρχές να «ξετινάζουν» τη δράση της BAC Consulting.
Στο «μικροσκόπιο» έχει μπει όμως και μια ακόμη εταιρεία, που έχει ισχυρούς δεσμούς με τη Βουλγαρία και τη Νορβηγία, και ενδεχομένως να είχε κάποιο ρόλο στην επίθεση κατά της Χεζμπολάχ.
H Cristiana Bársony-Arcidiacono, επικεφαλής της BAC Consulting, κατέθεσε αρκετές φορές στις Αρχές αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία ότι οι παγιδευμένοι βομβητές κατασκευάστηκαν στη χώρα.
«Τα αποτελέσματα των ερευνών δείχνουν ότι οι εν λόγω βομβητές δεν βρέθηκαν ποτέ σε ουγγρικό έδαφος και καμία ουγγρική εταιρία ή ειδικός δεν αναμείχθηκε στην κατασκευή ή την τροποποίησή τους» τονίζει κυβερνητική ανακοίνωση.
Με τη σειρά τους, οι βουλγαρικές αρχές ανακοίνωσαν πως ελέγχουν την εταιρεία Norta Global Ltd, μετά από πληροφορίες ότι εμπλέκεται στην πώληση των βομβητών στη Χεζμπολάχ.
Η υπηρεσία εθνικής ασφάλειας της Βουλγαρίας DANS ανακοίνωσε πως οι βομβητές της επίθεσης δεν βρέθηκαν ούτε κατασκευάστηκαν στη χώρα και πως η Norta Global Ltd δεν έχει χρηματοδότηση από τρομοκρατικές οργανώσεις.
Η Norta Global Ltd ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2022 από το Νορβηγό Rinson Jose.
Η αστυνομία της Νορβηγίας έχει ξεκινήσει και αυτή προκαταρκτική έρευνα για τις σχέσεις της εταιρείας με τους βομβητές, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση.
Και η Χεζμπολάχ αναζητά τους προμηθευτές
Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα δήλωσε ότι και η Χεζμπολάχ έχει δημιουργήσει αρκετές εσωτερικές ομάδες για να ερευνήσουν την υπόθεση και να βρουν τους υπεύθυνους.
Συμπλήρωσε επίσης ότι στόχος της επίθεσης ήταν να σκοτωθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι ανώτεροι αξιωματούχοι της Χεζμπολάχ, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη γιατί οι περισσότεροι είχαν παλαιότερους βομβητές.
«Οι καινούργιοι εστάλησαν αλλού» είπε, αναφερόμενος προφανώς στους βομβητές που αγοράστηκαν από τη Χεζμπολάχ τους περασμένους μήνες.
«Οι επιθέσεις αυτές αντιπροσωπεύουν μια νέα εξέλιξη στις πολεμικές επιχειρήσεις, όπου οι συσκευές επικοινωνίας μετατρέπονται σε όπλα και εκρήγνυνται μαζικά σε αγορές, γωνίες δρόμων και σπίτια…» είπε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, προσθέτοντας ότι η μαζική στόχευση χιλιάδων ανθρώπων -αμάχων ή μαχητών- χωρίς να υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για το ποιος κατέχει στις παγιδευμένες συσκευές, παραβιάζει τη διεθνή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η αντιπροσωπεία του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη δήλωσε πως το Ισραήλ ήθελε να σκοτώσει τουλάχιστον 5.000 άμαχους αλλά ορισμένες από τις συσκευές ήταν απενεργοποιημένες.
«(σ.σ. Το Ισραήλ) Παραβίασε μια κόκκινη γραμμή» τονίστηκε χαρακτηριστικά.
Ανώτεροι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών έχουν προειδοποιήσει ότι τέτοιες μαζικές επιθέσεις αποτελούν σημείο καμπής στον πόλεμο και ζητούν αποκλιμάκωση της κατάστασης και εκεχειρία στη Γάζα πριν ο πόλεμος εξαπλωθεί σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Israel concealed explosives inside batteries of pagers sold to Hezbollah, Lebanese officials say, by Tamara Qiblawi, Eliza Mackintosh, Wayne Chang, Eric Cheung, Yong Xiong, Kara Fox, Gianluca Mezzofiore and Balint Bardi, CNN