Γιατί οι δακτύλιοι του Κρόνου εξαφανίστηκαν από το οπτικό μας πεδίο – Πότε θα ξαναγίνουν ορατοί

Αυτή τη στιγμή, είναι δύσκολο να δούμε τον Κρόνο στον ουρανό. Εμφανίζεται κοντά στον Ήλιο, οπότε είναι ορατός μόνο λίγο πριν την ανατολή του. Αν όμως τον παρατηρήσουμε με ένα τηλεσκόπιο, θα δούμε μια κιτρινωπή σφαίρα, ίσως μερικά φεγγάρια – αλλά όχι τους εμβληματικούς δακτύλιους του πλανήτη.
Γιατί λοιπόν οι διάσημοι δακτύλιοι του Κρόνου είναι προς το παρόν αόρατοι και πότε θα εμφανιστούν ξανά;
Από πού προήλθαν οι δακτύλιοι του Κρόνου
Οι αστρονόμοι έχουν γοητευτεί από τους υπέροχους δακτυλίους του Κρόνου από τότε που ο Γαλιλαίος τους ανακάλυψε το 1610. Υπάρχουν επτά «ομάδες» δακτυλίων, που εκτείνονται σε 280.000 χιλιόμετρα και έχουν ονομαστεί από το Α έως το G με τη σειρά που ανακαλύφθηκαν, λέει στο ABC News η Λόρα Ντρίσεν, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.
«Οι δακτύλιοι αποτελούνται ως επί το πλείστον από κομμάτια πάγου που μπορούν να έχουν μέγεθος από έναν κόκκο άμμου μέχρι ένα βουνό. Έχουν ακόμη σκόνη και κομμάτια βράχων».
Οι αστρονόμοι δεν γνωρίζουν με σιγουριά πώς ακριβώς δημιουργήθηκαν οι δακτύλιοι αυτοί. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι δημιουργήθηκαν από τα απομεινάρια ενός κατεστραμμένου φεγγαριού. Άλλοι εκτιμούν πως είτε δημιουργήθηκαν από έναν κομήτη που διαλύθηκε από την ισχυρή βαρύτητα του Κρόνου, είτε από υλικά που απέμειναν από την εποχή που σχηματίστηκε ο Κρόνος, πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια. Η συνεχιζόμενη έρευνα αποκαλύπτει συνεχώς νέα στοιχεία.
Γιατί «εξαφανίστηκαν»;
Η εξαφάνιση των δακτυλίων του Κρόνου οφείλεται στο γεγονός ότι ο πλανήτης έχει κλίση 26,7 μοίρες, παρόμοια με εκείνη της Γης που είναι 23,5 μοίρες. Αυτό σημαίνει ότι καθώς οι πλανήτες ταξιδεύουν γύρω από τον Ήλιο, περιστρεφόμενοι γύρω από τους κεκλιμένους άξονές τους, βλέπουμε μια ελαφρώς διαφορετική εικόνα του Κρόνου σε διάφορα σημεία της τροχιάς του.
Μερικές φορές βλέπουμε περισσότερο το βόρειο ημισφαίριο, οπότε βλέπουμε τους δακτυλίους από την κορυφή τους. Άλλες φορές βλέπουμε περισσότερο το νότιο ημισφαίριο και βλέπουμε την κάτω επιφάνεια των δακτυλίων.
Μια εικόνα του Κρόνου όπως τον έχουμε συνηθίσει, καταγεγραμμένη από το διαστημικό σκάφος Cassini τον Ιανουάριο του 2010
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute via AP
Αυτή την περίοδο έχουμε ευθυγραμμιστεί με τους δακτυλίους του πλανήτη και δεν μπορούμε να τους δούμε. Μόνο διαστημικά τηλεσκόπια όπως το Hubble μπορούν να τους δουν ως μια λεπτή γραμμή κατά μήκος του πλανήτη. Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει περίπου κάθε 15 χρόνια.
Πότε θα επανεμφανιστούν;
Περισσότερη από την επιφάνεια των δακτυλίων θα αρχίσει να γίνεται ορατή γύρω στον Νοέμβριο, αλλά θα χρειαστούν μερικοί μήνες ακόμη μέχρι τα μικρότερα τηλεσκόπια στη Γη να μπορέσουν να τους δουν ξανά, λέει η Δρ. Ντρίσεν.
«Μετά τα μέσα του 2026 και μπαίνοντας στο 2027, ο Κρόνος εμφανίζεται πάλι όπως τον ξέρουμε», λέει.
Χωρίς τη λάμψη των δακτυλίων του Κρόνου, οι αστρονόμοι μπορούν να δουν καλύτερα τα άλλα χαρακτηριστικά του πλανήτη, όπως τα εκατοντάδες φεγγάρια του. Αν και αυτή τη φορά, η θέση του κοντά στον Ήλιο δυσκολεύει πολύ κάτι τέτοιο.
Και αν η εξαφάνιση των δακτυλίων είναι απλά φαινομενική και προσωρινή, κάποτε θα εξαφανιστούν πραγματικά. «Κάθε μέρα, μια πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων από λιωμένους δακτυλίους πέφτει στον Κρόνο», λέει η Δρ. Ντρίσεν. Αλλά με αυτόν τον ρυθμό, μέχρι να εξαφανιστούν τελείως θα περάσουν περίπου 400 εκατομμύρια χρόνια.