Εθνικό πένθος για τον Κώστα Σημίτη: Η ξαφνιική απώλεια και το «αντίο» του πολιτικού κόσμου

Οι σημαίες από σήμερα κυματίζουν μεσίστιες σε υπουργεία και μνημεία, σε ένδειξη πένθους, σαν ένας ύστατος αποχαιρετισμός στον πρώην πρωθυπουργό.

Με απόφαση της κυβέρνησης, η κηδεία του Κώστα Σημίτη θα γίνει δημόσια δαπάνη, θα αποδοθούν τιμές εν ενεργεία πρωθυπουργού, ενώ η κηδεία του θα γίνει στη Μητρόπολη Αθηνών την Πέμπτη, 9 Ιανουαρίου, στη Μητρόπολη Αθηνών και η ταφή του θα τελεστεί στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.

Η ξαφνική απώλεια

Ο Κώστας Σημίτης «έφυγε» από τη ζωή ενώ βρισκόταν στο εξοχικό του στους Αγίους Θεοδώρους.

Ο πρώην πρωθυπουργός μεταφέρθηκε το πρωί χωρίς σφυγμό με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ από το εξοχικό του στους Αγίους Θεοδώρους στο νοσοκομείο της Κορίνθου. Λίγη ώρα μετά, στις 08.10 διαπιστώθηκε ο θάνατός του.

«Έγιναν αμέσως από εμένα και την υπόλοιπη ομάδα των επειγόντων προσπάθειες ανάνηψης οι οποίες κρατήσαν γύρω στη μισή ώρα αλλά δυστυχώς απέβησαν άκαρπες», ανέφερε ο Σωτήρης Παπαδημητρίου, γιατρός του νοσοκομείου της Κορίνθου.

Η πολιτική διαδρομή του

Φεύγοντας από τη ζωή ο Κώστα Σημίτης, άφησε παρακαταθήκη του την ένταξη της Ελλάδας στον «σκληρό πυρήνα» του Ευρώ αλλά και την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, που αποτελούν δύο από τους σταθμούς στην πολιτική του διαδρομή.

Η διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου το 1996, η κρίση των Ιμίων το ίδιο έτος και οι Ολυμπιακοί αγώνες, είναι ακόμα τρεις από τους κυριότερους σταθμούς της θητείας του.

Η διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου

Ήταν 18 Ιανουαρίου του 1996 όταν μετά από ψηφοφορία της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ ο Κώστας Σημίτης διαδέχτηκε τον Ανδρέα Παπανδρέου στην πρωθυπουργία.

Μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, αναμετρήθηκε με τον Άκη Τσοχατζόπουλο για την προεδρία του κόμματος στο 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, όπου βγήκε νικητής. Επανεκλέχθηκε πρόεδρος του κινήματος και στο συνέδριο του Μαρτίου το 1999, αλλά και σε αυτό που έγινε τον Οκτώβριο του 2001.

Στις 7 Ιανουαρίου 2004, ανακοίνωσε την παραίτησή του από την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, παραμένοντας όμως πρωθυπουργός μέχρι τη λήξη και της δεύτερης θητείας του στις 7 Μαρτίου του ίδιου έτους.

Ο Κώστας Σημίτης όταν αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική μιλούσε σπάνια και πάντοτε οι ομιλίες του προκαλούσαν αίσθηση, όπως η παρέμβασή του το 2016 στη συζήτηση για την ανασύνθεση της ευρύτερης Κεντροαριστεράς: «Χρειάζεται και ένας ισχυρός πόλος ανάμεσα στη Δεξιά και την παράλογη και δίχως έρμα Αριστερά», είχε τονίσει τότε.

Τα Ίμια

Τις πρώτες μέρες της πρωθυπουργίας του, κλήθηκε να διαχειριστεί την κρίση στα ‘Ιμια, μια από τις σοβαρότερες κρίσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Με αφορμή ένα ναυτικό ατύχημα από τις 25 Δεκεμβρίου του 1996, είχε αρχίσει να εξελίσσεται η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Μετά από δύο μέρες θρίλερ και μετά τη συνομιλία του Κώστα Σημίτη με τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον ο Πρωθυπουργός την Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 1996 ενημερώνει τη Βουλή και ευχαριστεί τους Αμερικανούς για τη συμβολή τους, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων ακόμα και από ένα κομμάτι του ΠΑΣΟΚ.

Η είσοδος στο Ευρώ

Ιανουάριος 2002: Στις 19 Ιουνίου 2000 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σάντα Μαρία ντα Φέιρα, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του ευρωπαϊκού νομίσματος Ευρώ από την Ελλάδα.

Την 1η Ιανουαρίου 2002 τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες 11 χώρες.

Η μετάβαση στο ευρώ ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2002.

Η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 1999

Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Κώστα Σημίτη σχεδιάστηκε και ολοκληρώθηκε η ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Κώστας Σημίτης επισκέφθηκε πολλές φορές την Κύπρο, με αποκορύφωμα την επίσκεψη του τον Απρίλιο του 2003, αμέσως μετά την υπογραφή της Πράξης Προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις 16 Απριλίου, την οποία ο Κώστας Σημίτης είχε χαρακτηρίσει «κορυφαία στιγμή της εθνικής στρατηγικής της Ελλάδας».

Είχε προηγηθεί η Σύνοδος Κορυφής στο Ελσίνκι στις 10/12/1999 με τον Κώστα Σημίτη να συμβάλλει καθοριστικά στην εξέλιξη. Σύμφωνα με τα Συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της ΕΕ στο Ελσίνκι, η Τουρκία έπρεπε να αποδεχθεί τις προϋποθέσεις που προέβλεπε η απόφαση για να μπορέσει να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες

Μία από τις πρώτες του κινήσεις όταν εκλέχθηκε στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ήταν να αναθέσει την προεδρία της Επιτροπής Υποψηφιότητας για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στη Γιάννα Αγγελοπούλου, μία απόφαση που εξέπληξε πολλούς καθώς η κα Αγγελοπούλου ήταν πρώην βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.

Η απόφαση του αποδείχθηκε αποτελεσματική καθώς στις 5 Σεπτεμβρίου 1997, στην 106η Σύνοδο της ΔΟΕ στη Λοζάνη, η Αθήνα επελέγη ως οικοδέσποινα πόλη.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 θεωρούνται κομβικό σημείο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, κυρίως για τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν στη κατασκευή ενός μεγάλου αριθμού δημοσίων έργων, όπως το Μετρό της Αθήνας, το Τραμ, την Αττική Οδό.

Ο πολιτικός κόσμος αποχαιρετά τον Κώστα Σημίτη

Οι πολιτικοί συνοδοιπόροι, πολιτικοί αντίπαλοι και πρώην πρωθυπουργοί, αποχαιρέτισαν με μηνύματά τους τον Κώστα Σημίτη.

«Υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές και πολύπλευρες πολιτικές προσωπικότητες της νεότερης ιστορίας μας», δήλωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Συνόδευσε την Ελλάδα στα μεγάλα εθνικά της βήματα, την ένταξη στην ευρωζώνη και την είσοδο της Κύπρου στην Ευρώπη τόνισε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Μεσίστια κυματίζει η ελληνική σημαία και έξω από τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ με τη φωτογραφία του Κώστα Σημίτη στην είσοδο, ενώ ο πρόεδρος του κόμματος Νίκος Ανδρουλάκης συνέδεσε την πρωθυπουργία του με κορυφαίες εθνικές επιτυχίες.

«Συνέδεσε το όνομά του με κρίσιμες στιγμές της χώρας μας, είχε πλούσιο κοινοβουλευτικό έργο στη μεταπολίτευση ενώ υπήρξε θαρραλέος αγωνιστής κατά της χούντας και αξιόλογος πανεπιστημιακός δάσκαλος. Για την Αριστερά υπήρξε πολιτικός αντίπαλος και έχουν καταγραφεί οι διαφωνίες και η κριτική μας», σημείωσε ο Σωκράτης Φάμελλος, πρόεδρος ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

«Υπήρξε ένας πολιτικός αντίπαλος που συνέδεσε το όνομά του με σημαντικά πολιτικά γεγονότα, υπερασπιζόμενος με συνέπεια τις θέσεις και τους στόχους της αστικής πολιτικής», έγραψε το ΚΚΕ.

Για τη σημαντική πολιτική του διαδρομή μίλησαν πρώην πρωθυπουργοί.

«Συνεργάστηκα στενά μαζί του και είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά έναν άνθρωπο συνεπή στις αρχές του, εργατικό και αποτελεσματικό. Η προσφορά του στην πατρίδα είναι μεγάλη και θα αξιολογηθεί αναλόγως από την ιστορία», δήλωσε ο Γιώργος Παπανδρέου.

«Ο Κώστας Σημίτης στη μακρά διαδρομή του επηρέασε σημαντικά την πορεία και την πολιτική ζωή του τόπου. Διατηρώ στη μνήμη μου ιδίως τις κοινοβουλευτικές αντιπαραθέσεις μας, οι οποίες ακόμη και σε φάσεις έντασης, δεν υπερέβησαν τα όρια της πολιτικής ευπρέπειας. Στους οικείους του εκφράζω τα ειλικρινή συλλυπητήριά μου», σημείωσε ο Κώστας Καραμανλής.

Ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε: «Άφησε ισχυρό αποτύπωμα στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας μας. Δικαιούται σεβασμού ως πολιτικός αντίπαλος αλλά και την αναγνώριση ότι ως ηγέτης έλαβε κρίσιμες αποφάσεις».

«Υπήρξε ο κύριος πολιτικός και ιδεολογικός αντίπαλος της παράταξής μας και ταυτόχρονα επί 8 χρόνια ο πρωθυπουργός της χώρας. Τα ορόσημα της θητείας του, θετικά και αρνητικά, θα αξιολογηθούν από την ιστορία», είπε ο Αντώνης Σαμαράς.

Ξένοι ηγέτες και ΜΜΕ για τον θάνατο του Κώστα Σημίτη

Με συλληπητήρια μηνύματα οι ξένοι ηγέτες αλλά και με εκτενή ρεπορτάζ τα διεθνή μέσα ενημέρωσης υποδέχθηκαν την είδηση του θανάτου του Κώστα Σημίτη.

«Ο Κώστας Σημίτης ανέπτυξε αντιστασιακή δράση κατά της χούντας των συνταγματαρχών (1967-74) και διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας για οκτώ χρόνια (1996-2004). Άφησε το στίγμα του στην ιστορία της χώρας του κυρίως δουλεύοντας για την είσοδό της στο ευρώ το 2001» αναφέρει το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων.

Σύμφωνα με το μέσο «Το 2001 η Ελλάδα μπήκε στο ευρώ, το 2003, η Αθήνα προήδρευσε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία γνώρισε τότε τη μεγαλύτερη διεύρυνση έως σήμερα, με την ένταξη 10 νέων κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, του ιστορικού της συμμάχου».

«Η κληρονομιά των δύο κυβερνήσεων Σημίτη» συμπληρώνει «παρά τα σημαντικά έργα που έγιναν στη χώρα και τις προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, αμαυρώθηκε αργότερα από τις έρευνες για μια μεγάλη χρηματιστηριακή φούσκα και σκάνδαλα διαφθοράς».

Μετά τη χειρότερη οικονομική κρίση στη σύγχρονη ελληνική ιστορία το 2010, πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αναρωτήθηκαν εάν η Αθήνα δεν είχε παραποιήσει τα δημοσιονομικά της στοιχεία μια δεκαετία νωρίτερα για να ενταχθεί στο ενιαίο νόμισμα.

Ωστόσο, ο Κώστας Σημίτης υπερασπίστηκε τον απολογισμό του έργου του στο βιβλίο του «Ο Εκτροχιασμός» (εκδόσεις Πόλις) για την ελληνική κρίση χρέους, που κυκλοφόρησε το 2012, επιμένοντας στο γεγονός ότι η Αθήνα είχε καταβάλει «τιτάνια» προσπάθεια για να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις για την ένταξή της στην ευρωζώνη.

«Ανεξάρτητα από το πώς μετράει κανείς τις δημοσιονομικές επιδόσεις, το δημόσιο έλλειμμα (της Ελλάδας) μειώθηκε κατά δέκα μονάδες στο 2,5% (του ΑΕΠ) το 1999» το οικονομικό έτος στο οποίο η Ελλάδα στήριξε την είσοδό της, είχε υποστηρίξει.

Το πρακτορείο Reuters γράφει πως παρά το γεγονός ότι τότε αποδόθηκε στον Σημίτη ο περιορισμός των διογκωμένων κρατικών δαπανών, οι επικριτές λένε ότι δεν έκανε αρκετά για να πατάξει τη διαφθορά.

Το 2012, τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης χρέους, συνεχίζει το Reuters, ο Σημίτης στο βιβλίο που εξέδωσε, επέκρινε τον χειρισμό της κρίσης από Έλληνες πολιτικούς και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ κατηγόρησε και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι έκανε τα στραβά μάτια στις υπερβολικές δαπάνες του συντηρητικού διαδόχου του.

Το Bloomberg αναφέρει πως «ο Σημίτης θεώρησε την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, τον Ιανουάριο του 2001, ως το σημαντικότερο επίτευγμα της πρωθυπουργίας του. Βοήθησε επίσης να «κλειδώσουν» οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 για την Αθήνα και ηγήθηκε ενός τεράστιου προγράμματος κατασκευής υποδομών, για να βοηθήσει στη φιλοξενία των αγώνων. Βοήθησε επίσης την Κύπρο να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004».

Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων σε ρεπορτάζ του σημειώνει ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Σημίτης προσπάθησε να εκσυγχρονίσει τη χώρα και να μειώσει τη γραφειοκρατία σύμφωνα με το μότο του «Ο εκσυγχρονισμός δεν έχει ημερομηνία λήξης».

Αναφέρεται επίσης στην αντιστασιακή του δράση κατά τη διάρκεια της δικτατορίας σημειώνοντας ότι κατάφερε να αποφύγει τη σύλληψη διαφεύγοντας στη Γερμανία ως εξόριστος χρησιμοποιώντας πλαστό διαβατήριο.

Η γαλλική εφημερίδα Le Monde γράφει ότι ο εκλιπών έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υιοθέτηση του ευρώ από την Ελλάδα το 2001 και συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό της πολιτικής ζωής της Ελλάδας.

Η εφημερίδα Liberation τιτλοφορεί το ρεπορτάζ της: Πέθανε ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Κώστας Σημίτης, σύμβολο μιας μεταρρυθμιστικής και φιλοευρωπαϊκής αριστεράς.