Το μπαράζ ανατιμήσεων της τελευταίας διετίας, μετέτρεψε ουσιαστικά το ελαιόλαδο σε «είδος πολυτελείας» για τους Έλληνες καταναλωτές, με αποτέλεσμα, μάλιστα, αρκετοί να στρέφονται σε οικονομικότερες εναλλακτικές στη διατροφή τους.
Παρά το γεγονός, ωστόσο, ότι το ελαιόλαδο παραμένει έως σήμερα «πρωταθλητής» των αυξήσεων στα τρόφιμα, τους τελευταίους μήνες η τιμή του, εμφανίζει σημαντική αποκλιμάκωση. Τον Νοέμβριο, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 6,4%, για πρώτη φορά έπειτα από αρκετούς μήνες σε μονοψήφιο ποσοστό. Εξέλιξη που συνδέεται με το γεγονός ότι η εικόνα, σε ό,τι αφορά τη φετινή παραγωγή του, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις άλλες μεγάλες ελαιοπαραγωγούς χώρες, είναι σημαντικά βελτιωμένη συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια.
Στο πλαίσιο αυτό, οι προοπτικές, σχετικά με την τιμή του το 2025 εμφανίζονται, σε κάθε περίπτωση, πιο αισιόδοξες συγκριτικά με την εικόνα που διαμορφώθηκε την τελευταία διετία αφού και οι τιμές παραγωγού είναι πλεόν σημαντικά χαμηλότερες και διαμορφώνονται κοντά στα 5 ευρώ.
Το ζητούμενο βεβαίως για τους καταναλωτές είναι πότε θα αποτυπωθεί η μείωση αυτή και στο ράφι καθώς προς το παρόν, συνεχίζουν να αγοράζουν το προϊόν σε υψηλή τιμή και οι αυξήσεις, έστω και σε χαμηλότερη ένταση, συνεχίζονται. Αυτό, όπως εκτιμούν παράγοντες αγοράς αναμένεται να συμβεί σταδιακά τους πρώτους μήνες του 2025 ανάλογα και με τα αποθέματα ελαιόλαδου που διαθέτουν οι επιχειρήσεις του κλάδου από την προηγούμενη σοδειά.
Παρότι η διαφαινόμενη μείωση της τιμής του αποτελεί θετικό μήνυμα για τους καταναλωτές, μένει να φανεί, επίσης, σε ποιο ποσοστό θα μπορέσει να «καλύψει» τις μεγάλες αυξήσεις που είχαν προηγηθεί. Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη και το βραδύτερο ρυθμό με τον οποίο αποκλιμακώνονται οι τιμές γενικότερα στα τρόφιμα σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες προϊόντων, αποτελεί ένα ερωτηματικό η ταχύτητα με την οποία μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Να επιστρέψει δηλαδή το ελαιόλαδο σε τιμές αντίστοιχες με την περίοδο προ κρίσης.
Στα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστεί και το γεγονός ότι το ελαιόλαδο αποτελεί ένα προϊόν με μεγάλη επίδραση στη διαμόρφωση γενικότερα του πληθωρισμού τροφίμων. Η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, σε μελέτη της κατά την περίοδο της έκρηξης της τιμής του, σημείωνε ότι το ελαιόλαδο παραδοσιακά σταθμίζεται με πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα στον ελληνικό Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Συγκεκριμένα με 0,9% έναντι 0,2% στην Ευρωζώνη το 2024 και ως εκ τούτου άσκησε μεγάλη πληθωριστική επίδραση. «Πρόσθεσε 0,5 π.μ. στο συνολικό πληθωρισμό -βάσει ΔΤΚ- επεξηγώντας σχεδόν το 50% της αύξησης του συνολικού πληθωρισμού τροφίμων, κατά την ίδια περίοδο» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
