Η άνοδος και η πτώση του Τζάστιν Τριντό: Από σύμβολο ελπίδας στην παραίτηση

Ο Τζάστιν Τριντό, γιος του πρώην πρωθυπουργού Πιερ Έλιοτ Τριντό, ανέλαβε την ηγεσία του Φιλελεύθερου Κόμματος του Καναδά το 2013, σε μια περίοδο που το κόμμα βρισκόταν σε κρίση, έχοντας υποχωρήσει στην τρίτη θέση στο κοινοβούλιο. Με σύνθημα την «Πραγματική Αλλαγή Τώρα», οδήγησε τους Φιλελεύθερους σε μια απρόσμενη πλειοψηφία στις εκλογές του 2015, υποσχόμενος να ενώσει τη χώρα και να τερματίσει τα χρόνια του διχασμού υπό τη συντηρητική διακυβέρνηση του Στίβεν Χάρπερ.

O Τζάστιν Τριντό κατάφερε να γίνει ένας από τους μακροβιότερους πρωθυπουργούς της πατρίδας του, συνεχίζοντας να κυβερνά επί εννέα χρόνια, ακόμα και αν έχασε την απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του 2019 και του 2021.

Η παραίτησή του θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι επέλεξε «να πηδήξει πρίν τον σπρώξουν», ενόψει των γενικών εκλογών που θα διεξαχθούν αργότερα φέτος και στις οποίες αναμένεται η ήττα του κυβερνώντος κόμματος.

Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τριντό προώθησε φιλελεύθερες πολιτικές, όπως η νομιμοποίηση της κάνναβης και η υποδοχή προσφύγων από τη Συρία, ενώ έδωσε έμφαση στην κλιματική αλλαγή και την ισότητα των φύλων. Ωστόσο, η διακυβέρνησή του δεν ήταν χωρίς προκλήσεις. Το 2017, δέχθηκε επίπληξη για την αποδοχή δώρων, συμπεριλαμβανομένων διακοπών και πτήσεων με ιδιωτικό ελικόπτερο, γεγονός που έπληξε την εικόνα του.

Η δεύτερη θητεία του, που ξεκίνησε το 2019, χαρακτηρίστηκε από αυξημένες προκλήσεις. Η πανδημία COVID-19 έφερε πρωτοφανείς δυσκολίες, με την κυβέρνηση να ξοδεύει μεγάλα ποσά για την προστασία των πολιτών και των επιχειρήσεων, δημιουργώντας δημοσιονομικά ελλείμματα-ρεκόρ. Παρά τις προσπάθειες, η οικονομική δυσπραγία και ο πληθωρισμός ρεκόρ οδήγησαν σε αυξημένη δυσαρέσκεια. Επιπλέον, η κρίση στο στεγαστικό, με τις τιμές των κατοικιών να εκτοξεύονται κατά 30%-40% σε ορισμένες περιοχές, επιδείνωσε την κατάσταση. Ιστορική έχει μείνει η πανεθνική απεργία των οδηγών φορτηγών ενάντια στην απόφαση για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό.

Η Ραγδαία πτώση και η παραίτηση

Η δημοτικότητα του Τριντό άρχισε να βυθίζεται τα τελευταία δύο χρόνια, με τα ποσοστά αποδοχής του να πέφτουν σε νέο χαμηλό, μόλις στο 33% στα τέλη του περασμένου έτους. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι το Συντηρητικό Κόμμα της αντιπολίτευσης, με επικεφαλής τον Πιερ Πουαλιέβρ, θα κέρδιζε άνετα τις επόμενες εκλογές. Εσωτερικές διαφωνίες και πιέσεις από μέλη του κόμματός του, θορυβημένα από τις απογοητευτικές δημοσκοπικές επιδόσεις, οδήγησαν σε αυξημένες φωνές που προέτρεπαν τον Τριντό να παραιτηθεί.

Στις 6 Ιανουαρίου 2025, ο Τριντό ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από την ηγεσία του Φιλελεύθερου Κόμματος και από τη θέση του πρωθυπουργού, αφού το κόμμα επιλέξει τον νέο του αρχηγό. Σε δήλωσή του, ανέφερε ότι η χώρα χρειάζεται μια πραγματική επιλογή και ότι το κοινοβούλιο είναι εδώ και καιρό παράλυτο. Η Βουλή του Καναδά αναμένεται να διαλυθεί έως τις 24 Μαρτίου για τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών.

Το τέλος μιας εποχής

Η παραίτηση του Τριντό σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής για τον Καναδά. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, πέτυχε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, αλλά αντιμετώπισε και σοβαρές προκλήσεις που οδήγησαν σε βαθιές διαιρέσεις στη χώρα. Η αποχώρησή του αφήνει τους Φιλελεύθερους χωρίς ηγέτη σε μια κρίσιμη περίοδο, με τις επερχόμενες εκλογές να διαμορφώνουν το μέλλον του Καναδά.

Η παραίτηση του Τριντό ανοίγει τον δρόμο για μια νέα ηγεσία στους Φιλελεύθερους, με πιθανούς διαδόχους να περιλαμβάνουν τον υπουργό Οικονομικών και Διακυβερνητικών Υποθέσεων, Ντομινίκ Λεμπλάνκ, μακροχρόνιο φίλο και στενό σύμμαχο του Τριντό. Η επιλογή του νέου ηγέτη θα είναι κρίσιμη για την πορεία του κόμματος και τη θέση του στις επερχόμενες εκλογές.

Η παραίτηση του Τριντό έρχεται σε μια περίοδο όπου οι σχέσεις Καναδά-ΗΠΑ βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής, με τον Ντόναλντ Τραμπ, να προτείνει την επιβολή δασμού 25% στα προϊόντα που εξάγει ο Καναδάς στη χώρα του.

Πορεία γεμάτη αντιθέσεις

Η πορεία του Τζάστιν Τριντό χαρακτηρίζεται από αντιθέσεις: Από την αρχική του δημοτικότητα και τον ενθουσιασμό για την προοδευτική του ατζέντα, στην παραίτηση υπό την πίεση σκανδάλων, οικονομικών προκλήσεων και εσωτερικών πολιτικών εντάσεων.

Η κληρονομιά του είναι πολύπλευρη. Από τη μία πλευρά, ο Τριντό θα μείνει γνωστός για την προώθηση σημαντικών κοινωνικών αλλαγών, την προοδευτική του προσέγγιση σε θέματα δικαιοσύνης και κλιματικής αλλαγής, καθώς και για την ισχυρή του στάση υπέρ της ποικιλομορφίας και της ισότητας. Από την άλλη, η διακυβέρνησή του στιγματίστηκε από σκάνδαλα διαφθοράς, πολιτική πολωτικότητα και απογοητεύσεις στον τομέα της οικονομίας και της κοινωνικής συνοχής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η προσπάθεια της κυβέρνησης Τριντό να «κρύψει κάτω από το χαλί», τις σκοτεινές αποκαλύψεις για την αντιμετώπιση των αυτόχθονων από την καθολική εκκλησία και το καναδικό κράτος, μετά την ανακάλυψη ομαδικών τάφων παιδιών αυτοχθόνων σε καθολικά σχολεία.

Με την παραίτησή του, ο Καναδάς βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Οι Φιλελεύθεροι καλούνται να επιλέξουν έναν νέο ηγέτη που θα μπορέσει να ενώσει το κόμμα και να αντιμετωπίσει την απειλή της αντιπολίτευσης. Παράλληλα, οι Καναδοί πολίτες πρέπει να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να συνεχίσουν την προοδευτική πορεία που οραματίστηκε ο Τριντό ή να επιλέξουν έναν νέο δρόμο υπό τη συντηρητική ηγεσία του Πιερ Πουαλιέβρ.