Ένας χρόνος συμπληρώθηκε από τη στιγμή που άνοιξε το «Κουτί της Πανδώρας» για τη Μεση Ανατολή με την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ που οδήγησε 1.189 ανθρώπους στο θάνατο.
Η Ινώ Αφεντούλη εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου εκτιμά, μιλώντας στο CNN Greece ότι η Χαμάς προκάλεσε μια σύγκρουση από την οποία δεν έχει βγει κερδισμένη. Η ηγεσία της έχει σε μεγάλο βαθμό εξουδετερωθεί όπως και η πολεμική της μηχανή.
«Είναι πολύ αμφίβολο αν θα μπορέσει να ανακάμψει», συμπληρώνει.
Χεζμπολάχ, ο δεύτερος χαμένος της σύγκρουσης
Ο δεύτερος μεγάλος χαμένος της σύγκρουσης είναι η Χεζμπολαχ, αναφέρει η κα Αφεντούλη τονίζοντας ότι οργάνωση που κυριάρχησε επι δεκαετίες στην πολιτική σκηνή του Λιβανου επηρεάζοντας τις εξελίξεις σε όλη την περιοχή «βρίσκεται αυτή τη στιγμή ακέφαλη και έχοντας υποστεί πολύ σοβαρά πλήγματα τόσο στο στελεχικό της δυναμικό όσο και στον εξοπλισμό της».
Στο προσκήνιο το Ιραν – Οι κίνδυνοι για την ηγεσία της Τεχεράνης
Σύμφωνα με την Εκτελεστική Διευθύντρια Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Πάντειου Πανεπιστημίου, ο θάνατος του Νασράλα «αναγκάζει το Ιράν να βγει στο προσκήνιο αντί να διεξάγει πόλεμο με το Ισραήλ δια αντιπροσώπων όπως έκανε όλα τα προηγούμενα χρόνια» κάτι που όπως υποστηρίζει «εκθέτει την ηγεσία του στο ενδεχόμενο να υποστεί στρατιωτική ήττα καθώς δεν έχει τη στρατιωτική υπεροχη του Ισραήλ».
Σε περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, τότε το καθεστώς του Ιράν θα αντιμετωπίσει πολύ σοβαρή εσωτερική αμφισβήτηση που θα μπορούσε να οδηγήσει στην πτώση του, υποστηρίζει η κα Αφεντούλη.
Η Εκτελεστική Διευθύντρια Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Πάντειου Πανεπιστημίου , Ινώ Αφεντούλη
Η κλιμάκωση και οι επιπτώσεις σε Ελλάδα – Κύπρο
Η χώρα μας όπως και η Κύπρος, επηρεάζεται λόγω γεωγραφικής εγγύτητας.
Η κ. Αφεντούλη αναφέρει ότι η Ελλάδα «έχει συμβατική υποχρέωση να διευκολύνει τις ΗΠΑ και άλλες συμμαχικές χώρες που έχουν στρατιωτική παρουσία στην περιοχή».
Ωστόσο η σοβαρότερη επίδραση, όπως αναφέρει είναι ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν ιδιαίτερες σχέσεις με το Ισραήλ μέσω των σχημάτων τριμερούς συνεργασίας και συνεπώς «δεν έχουμε ως χώρα κανένα συμφέρον να αποδυναμωθεί το Ισραήλ».
Η αντι-ισραηλινή ρητορική Ερντογάν και ο ρόλος της Τουρκίας
Ως προς την Τουρκία, η κα Αφεντούλη υποστηρίζει ότι η αντί-ισραηλινή ρητορική εκφράζει ένα βαθειά ριζωμένο αντί-σημιτικό αίσθημα κυρίως στις τάξεις των Ισλαμιστών τονίζοντας παράλληλα ότι το Ισραήλ δεν απειλεί την Τουρκία, αλλά η τελευταία θέλει να έχει ρόλο την «επόμενη μέρα».
Ο λόγος που κινείται σε αυτή την κατεύθυνση ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την κ. Αφεντούλη είναι για να δημιουργήσει θόρυβο προκαταβολικά, ώστε να μη μείνει εκτός τόσο στις διαπραγματεύσεις για το παλαιστινιακό όσο και στη Συρια.
Αμετακίνητος ο Νετανιάχου
Το Ισραήλ «έχει καθήκον να απαντήσει στο Ιράν» ανέφερε κατά το διάγγελμά του ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου επιμένοντας στην δική του σκληρή γραμμή.
Η κα Αφεντούλη αναφέρει ότι ο πόλεμος δεν μπορεί να είναι διαρκείας γί αυτό και η εκτίμησή της είναι πώς θα έρθει η στιγμή της διαπραγμάτευσης.
Κατά τη άποψή της, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ επιδιώκει να κερδίσει τα μέγιστα στο πεδίο ώστε να διαπραγματευθεί από θέση ισχύος. Και αυτό δεν θα γίνει πριν τις αμερικανικές εκλογές, καταλήγει.
Ολόκληρη η συνέντευξη
Πέρασε ένας χρόνος από την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και το κουτί της Πανδώρας φαίνεται πώς άνοιξε. Oι IDF σφυροκοπούν τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο ενώ το Ιράν χτύπησε με πυραυλική επίθεση το Ισραήλ. Υπάρχει δυνατότητα να σβήσει η φωτιά στη «Μέση Ανατολή»;
Η αποτρόπαια ενέργεια της Χαμάς άνοιξε το «κουτί της Πανδωρας» στη Μέση Ανατολή. Προκάλεσε ωστόσο μια σύγκρουση από την οποία δεν έχει βγει κερδισμένη. Η ηγεσία της έχει σε μεγάλο βαθμό εξουδετερωθεί όπως και η πολεμική της μηχανή. Είναι πολύ αμφίβολο αν θα μπορέσει να ανακάμψει.
Τι σηματοδοτεί ο θάνατος του Νασράλα;
Ο δεύτερος μεγάλος χαμένος της σύγκρουσης είναι η Χεζμπολαχ. Η οργάνωση που κυριάρχησε επι δεκαετίες στην πολιτική σκηνή του Λιβανου επηρεάζοντας τις εξελίξεις σε όλη την περιοχή βρίσκεται αυτή τη στιγμή ακέφαλη και έχοντας υποστεί πολύ σοβαρά πλήγματα τόσο στο στελεχικό της δυναμικό όσο και στον εξοπλισμό της. Ο θάνατος του Νασράλα αναγκάζει το Ιράν να βγει στο προσκήνιο αντί να διεξάγει πόλεμο με το Ισραήλ δια αντιπροσώπων όπως έκανε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό εκθέτει την ηγεσία του στο ενδεχόμενο να υποστεί στρατιωτική ήττα καθώς δεν έχει τη στρατιωτική υπεροχη του Ισραήλ. Αν συμβεί αυτό το καθεστώς του Ιράν θα αντιμετωπίσει πολύ σοβαρή εσωτερική αμφισβήτηση που θα μπορούσε να οδηγήσει στην πτώση του. Αυτό το ενδεχόμενο οδηγεί την ιρανική ηγεσία σε περιορισμένα χτυπήματα κατά του Ισραήλ.
Ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου;
Ο Νετανιάχου επέλεξε να συγκρουσθεί με δυο οργανώσεις που απειλούν την ασφάλεια του Ισραήλ επι δεκαετίες. Διεξάγει έναν πόλεμο επιβίωσης με όλα τα μέσα που διαθέτει. Προφανώς έχει επικρατήσει η άποψη στα ηγετικά κλιμάκια της χώρας ότι ήρθε η στιγμή να τελειώνουν με τον πόλεμο δια αντιπροσώπων. Μέχρι στιγμής η επιλογή αυτή του βγαίνει. Ωστόσο, ο πόλεμος δεν μπορεί να ειναι διαρκείας. Θα έρθει η στιγμή της διαπραγμάτευσης. Κατά τη γνώμη μου, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ επιδιώκει να κερδίσει τα μέγιστα στο πεδίο ώστε να διαπραγματευθεί από θέση ισχύος. Και αυτό δεν θα γίνει πριν τις αμερικανικές εκλογές.
Πώς επηρεάζουν τη χώρα μας οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τι ρόλο θα παίξει η Τουρκία;
Η χώρα μας επηρεάζεται λόγω γεωγραφικής εγγύτητας όπως και η Κύπρος. Έχει συμβατική υποχρέωση να διευκολύνει τις ΗΠΑ και άλλες συμμαχικές χώρες που έχουν στρατιωτική παρουσία στην περιοχή. Η σοβαρότερη ωστόσο επίδραση είναι ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν ιδιαίτερες σχέσεις με το Ισραήλ μέσω των σχημάτων τριμερούς συνεργασίας. Δεν έχουμε ως χώρα κανένα συμφέρον να αποδυναμωθεί το Ισραήλ. Ως προς την Τουρκία, η αντί-ισραηλινή ρητορική εκφράζει ένα βαθειά ριζωμένο αντί-σημιτικό αίσθημα κυρίως στις τάξεις των Ισλαμιστών. Το Ισραήλ δεν απειλεί την Τουρκία. Αλλά η τελευταία θέλει να έχει ρόλο την «επόμενη μέρα». Δημιουργεί θόρυβο προκαταβολικά ώστε να μη μείνει εκτός τόσο στις διαπραγματεύσεις για το παλαιστινιακό όσο και στη Συρια.
Πόσο κινδυνεύει η Δύση να συρθεί σε πόλεμο;
Η Δύση είναι απίθανο να εμπλακεί σε ευθεία σύγκρουση με το Ιράν. Καμμία πλευρά δεν επιθυμεί κατι τέτοιο. Ούτε οι ΗΠΑ ουτε οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες το επιδιώκουν. Δεν διαφαίνεται αυτή η διάθεση ούτε στα μη ευρωπαϊκά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας όπως η Κίνα και η Ρωσία. Επομένως είναι ένα απομακρυσμένο σενάριο. Ωστόσο, στις διεθνείς σχέσεις ποτε μη λες ποτε. Και εδώ η έκβαση των αμερικανικών εκλογών θα είναι καθοριστική.
