Η «μαύρη» ιστορία των φυσικών καταστροφών στην Ευρώπη – Από τους σεισμούς της Ιταλίας στον «Daniel»

Μία από αυτές ήταν και η κακοκαιρία «DANA» που έπληξε τη Βαλένθια και στοίχησε τη ζωή σε πάνω από 217 ανθρώπους. Όμως δεν ήταν η πρώτη καταστροφή που έχει υποστεί η Ισπανία. Το μεγαλύτερο «ρεκόρ» κατέχει η πλημμύρα Ελ Μπαλιές του 1962, με τον επίσημο απολογισμό να κάνει λόγο για 617 νεκρούς, αλλά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις υπολογίζεται πως μπορεί να φτάνουν και τους 1000.

Η «μαύρη» λίστα των φυσικών καταστροφών όμως στην Ευρώπη, είναι πολύ μεγαλύτερη, όπως αναλύει η El Mundo. Ποιες είναι αυτές;

Πλημμύρες στη Βόρεια Θάλασσα (1953)

Τα ξημερώματα της 1ης Φεβρουαρίου του 1953, σφοδρές καταιγίδες προκάλεσαν μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές στην ιστορία της ηπείρου.

Περισσότεροι από 2.500 θάνατοι, 1.300.000 στρέμματα γης βυθίστηκαν στη λάσπη, χιλιάδες ζώα πνίγηκαν και εκατοντάδες κτήρια καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη πλημμύρα στη Βόρεια Θάλασσα κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.

Η καταστροφή οφειλόταν κυρίως σε έναν τραγικό συνδυασμό δυσμενών καιρικών συνθηκών που θύμιζε την κακοκαιρία «DANA» της περασμένης Τρίτης (29/10). Μια καταιγίδα που σχηματίστηκε νότια της Ισλανδίας στις 30 Ιανουαρίου κινήθηκε προς τη Σκωτία, αυξανόμενη σε ισχύ μέχρι που απέκτησε τα χαρακτηριστικά τυφώνα την επόμενη μέρα.

Ήταν μια νύχτα αληθινού τρόμου. Οι τηλεφωνικές και ραδιοφωνικές συνδέσεις σταμάτησαν να λειτουργούν και έτσι οι κάτοικοι, εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους, δεν είχαν τρόπο να καλέσουν βοήθεια. Υπολογίζεται ότι 1.835 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους (864 στη Ζηλανδία, 247 στη Βόρεια Βραβάντη, 677 στη Νότια Ολλανδία και επτά στη Βόρεια Ολλανδία). Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότερα από 24.000 σπίτια υπέστησαν ζημιές και 307 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Οι καταστροφικοί σεισμοί της Τουρκίας (1939, 1999 και 2023)

Η Τουρκία έχει βρεθεί στο επίκεντρο των πιο καταστροφικών σεισμών της ιστορίας. Ο τελευταίος σημειώθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2023 και αποτελεί τον πιο θανατηφόρο των τελευταίων 100 ετών, στοιχίζοντας τη ζωή σε 50.096 ανθρώπους.

Περισσότεροι, δε, από 4.500 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την ίδια δόνηση στη Συρία. Ο σεισμός, μεγέθους 7,7 βαθμών, είχε επίκεντρο την επαρχία Καχραμανμάρας, και διήρκεσε 30 δευτερόλεπτα.

Δύο δεκαετίες πριν, ένας ακόμη σεισμός που είχε επίκεντρο τη Σμύρνη μεγέθους 7,4 Ρίχτερ άφησε πίσω του 17.000 νεκρούς. Ο σεισμός που «χτύπησε» την περιοχή στις 17 Αυγούστου 1999 έδιωξε περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους από τα σπίτια τους.

Ακόμη πιο παλιά, τον Δεκέμβρη του 1939, ένας ακόμη ισχυρότερος σεισμός, μεγέθους 7,8 βαθμών, έπληξε το Ερζιντζάν στην ανατολική Τουρκία, σκοτώνοντας 32.700 ανθρώπους. Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι στη Μαύρη Θάλασσα, περίπου 160 χιλιόμετρα από το επίκεντρο.

Καταστροφή του φράγματος Malpasset στη Γαλλία (1959)

Σε εφιάλτη μετατράπηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1959 το φράγμα Malpasset, ένα τοξωτό φράγμα που βρισκόταν στην Κυανή Ακτή, στη νότια Γαλλία όταν, λόγω των έντονων βροχοπτώσεων, έσκασε συμπαρασύροντας μαζί του τα πάντα στο πέρασμά του.

Οι νεκροί από τις πλημμύρες ανήλθαν σε 421 και οι υλικές ζημιές έφτασαν σε περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ.

Καταστροφή του φράγματος Βάιοντ (1963)

Στις 9 Οκτωβρίου 1963, κατά την αρχική πλήρωση της λίμνης, μια κατολίσθηση προκάλεσε ένα μεγατσουνάμι στο οποίο πενήντα εκατ. κυβικά νερού ξεπέρασαν το φράγμα, προκαλώντας μαζικές πλημμύρες και μια τεράστια καταστροφή στην κοιλάδα Πιάβε.

Σε συντρίμμια μετατράπηκαν χωριά και πόλεις, προκαλώντας περίπου 2.500 θανάτους. Το ίδιο το φράγμα παρέμεινε σχεδόν άθικτο και τα δύο τρίτα του νερού διατηρήθηκαν πίσω του.

Γνωστό ως το «υψηλότερο φράγμα στον κόσμο», σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1920 για να εκμεταλλευτεί το νερό των ποταμών Πιάβε, Mae και Boite και να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας για τη βιομηχανία.

Φονικοί σεισμοί στην Ιταλία (1980, 2009 και 2016)

Η Ιταλία, μια από τις ευρωπαϊκές χώρες με την υψηλότερη σεισμική δραστηριότητα, έζησε στις 6 Απριλίου 2009, μια από τις πιο εφιαλτικές μέρες της, όταν επλήγη από ένα σεισμό 6,3 Ρίχτερ που συγκλόνισε την πόλη Λ’ Άκουιλα προκαλώντας 309 θανάτους και 1.500 τραυματίας.

Επτά χρόνια αργότερα, ένας ακόμη σεισμός μεγέθους έξι Ρίχτερ που σημειώθηκε στο Λάτσιο, προκάλεσε 299 θανάτους . Αλλά ο χειρότερος σεισμός στην πρόσφατη ιστορία της Ιταλίας ήταν αυτός που έπληξε τις περιοχές της Καμπανίας και της Μπαζιλικάτα στις 23 Νοεμβρίου 1980. Γνωστός ως σεισμός Ιρπίνια και μεγέθους 6,9 βαθμών άφησε πίσω του περίπου 3.000 νεκρούς.

Κύμα καύσωνα στη Γαλλία (2003)

Το καλοκαίρι του 2003 στην Ευρώπη ήταν το καλοκαίρι που οι περισσότερες χώρες της μετετράπησαν σε «κόλαση».

Οι συνέπειες ήταν δραματικές στα οικοσυστήματα, στον πληθυσμό και τις υποδομές, και σε ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, η οποία υπέστη το χειρότερο κύμα καύσωνα από το 1950 με θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών Κελσίου.

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε αρχικά 3.000 θανάτους και αργότερα 5.000. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 25 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, 14.802 άνθρωποι πέθαναν μεταξύ 1ης και 15ης Αυγούστου.

Πυρκαγιές στην Πορτογαλία (2017)

Είναι ακόμη νωπές οι μνήμες όταν η Πορτογαλία έζησε μια πύρινη κόλαση τον Ιούνιο του 2017.

Τη νύχτα της 17ης προς 18 Ιουνίου, 156 πυρκαγιές εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα, ιδιαίτερα σε ορεινές περιοχές βόρεια-βορειοανατολικά της Λισαβόνας.

Η φωτιά έκανε στάχτη πάνω από 300.000 στρέμματα δασικής έκτασης και προκάλεσε το θάνατο τουλάχιστον 65 ανθρώπων. Πρόκειται για την μεγαλύτερη απώλεια ζωών από δασική πυρκαγιά στην ιστορία της Πορτογαλίας.

Πλημμύρες στη Γερμανία και το Βέλγιο (2021)

Κανείς δεν περίμενε ότι στα μέσα του καλοκαιριού, η Κεντρική Ευρώπη θα πληγεί από μια από τις πιο σοβαρές πλημμύρες των τελευταίων δεκαετιών. Ο απολογισμός άφησε τουλάχιστον 230 νεκρούς, η συντριπτική τους πλειοψηφία στη Γερμανία.

Αυτές οι καταστροφικές καταρρακτώδεις βροχές στη δυτική Γερμανία συγκλόνισαν τους μετεωρολόγους καθώς ήταν η πρώτη φορά που έπληξαν μια τόσο μεγάλη περιοχή και με τέτοια ένταση το καλοκαίρι.

Κακοκαιρία «Daniel» σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Τουρκία (2023)

Η Ελλάδα είναι μια από τις ευρωπαϊκές χώρες που έχει υποστεί τις μεγαλύτερες επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών τα τελευταία χρόνια.

Λίγες μέρες αφότου αντιμετώπισε τη χειρότερη περίοδο των πυρκαγιών του που έκαψαν 150.000 στρέμματα, το 1% της επιφάνειας της χώρας, στις 6 Σεπτεμβρίου 2023, ήρθε αντιμέτωπη με την κακοκαιρία «Daniel». Ένας πραγματικός κατακλυσμός που έπληξε επίσης τη Βουλγαρία και την Τουρκία, αφήνοντας τουλάχιστον 14 νεκρούς και στις τρεις χώρες.

Τα χωριά της Θεσσαλίας «πνίγηκαν» στις λάσπες, από τις βροχές που συσσώρευσαν 800 λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο σε 24 ώρες στη Ζαγορά ή τον Βόλο. Η ίδια καταιγίδα, ο Ντάνιελ, προκάλεσε την κατάρρευση δύο φραγμάτων νερού στη Λιβύη τις επόμενες ημέρες, προκαλώντας εκροές νερού που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 2.000 ανθρώπους.