Κώστας Θωκταρίδης: Ο «Κουστώ» της Ελλάδας ανακαλύπτει τα πιο σημαντικά ναυάγια της ιστορίας

Για τον Κώστα Θωκταρίδη, έναν από τους πιο καταξιωμένους ερευνητές ναυαγίων στην Ελλάδα, με περισσότερα από 30 χρόνια εμπειρίας στον τομέα των υποβρύχιων ερευνών, ο «κόσμος» της θάλασσας δεν χάνει ποτέ το ενδιαφέρον του

Μέσα από το πάθος του για την ιστορία και τη θάλασσα, άλλωστε, έχει καταφέρει να εντοπίσει και να εξερευνήσει κάποια από τα πιο σημαντικά ναυάγια της ελληνικής και διεθνούς ναυτικής ιστορίας.

Η αποστολή του όμως, είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή αναζήτηση για ναυάγια, είναι μια βαθιά ιστορική αναδρομή που φέρνει στην επιφάνεια άγνωστες πτυχές του παρελθόντος. Μία τέτοια πτυχή ήρθε στο φως της δημοσιότητας, χάρη στον ίδιο και την ομάδα του, τον Ιανουάριο του 2024, όταν εντόπισαν το γαλλικό υποβρύχιο Floreal που βυθίστηκε το 1918 κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι ανακαλύψεις για τη χρονιά που μας πέρασε, μάλιστα, συνεχίστηκαν αφού τον Οκτώβριο 2024, εντόπισαν και το υποβρύχιο HMS Trooper, το βρετανικό υποβρύχιο, βόρεια της Δονούσας και σε βάθος 253 μέτρων, το οποίο βυθίστηκε εκεί μετά από πρόσκρουση σε γερμανική νάρκη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, όπως μας αποκάλυψε ο ίδιος μιλώντας στα Πρόσωπα 2024 του CNN Greece.

Ο ίδιος μίλησε στο CNN Greece για το ξεχωριστό του αντικείμενο αλλά και το πάθος του με τις υποβρύχιες ανακαλύψεις. Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί όσα μάς είπε:

Η αρχή της εξερεύνησης

Η πορεία του Κώστα Θωκταρίδη ξεκίνησε το 1986, όταν και αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με την κατάδυση. Όπως ο ίδιος αναφέρει, η αρχή δεν ήταν εύκολη, καθώς δεν ήταν πολύ ικανοποιημένος, θεωρούσε ότι δεν είχε καλή υδροβιότητα, δεν ένιωθε άνετα. Παρόλα αυτά, η επιμονή του και η δίψα του να μάθει περισσότερα για τον βυθό της θάλασσας, τον οδήγησαν να εξελιχθεί και να γίνει κορυφαίος δύτης, αποκτώντας εξειδίκευση στις καταδύσεις σε μεγάλα βάθη.

«Η θάλασσα είναι το σπίτι μου, δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου κάπου αλλού», λέει χαρακτηριστικά, ενώ προσθέτει ότι με την πάροδο των χρόνων «αυτό που μου δίνει την ώθηση είναι η αίσθηση της ανακάλυψης, το να βρίσκεις κάτι που κανείς άλλος δεν έχει βρει πριν».

Η εξερεύνηση του γαλλικού υποβρυχίου Floreal

Μία από τις πιο σημαντικές του ανακαλύψεις, λοιπόν, ήρθε το 2024, όταν η ομάδα του εντόπισε το γαλλικό υποβρύχιο Floreal στον Θερμαϊκό Κόλπο, το οποίο βυθίστηκε το 1918 κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπως εξηγεί ο Κώστας Θωκταρίδης, η έρευνα ξεκίνησε το 2014, όταν αυτός και η ομάδα του άρχισαν να μελετούν ιστορικά αρχεία και να συγκεντρώνουν πληροφορίες για το υποβρύχιο.

«Ήταν ένα σπάνιο υποβρύχιο, και το γεγονός ότι ήταν το πρώτο υποβρύχιο που βρέθηκε στην Ελλάδα από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το καθιστούσε ακόμα πιο σημαντικό», αναφέρει. Με τη βοήθεια του Σπύρου Βουγίδη, αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού και ειδικού στα υποβρύχια, η ομάδα κατέληξε στο να εντοπίσει το ναυάγιο, μέσω ανασκαφών σε αρχεία στη Γαλλία και την Αγγλία. «Μετά από δέκα χρόνια έρευνας και σχεδιασμού, καταφέραμε να το βρούμε. Και το πιο εντυπωσιακό ήταν ότι, όταν το βρήκαμε, δεν υπήρχε αμφιβολία – όλα τα χαρακτηριστικά του στόχου ταίριαζαν απόλυτα με το Floreal», τονίζει ο κ. Θωκταρίδης.

Η ιστορία του ναυαγίου είναι μοναδική

Το Floreal δεν ήταν απλώς ένα υποβρύχιο. Η σημασία του έγκειται στην πρωτοποριακή του σχεδίαση: Ήταν το πρώτο διπλού κύτους υποβρύχιο των Γάλλων, καινοτομία για την εποχή του.

«Η ανακάλυψη του Floreal είναι σημαντική γιατί είναι το πρώτο υποβρύχιο αυτού του τύπου που βρέθηκε στην Ελλάδα, και μάλιστα σε τόσο καλή κατάσταση», εξηγεί ο Κώστας Θωκταρίδης, ενώ συνεχίζει λέγοντας ότι: «Πρόκειται για μία εμβληματική ανακάλυψη, καθώς το Floreal είχε ένα διπλό σύστημα πρόωσης και αποτελούσε πρόγονο των σύγχρονων υποβρυχίων».

Η σημασία της ανακάλυψης, μάλιστα, αυξάνεται όταν ο Κώστας Θωκταρίδης αναφέρεται στη συνεργασία με τις γαλλικές αρχές και την ιστορική αξία του ναυαγίου. Η αποκάλυψη αυτή αποτέλεσε σημείο καμπής, όχι μόνο για την προσωπική του καριέρα, αλλά και για την ιστορία της υποβρύχιας έρευνας στην Ελλάδα.

Η δύναμη της ομαδικής δουλειάς

Πέρα από τις τεχνικές δεξιότητες, ο Κώστας Θωκταρίδης αναγνωρίζει τη σημασία της συνεργασίας και της ομαδικότητας στην επιτυχία αυτών των εγχειρημάτων. «Αυτό που κάνουμε είναι ομαδικό, είναι οικογενειακό. Η παρουσία της κόρης μου στις αποστολές προσφέρει μια επιπλέον χαρά και ενδιαφέρον», λέει, προσθέτοντας πως «ο κάθε ναυαγός έχει μια ιστορία, και το πιο συναρπαστικό είναι το να τη ζεις μέσα από την ανακάλυψή του».

Η δουλειά του δεν περιορίζεται μόνο στο ναυτικό κομμάτι, αλλά επεκτείνεται και στην αναζήτηση στοιχείων και στη συνεργασία με ψαράδες, οι οποίοι συχνά παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για εντοπισμένα ναυάγια, όπως μας αποκαλύπτει. «Έχουμε δημιουργήσει μια βάση δεδομένων ναυαγίων, που εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα στοιχεία. Τα στίγματα των ψαράδων είναι ένα από τα πιο πολύτιμα εργαλεία μας», αναφέρει, εξηγώντας πως τα σημεία που αποφεύγουν οι ψαράδες λόγω ναυαγίων συχνά οδηγούν σε σημαντικές ανακαλύψεις.

Το κυνήγι του επόμενου ναυαγίου

Η ικανοποίηση από την ανακάλυψη ενός ναυαγίου είναι βραχύβια, καθώς πάντα ανυπομονεί για την επόμενη πρόκληση. «Δεν έχω χάσει ποτέ το πάθος μου για την έρευνα. Το καλύτερο ναυάγιο θα είναι το επόμενο, αυτό που θα ανακαλύψουμε», αναφέρει με ενθουσιασμό. Το ναυάγιο για εκείνον δεν είναι απλώς μια ανακάλυψη, είναι ένα αίνιγμα που περιμένει να λυθεί, και η αναζήτηση του επόμενου στόχου είναι πάντα στο προσκήνιο της σκέψης του.

Δείτε εδώ το αφιέρωμα του CNN Greece στα Πρόσωπα 2024

Συντελεστές:

• Content Director | Σοφία Μαυραντζά • Head of Multimedia & Σκηνοθέτης | Σεραφείμ Ντούσιας • Αρχισυνταξία | Ιωάννα Κατσίμπα • Head of Design | Γρηγόρης Κολλάρος • Οπερατέρ | Στάθης Κεφάλας, Nicholas Cornford, Γιώργος Αποστολόπουλος • Μοντάζ | Νίκη Μαλλιωτάκη, Σταύρος Λογοθέτης • Motion Graphics Designer | Σταύρος Σιδέρης • Φωτογραφίες | Λευτέρης Παρτσάλης • Οργάνωση Παραγωγής | Γιώργος Χατζής • Project Manager | Δέσποινα Γαβριήλ