Ένα νέο σύγχρονο σύστημα για τον εντοπισμό και την επαλήθευση πλαστών φαρμάκων, ανακοίνωσε σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, με στόχο να στηριχθεί το υγειονομικό σύστημα και η δημόσια υγεία και ταυτόχρονα να δημιουργηθεί αίσθημα ασφάλειας στον ασθενή.
Μάλιστα η χώρα μας, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, κατάφερε εμπρόθεσμα να συνδεθεί με το HMVO (Ελληνικός Οργανισμός Επαλήθευσης φαρμάκων), με το σύστημα δηλαδή με το οποίο ιχνηλατούνται όλα τα φάρμακα σε όλη την ΕΕ, ακόμα κι αυτά που διακινούνται μέσω διαδικτύου. Έκανε λόγο δε, για ένα ουσιαστικό βήμα εκσυγχρονισμού.
Όπως υπογράμμισε ο υπουργός Υγείας, «δεν μπορεί να μετακινηθεί- διακινηθεί συνταγογραφούμενο φάρμακο χωρίς να το παρακολουθεί. Είναι πολλαπλώς πιο ισχυρό από την ταινία γνησιότητας». Τα Μη Υποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενα Φάρμακα δεν εντάσσονται στο σύστημα αυτό και θα συνεχίσουν να έχουν την ταινία γνησιότητας.
Να σημειωθεί ωστόσο, πώς δεν πρόλαβαν όλες οι χώρες να συνδεθούν με το εν λόγω σύστημα, καθώς η καταληκτική ημερομηνία ήταν η 9η Φεβρουαρίου.
Ασφάλεια για τον ασθενή και το σύστημα
Το σύστημα υλοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα, ο οποίος προβλέπει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας που πρέπει να φέρουν οι συσκευασίες των φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση. Η αρχική πανευρωπαϊκή ημερομηνία εφαρμογής ήταν η 9η Φεβρουαρίου 2019 και η Ελλάδα όφειλε να συμμορφωθεί με τον Κανονισμό, με έναρξη εφαρμογής στις 9 Φεβρουαρίου 2025.
Σήμερα, οι συσκευασίες φαρμάκων σε όλη την Ευρώπη διαθέτουν ενισχυμένα, απαραβίαστα χαρακτηριστικά ασφαλείας και φέρουν γραμμωτό κώδικα με μοναδικό σειριακό αριθμό. Αυτό επιτρέπει τη σάρωση τους στα φαρμακεία και σε άλλους τελικούς χρήστες, καθώς και τον έλεγχο μέσω κεντρικής βάσης δεδομένων, διασφαλίζοντας τη νομιμότητα του προϊόντος πριν από την παράδοσή του στον ασθενή.
Ο Ελληνικός Οργανισμός Επαλήθευσης Φαρμάκων
Το νέο Εθνικό Σύστημα Επαλήθευσης Φαρμάκων, το οποίο τελεί υπό τη διαχείριση του Ελληνικού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (HMVO), είναι το αποτέλεσμα μίας πολυετούς διαδικασίας έρευνας και ανάπτυξης αλλά και εντατικών ελέγχων και δοκιμών για τη βέλτιστη υλοποίηση του, ενώ ταυτόχρονα συμμορφώνεται πλέον με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα (FMD), ενισχύοντας τις δικλίδες ασφαλείας, ώστε οι Έλληνες ασθενείς να διατηρούν απόλυτη εμπιστοσύνη στα φάρμακα που προμηθεύονται από το φαρμακείο.
«Αν δεν είχαμε συνδεθεί, θα είχαμε πρόβλημα εισαγωγών και θα ξεμέναμε» σημείωσε ο κ. Γεωργιάδης.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Απόστολος Βαλτάς, επεσήμανε: «Δεν πίστευα ότι θα το τελειώσουν. Το πρόβλημα των ψευδεπίγραφων φαρμάκων υπήρχε αλλά δεν ήταν μεγάλο στη χώρα μας διότι είχαμε σύστημα που λειτουργούσε αρκετά καλά. Αλλά έπρεπε να μπούμε στη διαδικασία της ΕΕ. Αντιμετωπίσαμε τεράστια προβλήματα. Οι φαρμακοποιοί είμαστε οι χαμένοι καθώς επιβαρυνθήκαμε 4 εκατ. ευρώ χωρίς ίχνος ανταποδοτικότητας. Θα πρέπει κάποια στιγμή οι εισαγωγικές εταιρίες να κατανοήσουν ότι ο ασθενής είναι πάνω από όλα».
Αναφερόμενος στην Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση, ο υπουργός Υγείας υπογράμμισε, πως το «παλιό σύστημα συνταγογράφησης δεν υποστήριζε αυτή τη διασύνδεση», ενώ δεν παρέλειψε να ζητήσει «συγνώμη από τους γιατρούς που ταλαιπωρήθηκαν μέχρι τώρα, ωστόσο τώρα έχουν όλα ομαλοποιηθεί», όπως είπε.
Επίσης, όπως τόνισε, στη συνέντευξη τύπου που αφορούσε τον νέο τρόπο διάθεσης των φαρμάκων με barcode και όχι τα κουπόνια γνησιότητας που είχαν έως σήμερα, μέσα στον Απρίλιο θα ξεκινήσει από τον ΕΟΠΥΥ η αποστολή στο σπίτι των φαρμάκων υψηλού κόστους.
Ήδη έχει επιλεχθεί ένας πλειοδότης για το έργο και όπως εκτίμησε ο υπουργός Υγείας, δεν θα προκύψουν προσφυγές και καθυστερήσεις. Εξάλλου από το 2023 έχει νομοθετηθεί ότι ιδιωτικές ταχυδρομικές εταιρείες θα μπορούν να διαθέτουν τα φάρμακα υψηλού κόστους και να τα παραδίδουν κατ’ οίκον στους ασθενείς.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΗMVO κ. Ολύμπιο Παπαδημητρίου: «Η ανάπτυξη ενός τόσο σύγχρονου, εξελιγμένου τεχνολογικά και αποτελεσματικού συστήματος επαλήθευσης φαρμάκων αποτελεί ένα σημαντικό εγχείρημα, προϊόν πολυετούς προετοιμασίας και συνεργασίας με τους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς στην Ελλάδα. Τόσο ο σχεδιασμός όσο και η υλοποίηση του απαίτησε σημαντικές επενδύσεις, στενή συνεργασία, εκτενείς προσπάθειες αλλά και αφοσίωση από όλους τους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας φαρμάκου, ώστε να τεθεί σε λειτουργία και να εφαρμοστεί σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την ασφάλεια και την προστασία της υγείας των Ελλήνων πολιτών.
Ο νέος δισδιάστατος γραμμωτός κώδικας (2D Barcode) θα αντικαταστήσει την ταινία γνησιότητας του ΕΟΦ, και η διαδικασία αποζημίωσης των φαρμάκων θα πραγματοποιείται ταυτόχρονα με την επαλήθευση (decommissioning). Αξίζει να σημειώσουμε πως το νέο σύστημα αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση όχι μόνο της ποιότητας των παρεχόμενων φαρμακευτικών υπηρεσιών στη χώρα μας, αλλά και για την αναβάθμιση του Εθνικού συστήματος υγείας, τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον.»
Πάνω από 10.500 συνδεδεμένα φαρμακεία και 150 νοσοκομεία
Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει τη συνεργασία 10.552 ιδιωτικών φαρμακείων, 38 φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ, 103 ιδιωτικών νοσοκομείων, 150 δημόσιων νοσοκομείων και 135 χονδρεμπόρων στην Ελλάδα, οι οποίοι διανέμουν ετησίως περίπου 500 εκατομμύρια συνταγογραφούμενα φάρμακα, καθώς και 350 κατόχους αδειών κυκλοφορίας. Κάθε φαρμακείο ή τελικός χρήστης διαθέτει τώρα τουλάχιστον ένα σαρωτή για να ελέγχει κάθε συσκευασία πριν διανεμηθεί. Ο σαρωτής συνδέεται με μια κεντρική βάση δεδομένων των φαρμάκων που παρασκευάζονται, διανέμονται και διατίθενται προς πώληση στην Ελλάδα.
Οι ασθενείς θα αρχίσουν να βλέπουν τις νέες δικλίδες ασφαλείας στις συσκευασίες φαρμάκων τις επόμενες εβδομάδες. Κάθε συσκευασία θα έχει:
- Έναν μοναδικό σειριακό αριθμό ενσωματωμένο σε δισδιάστατο γραμμωτό κώδικα (2D), που θα περιέχει δεδομένα μοναδικά για τη συγκεκριμένη συσκευασία, και
- Έναν μηχανισμό ασφαλείας (όπως σφραγίδα, ταινία ή ειδικό κλείσιμο) που διασφαλίζει ότι η συσκευασία δεν έχει ανοιχτεί ή αλλοιωθεί.
Ένα δύσκολο εγχείρημα
Ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) κ. Μιχάλης Χειμώνας ευχαρίστησε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και μεταξύ άλλων ανέφερε σχετικά: «Η σύσταση και λειτουργία του Ελληνικού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (HMVO) αποτέλεσε ένα δύσκολο και περίπλοκο εγχείρημα το οποίο με την πολύτιμη συμβολή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, δηλαδή των φαρμακοποιών, της φαρμακοβιομηχανίας και κυρίως του Υπουργείου Υγείας και των εποπτευόμενων Αρχών του (ΕΟΦ, ΕΟΠΥΥ) και της ΗΔΙΚΑ στέφθηκε με επιτυχία!
Επιπλέον, ανέφερε ότι οι παραγωγικές εταιρείες στην Ελλάδα επένδυσαν περίπου 70 εκατ. ευρώ για την εφαρμογή των χαρακτηριστικών ασφαλείας, και η φαρμακοβιομηχανία καλύπτει πλήρως τα έξοδα του συστήματος.»
Από την πλευρά της, η πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη ανέφερε ότι «στον ΕΟΠΥΥ υποστηρίζουμε κάθε δράση η οποία αυξάνει τον έλεγχο στην εφοδιαστική αλυσίδα και μειώνει τον κίνδυνο κυκλοφορίας ψευδεπίγραφων φαρμάκων. Είναι η πρώτη φορά και είμαστε η μόνη χώρα που καταφέραμε τον έλεγχο με άυλο τρόπο, να κάνουμε διασύνδεση και με το σύστημα αποζημίωσης».
