Οι άνθρωποι πέταγαν πτώματα στον Τάμεση ήδη από την Εποχή του Χαλκού, υποστηρίζει νέα μελέτη
![](https://kontasas.gr/wp-content/uploads/2025/02/5f0fa485-GettyImages-808984080-og-780x470.jpg)
Εκατοντάδες ανθρώπινα οστά έχουν ανασυρθεί από τον πυθμένα του βρετανικού ποταμού Τάμεση τους τελευταίους δύο αιώνες, και μια νέα μελέτη αυτών των σκελετών δείχνει ότι οι περισσότεροι από αυτούς χρονολογούνται από τις εποχές του Χαλκού και του Σιδήρου. Αλλά το ερώτημα γιατί οι άνθρωποι εναπόθεταν πτώματα στον Τάμεση παραμένει ανοιχτό.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity, οι ερευνητές παραθέτουν λεπτομερώς την ανάλυση των ραδιοχρονολογήσεων από 30 σκελετούς που ανακαλύφθηκαν στον Τάμεση, με στόχο να διερευνήσουν πότε και γιατί τα πτώματα κατέληξαν στον ποταμό.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένων των Λονδρέζων! – αιφνιδιάζονται όταν ακούνε ότι εκατοντάδες ανθρώπινα οστά προέρχονται από τον ποταμό Τάμεση», δήλωσε στο LiveScience η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Νίκολα Άρθουρ, επιμελήτρια στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.
«Ανθρώπινοι σκελετοί έχουν εντοπιστεί αρκετά τακτικά στα υδάτινα μέρη της βορειοδυτικής Ευρώπης», δήλωσε η Άρθουρ, αλλά «τα ανθρώπινα οστά του Τάμεση αντιπροσωπεύουν ένα μοναδικά μεγάλο σύνολο».
Ήδη από τον 19ο αιώνα, ερευνητές έχουν μελετήσει σκελετούς από τον Τάμεση. Μια πρώιμη θεωρία σχετικά με αυτές τις ανακαλύψεις ήταν ότι τα πτώματα προέρχονταν από μια μάχη μεταξύ Κελτών και Ρωμαίων, ενώ στα τέλη του 20ου αιώνα βγήκε το συμπέρασμα ότι τα περισσότερα πτώματα προέρχονταν από τη διάβρωση των ταφών στις όχθες του ποταμού και από θύματα πνιγμού.
Τελετουργική εναπόθεση λειψάνων
«Το μεγάλο ερώτημα για αυτά τα ανθρώπινα οστά είναι πώς βρέθηκαν στο ποτάμι», δήλωσε η Άρθουρ. Το πρώτο της βήμα ήταν να παράγει δεκάδες ραδιοχρονολογήσεις για να κατανοήσει καλύτερα πότε κατέληξαν εκεί τα πτώματα.
Όταν οι ερευνητές συγχώνευσαν τις 30 νέες ραδιοχρονολογήσεις τους με 31 προηγούμενες ημερομηνίες, ανακάλυψαν ότι τα πτώματα του Τάμεση προέρχονταν από το 4000 π.Χ. έως το 1800 μ.Χ. – ένα διάστημα σχεδόν 6.000 ετών. Τα περισσότερα όμως προέρχονταν από την Εποχή του Χαλκού (2300 έως 800 π.Χ.) και την Εποχή του Σιδήρου (800 π.Χ. έως 43 μ.Χ.) και βρέθηκαν σε τμήματα του ποταμού πιο κοντά στις πηγές.
«Μπορούμε τώρα να πούμε με σιγουριά ότι αυτά δεν φαίνεται να είναι απλώς οστά που συσσωρεύονται σταθερά στο ποτάμι με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε ο Άρθουρ. «Πραγματικά συνέβαινε κάτι σημαντικό την Εποχή του Χαλκού και του Σιδήρου».
Ο ακριβής λόγος για την τοποθέτηση των πτωμάτων στον Τάμεση δεν είναι σαφής, αλλά η Άρθουρ υποψιάζεται ότι αποτελούσε μέρος ενός ευρύτερου μοτίβου στη βορειοδυτική Ευρώπη, κατά το οποίο οι προϊστορικοί άνθρωποι εναπόθεταν σκόπιμα και τελετουργικά ορισμένα λείψανα σε υδάτινα μέρη.
Μάχες για κυριαρχία στο ποτάμι
Ο Κρις Κνίσελ, βιοαρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπορντό, ο οποίος έχει επίσης μελετήσει τα λείψανα του Τάμεση αλλά δεν συμμετείχε στην μελέτη της Άρθουρ, δήλωσε στο LiveScience ότι τα στοιχεία μπορεί να υποδεικνύουν έναν διαφορετικό λόγο για τον οποίο τα ανθρώπινα λείψανα κατέληξαν στον Τάμεση: βίαιες μάχες για κυριαρχία στον σημαντικό αυτό ποταμό.
«Έχουμε βρει μοτίβα σκελετικού τραύματος στα οστά των ανθρώπινων λειψάνων του Τάμεση», σημείωσε, και η ανάλυσή τους είναι το επίκεντρο μιας επικείμενης μελέτης.