Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: Ασκήσεις επί χάρτου στο Νταβός για το «γρίφο» Τραμπ

Οι θαυμαστές του, όπως ο πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, πανηγυρίζουν την επιστροφή του στην παγκόσμια πολιτική σκηνή.

Ο Ουκρανός Βολοντίμιρ Ζελένσκι ελπίζει σε βοήθεια του νέου Αμερικανού εταίρου του ενώ παραδοσιακοί «στόχοι» του Τραμπ, όπως ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, κρατούν χαμηλό προφίλ.

Και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες, μεταξύ των οποίων και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τηρούν στάση αναμονής.

«Είναι αλήθεια ότι όλοι εδώ ενδιαφέρονται πολύ να κατανοήσουν ακριβώς τι σημαίνει Τραμπ 2.0» δήλωσε σε συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ Μπόργκε Μπρέντε, τονίζοντας παράλληλα ότι οι παρευρισκόμενοι στο Νταβός θα προσπαθήσουν να αποκρυπτογραφήσουν τις προθέσεις του Αμερικανού προέδρου στον τομέα της οικονομίας.

Τα πρώτα «μηνύματα» του Ντόναλντ Τραμπ, που εστάλησαν μέσω των εκτελεστικών διαταγμάτων και των ομιλιών του, ήταν ξεκάθαρα αναφορικά με ορισμένα εσωτερικά θέματα -όπως τη μετανάστευση- αλλά δεν αποκάλυψαν τις επόμενες κινήσεις του στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα.

Δεν είναι τυχαίο.

Ορισμένοι διεθνείς αναλυτές αναφέρουν πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ αρέσκεται στο να κάνει τους εχθρούς του -αλλά και όσους κάθονται απέναντί του στο διαπραγματευτικό τραπέζι- να αισθάνονται αμηχανία και αγωνία.

Για τους συμμετέχοντες στο Φόρουμ, ένα σώμα που θέλει να πιστεύει ότι έχει τις απαντήσεις σε όλα τα «καυτά» ζητήματα, η διαπραγματευτική αυτή τακτική είναι το λιγότερο ενοχλητική.

Και αυτό γιατί τρεις και πλέον ημέρες μετά την μετάβαση της εξουσίας στις ΗΠΑ, όχι μόνο δεν έχουν απαντήσεις, αλλά δεν ξέρουν καλά – καλά τα ερωτήματα…

Οι συμμετέχοντες στο Φόρουμ θα έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν ομιλία του προέδρου Τραμπ μέσω βίντεο λινκ την Πέμπτη ενώ οι CEOs των εταιρειών θα μπορούν να του απευθύνουν και ερωτήματα.

Η παρέμβασή του, διάρκειας περίπου 45 λεπτών, είναι προγραμματισμένη για τις 18:00 ώρα Ελλάδος, ωστόσο δεν έχει γίνει γνωστό το περιεχόμενό της.

«Ο Τραμπ διοικεί την Αμερική σαν να είναι επιχείρηση. Έχει εστιάσει στο πώς θα μπορέσει να αποκτήσει το καλύτερο πλεονέκτημα για τις ΗΠΑ με τον οποιοδήποτε τρόπο μπορεί» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείου Τζούλι Τίγκλαντ, στέλεχος της Ernest&Young.

«Γνωρίζει ότι χρειάζεται εμπορικούς εταίρους για να το κάνει αυτό. Το γνωρίζει. Οπότε αναμένω ότι θα στείλει μηνύματα προς αυτή την κατεύθυνση» συνέχισε η ίδια.

«Νομίζω ότι η ορκωμοσία Τραμπ έχει αυξήσει το ενδιαφέρον στο Νταβός γιατί οι συμμετέχοντες αισθάνονται ότι πρέπει να συσπειρωθούν για να κατανοήσουν καλύτερα τι μέλλει γενέσθαι» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπρέντε, που στο παρελθόν έχει διατελέσει υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας.

Ο ίδιος αποκάλυψε ότι θα υπάρξει εκπροσώπηση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης στο Φόρουμ, ωστόσο δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστά τα ονόματα των αξιωματούχων που θα δώσουν το «παρών».

«Θα έχουμε ξεκάθαρο αμερικανικό “αποτύπωμα” εδώ στο Νταβός» είπε ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.

Στο Νταβός ταξιδεύουν παραδοσιακά πολλοί διευθύνοντες σύμβουλοι μεγάλων αμερικανικών επιχειρήσεων και τραπεζών, ωστόσο το Φόρουμ ελπίζει ότι κάποια στιγμή θα κάνει την εμφάνισή του και ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου και στενός συνεργάτης του Τραμπ, Ίλον Μασκ.

«Ο Ίλον Μασκ είναι ευπρόσδεκτος φέτος αλλά και του χρόνου. Και του χρόνου μπορεί να έρθει και με τον κύριο Τραμπ» δήλωσε ο Μπρέντε.

Στο παρελθόν ο Ίλον Μασκ έχει χαρακτηρίσει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ «βαρετό».

Οι τελευταίες απειλές για δασμούς

Την Τρίτη (21/1), ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε από την Ουάσινγκτον ότι σκέφτεται την επιβολή δασμών 10% σε όλες τις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων, ενδεχομένως και από την 1η Φεβρουαρίου.

Χαρακτήρισε, μάλιστα, τη χώρα «καταχραστή» και την κατηγόρησε ότι «στέλνει fentanyl» στο Μεξικό και τον Καναδά.

H φαιντανύλη είναι ένα οπιώδες αναλγητικό, η παράνομη χρήση του οποίου απασχολεί πολύ τις ΗΠΑ.

Η Κίνα απάντησε άμεσα ότι οι εμπορικοί πόλεμοι «δεν έχουν ποτέ νικητές» ενώ αναλυτές έσπευσαν να σχολιάσουν ότι οι δασμοί 10% είναι πολύ χαμηλότεροι του 60%, που ήταν και το ποσοστό που ανέφερε σε προεκλογικές του ομιλίες ο Τραμπ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε, επίσης, ότι θα υπάρξουν και δασμοί για τα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Μας συμπεριφέρονται πολύ, πολύ άσχημα» είπε χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Και συμπλήρωσε:

«Έτσι θα τους επιβληθούν δασμοί. Είναι ο μόνος τρόπος για να πάρεις κάτι πίσω. Είναι ο μόνος τρόπος για να υπάρχει δικαιοσύνη».

Αμέσως μετά την ορκωμοσία του τη Δευτέρα, ο νέος πρόεδρος διέταξε τις αρμόδιες ομοσπονδιακές υπηρεσίες να προχωρήσουν σε έλεγχο των εν ισχύ εμπορικών συμφωνιών και να αναγνωρίσουν άδικες πρακτικές από τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.

Μιλώντας από το Νταβός, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Κίνας, Ding Xuexiang, ζήτησε να υπάρξει win-win επίλυση των εμπορικών διαφορών, χωρίς ωστόσο να κάνει ευθεία αναφορά στις ΗΠΑ.

Με τη σειρά του, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό είπε ότι εάν τελικώς επιβληθούν δασμοί από πλευράς των ΗΠΑ θα υπάρξει απάντηση και «όλα είναι στο τραπέζι».

Κατά πληροφορίες, η Οτάβα ετοιμάζει σχέδιο αντιποίνων, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Καναδάς, η Κίνα και το Μεξικό είναι οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ.

Οι επιβολή δασμών αποτελούν νευραλγικό κομμάτι των οικονομικών σχεδίων του Τραμπ, με τον πρόεδρο να υποστηρίζει ότι θα τονώσουν την ανάπτυξη, θα προστατεύσουν θέσεις εργασίας και θα αυξήσουν τα φορολογικά έσοδα.

Αρκετοί αναλυτές διαφωνούν, εξηγώντας ότι τα μέτρα αυτά θα αυξήσουν τις τιμές προϊόντων για τους Αμερικανούς πολίτες και θα βλάψουν στις επιχειρήσεις που θα βρεθούν στο επίκεντρο των αντιποίνων τρίτων χωρών.

Αγωνία στην Ευρώπη

Οι Βρυξέλλες παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τις κινήσεις Τραμπ, με ορισμένους να ανησυχούν ότι η επιβολή δασμών αποτελεί «θεμελιώδη απειλή στην οικονομική συνεργασία και σταθερότητα».

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες τηρούν στάση αναμονής.

Υπόσχονται ότι θα συνεργαστούν με τον Τραμπ -όχι όμως με κάθε κόστος.

Οι δηλώσεις της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στο Νταβός ήταν χαρακτηριστικές:

«Η παγκόσμια τάξη συνεργασίας που ονειρευτήκαμε πριν από 25 χρόνια δεν έγινε πραγματικότητα. Αντίθετα έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή σκληρού γεωστρατηγικού ανταγωνισμού».

«Θα είμαστε πραγματιστές αλλά πάντα θα είμαστε πιστοί στις Αρχές μας… Γιατί αυτός είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος» ξεκαθάρισε η ίδια.

Με τη σειρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς υπογράμμισε:

«Ο πρόεδρος Τραμπ και η κυβέρνησή του θα κρατήσουν τον κόσμο σε αγωνία τα επόμενα χρόνια… Αυτό μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε, χωρίς όμως περιττή αναταραχή και οργή αλλά και χωρίς καλοπιάσματα…».

ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την οικονομία, Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε την Τετάρτη στο CNBC, ότι:

«Η Ευρώπη θα απαντήσει σε τυχόν δασμούς που θα επιβάλει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με ανάλογο τρόπο».

Δεν είναι όμως λίγοι και αυτοί που θεωρούν ότι ο «τυφώνας» Τραμπ κρύβει ευκαιρίες για την Ευρώπη.

Μεταξύ αυτών, ο Λοράν Σαιν-Μαρτέν, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου και Γάλλων του Εξωτερικού, που χαρακτήρισε τη νίκη Τραμπ στις προεδρικές εκλογές «πραγματική ευκαιρία για την Ευρώπη».

«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση μαζί, αυτό είναι πολύ σημαντικό» δήλωσε ο Σαιν-Μαρτέν στο CNBC.

«(…) Αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να δημιουργήσουμε περισσότερη ενότητα και να υπερασπιστούμε τις αξίες μας παράλληλα… Αλλά να μην είμαστε αφελείς, μάλλον θα υπάρξει νέα παγκόσμια τάξη και άλλα συστήματα εμπορίου από αύριο, οπότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε και παράλληλα να υπερασπιστούμε τις αξίες μας… Ξέρετε η πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ήταν μια κάποια ευκαιρία για την Ευρώπη να συνεργαστεί για την άμυνα… Τώρα νομίζω ότι θα πρέπει να γίνει το ίδιο για τη βιομηχανία και το εμπόριο».

Η αντίδραση των επιχειρήσεων

Τραπεζίτες και επενδυτές εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι αλλά προετοιμάζονται για έναν πρόεδρο που μετράει την επιτυχία με βάση το χρηματιστήριο και τις δημοσκοπήσεις.

Ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από την εκλογή Τραμπ είναι όσοι ασχολούνται με τα κρυπτονομίσματα, που προσβλέπουν σε νέες ευκαιρίες το επόμενο διάστημα.

Μεγάλη μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου πιστεύει πως τελικά η πραγματικότητα θα επισκιάσει τη ρητορική και η κυβέρνηση Τραμπ θα κάνει πίσω σε αρκετές προεκλογικές δεσμεύσεις.

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν προετοιμάζονται.

Η JPMorgan Chase έχει ήδη δημιουργήσει «θάλαμο επιχειρήσεων», που επεξεργάζεται τα εκτελεστικά διατάγματα του Τραμπ.

Το δικηγορικό γραφείο Φίσερ Φίλιπς δημιούργησε «γραμμή ζωής» για τους μετανάστες που ανησυχούν για επιδρομές αστυνομικών στους εργασιακούς τους χώρους.

Και, όπως γράφει η αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal, πολλοί κατασκευαστές και έμποροι λιανικής έχουν ζητήσει από ειδικά καταρτισμένες ομάδες να διερευνήσουν πώς θα μπορούσαν να περιοριστούν οι επιπτώσεις μετά από επιβολή δασμών.