Παπαδόπουλος για σεισμούς στη Σαντορίνη: Όσο μεγαλώνουν τα μεγέθη, ανεβαίνει ο σεισμικός κίνδυνος

Η έντονη σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης και συγκεκριμένα στην υποθαλάσσια περιοχή κοντά στο ρήγμα της Αμοργού που είχε δώσει τον καταστροφικό σεισμό των 7,7 Ρίχτερ τον Ιούλιο του 1956 έχει προκαλέσει αγωνία στους κατοίκους της Σαντορίνης αλλά και προβληματισμό στους επιστήμονες που παρακολουθούν την εξέλιξη του φαινομένου.

Αρκετά επιφυλακτικός εμφανίζεται ο καθηγητής σεισμολογίας Γεράσιμος Παπαδόπουλος, ο οποίος σε ανάρτησή του στο facebook ανέφερε για τη σεισμική έξαρση Σαντορίνης-Αμοργού, «Έχουμε και νέα αύξηση σεισμικών μεγεθών με 4,1 προ ολίγου.

Όσο ανεβαίνουν τα μεγέθη τόσο ανεβαίνει ο σεισμικός κίνδυνος. Ο μηχανισμός γένεσης που μόλις δημοσίευσε το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο συμβαδίζει με την άποψη ότι οι σεισμοί είναι τεκτονικοί, όχι ηφαιστειακοί».

«Δεν είναι ασφαλές να δώσουμε τελική εκτίμηση»

Υπενθυμίζεται ότι μιλώντας στο CNN Greece, o Χουλιάρας τόνισε πως: «Ακόμα δεν είναι ασφαλές να δώσουμε τελική εκτίμηση και αυτό γιατί είναι αλληλένδετα φαινόμενα η ηφαιστειότητα και σεισμικότητα στην συγκεκριμένη περιοχή γιατί το τεκτονικό ρήγμα της Αμοργού είναι ακριβώς δίπλα στο ηφαίστειο», προσθέτει και συνεχίζει:

«Οπότε έχουμε και τα δύο φαινόμενα στην ίδια περιοχή. Είναι δύσκολη δουλειά να τα ξεχωρίσεις. Η περιοχή επίσης συμπληρώνει είναι συνηθισμένη σε τέτοιους σεισμούς. Χρειαζόμαστε χρόνο και ακόμα είναι λίγα τα δεδομένα για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα αυτή τη στιγμή».

«Δεν βλέπω κανένα πρόβλημα», λέει ο Τσελέντης

Από την πλευρά του ο σεισμολόγος Άκης Τσελέντης σε ανάρτησή του στο facebook επισήμανε ότι θα πρέπει να τοποθετήσουν μηχάνημα της ομάδας ΒΑΝ του Παναγιώτη Βαρώτσου στην Αμοργό για ακόμη καλύτερη παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας, ενώ για τα ηφαίστεια ανέφερε:

«Τους τελευταίους δύο μήνες παρακολουθούν μια ¨ήπια¨ σεισμική-ηφαιστειακή δραστηριότητα στον ευρύτερο χώρο των τρων κυρίων ηφαιστειακών κέντρων της Σαντορίνης: στην Νέα Καμένη και στον Κολούμπο, γεγονός το οποίο προκαλεί ανησυχία στους κατοίκους.

Τα Χριστιαννα που είναι και το αρχαιότερο μαζί με την υποθαλάσσια καλδέρα που ανακαλύφθηκε από ερευνητικές γεωτρήσεις δεν παρουσιάζει σεισμικότητα. Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτά τα ηφαίστεια είναι ενεργά και έχουν δώσει ηφαιστειακές εκρήξεις στο παρελθόν. Ο Κολούμπος ή το Κολούμπο είναι ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά της Σαντορίνης, το οποίο ανήκει στο Ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου. Έγινε γνωστό μετά από μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στις 27 Σεπτεμβρίου 1650.

Από τη λάβα σχηματίστηκε μικρή νησίδα, η οποία, όμως, εξαιτίας των θαλασσίων κυμάτων, γρήγορα κατέρρευσε σε ύφαλο. Από την κατάρρευση αυτή προκλήθηκε τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε ζημιές μέχρι και σε απόσταση 150 χιλιομέτρων. Σήμερα έχει ύψος 280 μέτρων (σε σχέση με τον περιβάλλοντα θαλάσσιο πυθμένα) και βρίσκεται περίπου 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ο κρατήρας του έχει διάμετρο περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων. Σε μεγάλη έκταση γύρω από το ηφαίστειο έχουν εντοπιστεί υδροθερμικά φρέατα από τα οποία αναβλύζει καυτό νερό, έως και 220οC, με διαλυμένα μεταλλικά στοιχεία και τα οποία φιλοξενούν ένα σπάνιο οικοσύστημα από νηματοειδή βακτήρια. Ένας συνεχώς αυξανόμενος όγκος μάγματος συσσωρεύεται στον μαγματικό θάλαμο, σε βάθος περίπου 3 χιλιομέτρων κάτω από το υποθαλάσσιο ηφαίστειο “Κολούμπος”. Η παρουσία αυτού του μαγματικού θαλάμου αναδεικνύει την πιθανότητα μιας μελλοντικής έκρηξης.

Πρόκειται το πιο ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο όλης της Μεσογείου να παρακολουθείται συνεχώς σε πραγματικό χρόνο. Αυτό αναφερόταν σε ανακοίνωση της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης (AGU) το 2023. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το μάγμα στον θάλαμο έχει την τάση, σε βάθος χρόνου, να φθάσει ξανά σε παρόμοιο όγκο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, μετά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου, ο μαγματικός θάλαμος μεγαλώνει με μέσο ρυθμό περίπου 4 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων τον χρόνο.

Ο συνολικός όγκος που έχει συσσωρευθεί στο “ρεζερβουάρ” μάγματος (μαγματικό θάλαμο) κάτω από τον Κολούμπο, υπολογίζεται σε τουλάχιστον 1,4 κυβικά χιλιόμετρα. Οι σεισμικές δονήσεις μέσα στην καλδέρα της Σαντορίνης εντοπίζονται στο ρήγμα της Καμένης (Kameni line) (παρόμοια σεισμό-ηφαιστειακή ανησυχία με το 2011-12 χωρίς να καταλήξει σε έκρηξη) Προς το παρόν ΔΕΝ ΒΛΕΠΩ πρόβλημα όπως ορθώς συμπαίρανε η πολύ έμπειρη επιτροπή που εξέτασε το φαινόμενο στην πολιτική προστασία. Βέβαια η Σαντορίνη του 2025 δεν είναι εκείνη του 1939 και του 1950.

Επιπλέον προσωπικά θα πρότεινα τα ακόλουθα ΕΠΙΠΛΕΟΝ μέτρα:

1. Ενημέρωση των κατοίκων των γειτονικών νησιών για τις προφυλάξεις που πρέπει να παίρνουν στην περίπτωση που ενημερωθούν για τσουνάμι.

2. Ενίσχυση του δικτύου ανίχνευσης τσουνάμι στην ευρύτερη περιοχή.

3. Επειδή λίγο πριν και κατά την διάρκεια ηφαιστειακών εκρήξεων έχουμε έκκληση υδρόθειου (στο παρελθόν υπήρχαν πολλά θύματα), να εγκατασταθούν συσκευές μέτρησης υδρόθειου.

4. Να γίνονται επιπλέον παρατηρήσεις εκτός των σεισμολογικών πχ δορυφορική μέτρηση μικρομετατωπίσεων, μέτρηση ραδωνίου, σεισμικό θόρυβο.

5. Τοποθέτηση ΒΑΝ στην Αμοργό. (Σιγά μη βάλετε αφού το έχετε θάψει).