Σε νέο κύκλο πολιτικής ένταση μπαίνει η Βόρεια Μακεδονία, ενόψει της συνεδρίασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας, την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου
Η επικείμενη συνεδρίαση αφορά την εξέταση προσφυγών για το νόμο που αφορά τη διεύρυνση της αλβανικής γλώσσας.
Κατά του νόμου αυτού, ο οποίος ψηφίστηκε το 2019 από την προηγούμενη κυβέρνηση, εκείνη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος του Ζόραν Ζάεφ και του αλβανικού κόμματος DUI του Αλί Αχμέτι έχουν υποβληθεί στο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας συνολικά 12 προσφυγές από σλαβικά δεξιά και εθνικιστικά πολιτικά κόμματα, οργανώσεις, άλλους φορείς και μεμονωμένους πολίτες, με τις οποίες αμφισβητούνται σχεδόν όλα τα άρθρα του νόμου.
Το αντιπολιτευόμενο και μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του οποίου ηγείται ο Αλί Αχμέτι ξεκίνησε από χθες το βράδυ κινητοποιήσεις, με ολοήμερες και ολονύχτιες συγκεντρώσεις “υπεράσπισης”, όπως τις αποκάλεσε του νόμου, μπροστά από το κτήριο του Συνταγματικού Δικαστηρίου στα Σκόπια, οι οποίες θα διαρκέσουν τουλάχιστον μέχρι την Τετάρτη.
«Συγκεντρωθήκαμε εδώ για να υψώσουμε τη φωνή μας για ζητήματα που απειλούν τα θεμέλια της ισότητας των πολιτών του πολυεθνικού μας κράτους. Αυτή δεν είναι μια συνηθισμένη μέρα, ούτε μια συνηθισμένη διαμαρτυρία. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ είναι η ώρα να σταθούμε ενωμένοι για να προστατεύσουμε όσα πετύχαμε με τόσο κόπο και θυσίες. Στις 11 Δεκεμβρίου, το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει προγραμματίσει συνεδρίαση για την εξέταση της συνταγματικότητας του Νόμου για τις Γλώσσες, ο οποίος δεν είναι μόνο μία νομική πράξη, αλλά αποτελεί σύμβολο της Συμφωνίας της Οχρίδας, στην οποία βασίζεται η ισότιμη σχέση των γλωσσών στη χώρα. Δεν είναι ζήτημα ενός οποιοδήποτου νόμου, αλλά ζήτημα των δικαιωμάτων μας ως ισότιμων πολιτών, της εθνοτικής ταυτότητας μας και του μέλλοντός μας ως κοινωνία» δήλωσε χθες το βράδυ το υψηλόβαθμο στέλεχος του DUI, Άρμπερ Αντέμι, κατά την έναρξη των κινητοποιήσεων του κόμματος αυτού για το νόμο που διέπει τη χρήση της αλβανικής γλώσσας στη Βόρεια Μακεδονία. Το αλβανικό αυτό κόμμα ανέφερε πως εάν το Συνταγματικό Δικαστήριο προχωρήσει στην ακύρωση του νόμου, τότε «οι συνέπειες στη χώρα θα είναι ανεπανόρθωτες».
Επιστολή Αλβανών διανοούμενων
Την ίδια στιγμή, περισσότεροι από 250 Αλβανοί διανοούμενοι, καθηγητές πανεπιστημίου υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή προς το Συνταγματικό Δικαστήριο, ζητώντας από το Δικαστήριο να μην καταργήσει την επίσημη χρήση της αλβανικής γλώσσας.
«Ας τονίσουμε πρώτα την ευαισθησία μας, τόσο ανθρώπινη όσο και εθνική, για το καθεστώς της μητρικής μας γλώσσας – της αλβανικής γλώσσας- στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας ως θέμα κεφαλαιώδους σημασίας για εμάς και, πιστεύουμε, για όλους όσους θέλουν το καλό αυτής της χώρας», αναφέρουν μεταξύ άλλων στην επιστολή τους.
Μαθητές σχολείου εμφανίστηκαν με στολές του UCK
Αντιδράσεις υπάρχουν και για συμβάν σε αλβανόφωνο δημοτικό σχολείο σε χωριό κοντά στο Τέτοβο, όπου μαθητές εμφανίζονται σε σχολική θεατρική παράσταση με στρατιωτικές στολές του πρώην «Αλβανικού Απελευθερωτικού Στρατού» UCK και κρατώντας πλαστικά όπλα. Η υπουργός Παιδείας της Βόρειας Μακεδονίας, Βέσνα Γιάνεφκσα, έκανε λόγο για «απαράδεκτο» περιστατικό και ζήτησε να ασκηθεί πειθαρχική δίωξη εις βάρος του διευθυντή του σχολείου.
Τα περιστατικά αυτά προκάλεσαν προβληματισμό σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς εδώ και αρκετά χρόνια δεν είχαν συμβεί παρόμοια.
Οι Αλβανοί αποτελούν το 25% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας.
Σε εκτόνωση των εντάσεων καλούν οι θρησκευτικοί ηγέτες της χώρας
Οι επικεφαλής των πέντε θρησκευτικών κοινοτήτων στη Βόρεια Μακεδονία (Ορθόδοξοι, Μουσουλμάνοι, Καθολικοί, Ευαγγελιστές και Εβραίοι) απηύθυναν έκκληση για την εκτόνωση των διεθνοτικών εντάσεων στη χώρα.
Οι πέντε θρησκευτικοί ηγέτες, σε διακήρυξη που υιοθέτησαν κατά τη συνάντηση που είχαν χθες στα Σκόπια, προέτρεψαν τους πολίτες να μην υποκύψουν σε απόπειρες διατάραξης της αρμονικής συνύπαρξης στο κράτος και τους κάλεσαν να σεβαστούν ο ένας τον άλλον, να εμβαθύνουν την αλληλεγγύη και να σέβονται τα κρατικά σύμβολα της χώρας και όλων των εθνοτικών κοινοτήτων σε αυτήν.
Παρά το γεγονός πως η ένταση στις διεθνοτικές σχέσεις στη Βόρεια Μακεδονία έχει αμβλυνθεί τα τελευταία χρόνια, αυτές παραμένουν εύθραυστες. Το 2001 ένοπλοι Αλβανοί του UCK είχαν εμπλακεί σε πολύμηνες συγκρούσεις με τις κυβερνητικές δυνάμεις της τότε ΠΓΔΜ, που λίγο έλειψε να οδηγήσουν στον διαμελισμό της χώρας. Οι συγκρούσεις εκείνες έλαβαν τέλος τον Αύγουστο του 2001 με την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας της Οχρίδας, με την οποία ο αλβανικός πληθυσμός της χώρας απέκτησε δικαιώματα που διεκδικούσε από την ανεξαρτησία της χώρας, το 1991.
