Πολιτικός «σεισμός» στη Γαλλία: Καταρρέει η κυβέρνηση Μπαρνιέ

Σύμφωνα με τον Guardian, μετά την κίνηση του Μπαρνιέ, η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του αριστερού LFI(Ανυπότακτη Γαλλία), η Ματίλντ Πανό, ανακοίνωσε ότι κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, η οποία αναμένεται να ψηφιστεί την Τετάρτη.

Σημειώνεται ότι το άρθρο 49.3 του Συντάγματος της Γαλλίας επιτρέπει σε μια κυβέρνηση να περάσει νέα νομοθεσία χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου – αλλά σε αντάλλαγμα δίνει στους βουλευτές την ευκαιρία να αμφισβητήσουν την απόφαση αυτή, καταθέτοντας πρόταση δυσπιστίας εντός 24 ωρών. Πρέπει να τεθεί σε ψηφοφορία εντός 48 ωρών.

Ποια κόμματα στηρίζουν την πρόταση μομφής

Η συγκεκριμένη πρόταση έχει και την στήριξη των υπόλοιπων κομμάτων του «Νέου Λαϊκού Μετώπου» της συμμαχίας Αριστεράς – Κεντροαριστεράς, που κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές. Πρόκειται για το Σοσιαλιστικό Κόμμα, τους Οικολόγους Πράσινους και το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Εκατόν ογδόντα πέντε βουλευτές υπέγραψαν την πρόταση μομφής μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 49.3 του Μισέλ Μπαρνιέ σχετικά με τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης του 2025, καταγγέλλοντας έναν «προϋπολογισμό λιτότητας που θα αποδυναμώσει σοβαρά την κοινωνική προστασία».

Η πρόταση δυσπιστίας αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «Σε κανένα σημείο η κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη της τις ψήφους της Συνέλευσης και δεν άνοιξε το δρόμο για συζήτηση. Παραμέρισε τις τροπολογίες των ομάδων του Νέου Λαϊκού Μετώπου», εξέφρασαν τη λύπη τους, υποστηρίζοντας ότι “η απουσία διαλόγου, η περιφρόνηση των προτάσεων που κατατέθηκαν και της κοινοβουλευτικής εργασίας καθιστούν αναγκαία τη μομφή”.

Αν και ο Εθνικός Συναγερμός, δια στόματος της Μαρίν Λεπέν, υποσχέθηκε να υπερψηφίσει την πρόταση μομφής της Αριστεράς, προσθέτοντας ότι θα καταθέσει και αυτή, οι αριστεροί βουλευτές δεν παρέλειψαν να επιτεθούν στο ακροδεξιό κόμμα. «Ο πρωθυπουργός υπέκυψε στις άθλιες εμμονές τους, με έναν νέο “μεταναστευτικό” νόμο που θα συνεχίσει την ηθική και πολιτική χρεοκοπία του περασμένου έτους, και μια επανεκτίμηση της ΑΜΕ».

Δύο σενάρια αν ψηφιστεί η πρόταση μομφής

Αν υπερψηφιστεί (κατά πάσα πιθανότητα την ερχόμενη Τετάρτη ή Πέμπτη) θα οδηγήσει στην πτώση της και στην μη ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2025. Ενδεχόμενο εξαιρετικά πιθανό, αφού τα κόμματα της αντιπολιτευσης από κοινού έχουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ελέγχοντας τις 332 από τις 577 έδρες της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.

Το πρώτο είναι να ορίσει στο εγγύς μέλλον ο πρόεδρος Μακρόν έναν νέο πρωθυπουργό που έχοντας την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση θα καταφέρει να περάσει, με συνοπτικές διαδικασίες, τον προϋπολογισμό του 2025 πριν την εκπνοή του 2024.

Το δεύτερο ενδεχόμενο είναι να μην ορίσει ο πρόεδρος Μακρόν νέα κυβέρνηση. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι παραμένει η υπάρχουσα, αλλά διαχειριζόμενη αποκλειστικά τις τρέχουσες υποθέσεις.

Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρχει ωστόσο η συναίνεση της Εθνοσυνέλευσης. Στην αντίθετη περίπτωση η Γαλλία θα βρεθεί μπροστά σε αδιέξοδο, λαμβανομένου υπόψη πως ο πρόεδρος Μακρόν έχει αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο να παραιτηθεί ο ίδιος.

Τι γίνεται με τον προϋπολογισμό

Αν υπερψηφιστεί η πρόταση μομφής, η Γαλλία εισέρχεται σε κρίση με δύο πιθανά σενάρια. Το ένα είναι να τελειώσει το έτος με μια υπηρεσιακή κυβέρνηση Μπαρνιέ και με προϋπολογισμό για το 2025, εκείνον του 2024 ή να υπάρξει νέα κυβέρνηση που θα προσπαθήσει μέσα σε 70 ημέρες να παρουσιάσει νέο προϋπολογισμό για το 2025, κάτι που φαίνεται αδύνατο.

Το γαλλικό Σύνταγμα επιτρέπει, ωστόσο, στην κυβέρνηση να προτείνει έναν λεγόμενο «ειδικό νόμο» που θα επεκτείνει τον προϋπολογισμό του προηγούμενου έτους για μερικούς μήνες, αλλά και να υιοθετήσει μετά τις 21 Δεκεμβρίου έναν νέο προϋπολογισμό μέσω κυβερνητικής εντολής.

Ωστόσο, θα μπορούσε να μετακυλίσει μόνο τα όρια δαπανών και τις φορολογικές διατάξεις από το τρέχον έτος και όλα τα μέτρα εξοικονόμησης που είχε σχεδιάσει ο Μπαρνιέ θα έπεφταν στο κενό.

Αυτό θα σήμαινε ότι οι συντάξεις θα συμπιέζονταν και τα φορολογικά όρια θα αυξάνονταν για 17 εκατομμύρια ανθρώπους, καθώς κανένα από τα δύο δεν θα μπορούσε να προσαρμοστεί στον πληθωρισμό, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Antoine Armand.

Σημειώνεται ότι με μία τέτοια προσωρινή νομοθεσία θα μπορούσε να κερδηθεί ο απαραίτητος χρόνος μέχρι να σχηματιστεί μια νέα κυβέρνηση και να είναι σε θέση να δώσει στο κοινοβούλιο ένα κατάλληλο νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό, αν και πιθανότατα θα αντιμετώπιζε και αυτή μια δύσκολη διαδρομή στο Γαλλικό κοινοβούλιο.

Ποια η οικονομική κατάσταση στη Γαλλία

Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, το δημόσιο χρέος της Γαλλίας έχει ήδη ανέλθει σε 3,2 τρισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το επόμενο έτος πρόκειται να φθάσει σχεδόν στο 115% του ΑΕΠ.

Οι πληρωμές τόκων θα αποτελέσουν τη μεγαλύτερη μεμονωμένη δημοσιονομική δαπάνη τα επόμενα χρόνια, ξεπερνώντας ακόμη και τις μεγάλες δαπάνες σε τμήματα όπως η άμυνα και η εκπαίδευση.

Ενώ οι αυξήσεις φόρων που προτείνονται στον προϋπολογισμό θα αποτελέσουν το ένα τρίτο της δημοσιονομικής συμπίεσης των 60 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα υπόλοιπα προορίζονταν να προέλθουν από περικοπές δαπανών.

Περίπου 20 δισεκατομμύρια των περικοπών επρόκειτο να προέλθουν από τα κυριότερα υπουργεία της Γαλλίας, με μόνο τα υπουργεία Άμυνας, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης να παραμένουν εκτός της περικοπής των δαπανών.

Οι υπηρεσίες – που αντιστοιχούν σε πάνω από το 80% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας – κυριαρχούν στην οικονομία περισσότερο από ό,τι σε άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.

Σημειώνεται ότι με το ΑΕΠ να κυμαίνεται στα 3,2 τρισεκατομμύρια δολάρια και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να ξεπερνά τα 48.000 δολάρια το επόμενο έτος, η Γαλλία είναι η έβδομη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.