«Πόλεμος» στην Ε.Ε για την παρουσία διπλωμάτη στην ορκωμοσία του Ιρανού προέδρου
Στο πλευρό του διπλωμάτη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), Ενρίκε Μόρα στέκεται η Κομισιόν για την απόφασή του να παραστεί στην τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου του Ιράν, καθώς η απόφαση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις από μέλη του Ευρωκοινοβουλίου.
Ο Ενρίκε Μόρα, αναπληρωτής γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, ο οποίος εκτελεί επίσης χρέη προσωπάρχη του Ύπατου Εκπροσώπου Ζοζέπ Μπορέλ, πέταξε στην Τεχεράνη για να παραστεί στην τελετή ορκωμοσίας του Μασούντ Πεζεσκιάν, του νέου προέδρου του Ιράν, εξ ονόματος της ΕΕ.
Η παρουσία του Ισπανού, όπως αναφέρει το Euronews προκάλεσε γρήγορα αντιδράσεις, με αρκετούς Eυρωβουλευτές να τη χαρακτηρίζουν ως κατάφωρη αντίφαση με τις θεμελιώδεις αξίες της Ε.Ε.
Το Ιράν έχει επανειλημμένα κατηγορηθεί ότι υποστήριξε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ότι ηγήθηκε μιας βάναυσης καταστολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ότι κρατά αιχμάλωτους υπηκόους της Ε.Ε. για πολιτικά οφέλη, ότι χρηματοδοτεί τρομοκρατικές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο και ότι επιδιώκει ένα πυρηνικό πρόγραμμα περιφρονώντας τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
«Απίστευτο», δήλωσε ο Μπαρτ Γκουρτχουίς, Ολλανδός βουλευτής της φιλελεύθερης ομάδας Renew Europe. «Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν παρέστησαν στην ορκωμοσία του προέδρου Πούτιν- προφανώς το Ιράν είναι διαφορετικό. Αδυνατώ να καταλάβω αυτή τη λογική».
Ο Λετονός Ρίχαρντς Κολς, από τους σκληροδεξιούς Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR), κατηγόρησε τον Μόρα ότι «κάνει κακό νομιμοποιώντας ένα καθεστώς που κακοποιεί βάναυσα τον ίδιο του το λαό, χρηματοδοτεί την τρομοκρατία σε παγκόσμιο επίπεδο και σπέρνει τη διχόνοια».
Ο Κολς μοιράστηκε ένα βίντεο από την ορκωμοσία που έδειχνε Ιρανούς βουλευτές να φωνάζουν «Θάνατος στην Αμερική και το Ισραήλ!» και πρόσθεσε: «Αυτό είναι ντροπή».
Η Χάνα Νόιμαν, ευρωβουλευτής των Πρασίνων και σφοδρή επικρίτρια του ιρανικού καθεστώτος, δήλωσε ότι ο Μόρα «θα έπρεπε να γνωρίζει πότε να αποδέχεται μια πρόσκληση σε μια τελετή – και πότε όχι» και επέπληξε τον διπλωμάτη επειδή συμμετείχε σε μια «οικογενειακή φωτογραφία με όλα τα μέλη της οικογένειας» στην οποία εμφανιζόταν, μεταξύ άλλων, ο Ισμαήλ Χανίγια, ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, την οποία η Ε.Ε. καταγράφει ως τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Μόρα ήταν παρούσα στην ορκωμοσία του προέδρου Εμπραχίμ Ραΐσι το 2021, επίσης εν μέσω διαμάχης.
Η εξήγηση που δίνουν οι Βρυξέλλες
«Αυτή ήταν η βάση για να βρεθεί στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία και να χρησιμοποιήσει την αλληλεπίδρασή του με τους αξιωματούχους της νέας ιρανικής κυβέρνησης στην Τεχεράνη για να μεταφέρει τις θέσεις της ΕΕ σε όλα τα θέματα ανησυχίας που έχουμε σχετικά με το Ιράν», δήλωσε την Πέμπτη (1/8) ο Πίτερ Στάνο, εκπρόσωπος της EEAS.
«Οι σχέσεις μας με το Ιράν βρίσκονται σε πολύ, πολύ χαμηλό επίπεδο για διάφορους λόγους: για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ανθρώπων στο Ιράν, για την υποστήριξη του Ιράν στην παράνομη επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, για τις αυθαίρετες συλλήψεις πολιτών της Ε.Ε.», συνέχισε ο Στάνο.
«Επομένως, όλα αυτά είναι θέματα που αντιμετωπίζουμε ενεργά μαζί τους. Αυτά είναι τα μηνύματα που τους μεταφέρουμε. Αυτά είναι τα ζητήματα που προσπαθούμε να επιλύσουμε μαζί τους», κατέληξε.
Άλλα θέματα περιελάμβαναν τη συνεχιζόμενη υποστήριξη της Τεχεράνης προς τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ και τους Χούθι, οι οποίοι χρησιμοποίησαν όπλα που προμήθευε το Ιράν για να επιτεθούν σε δυτικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
Ο εκπρόσωπος σημείωσε ότι η Ε.Ε ενεργεί εδώ και καιρό ως «διαμεσολαβητής» του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης, της πολυμερούς συμφωνίας για τον περιορισμό της ανάπτυξης του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Οι προσπάθειες για την αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν συνεχίζονται τα τελευταία χρόνια, χωρίς σημαντική πρόοδο. Ο Ενρίκε Μόρα ήταν ο υπεύθυνος της Ε.Ε. στις συνομιλίες.
Αφού επισκέφθηκε την Τεχεράνη, ο Μόρα μοιράστηκε μια φωτογραφία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τον Αμπάς Αραγκτσί, έναν Ιρανό διπλωμάτη ο οποίος είχε συμμετάσχει στο παρελθόν στην πυρηνική συμφωνία και φέρεται να είναι ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών της χώρας.
«Χαίρομαι που ανακτώ την επαφή με τον Αμπάς Αραγκτσί σε ένα νέο κεφάλαιο για το Ιράν», έγραψε ο Μόρα. «Ανυπομονώ να συνεργαστώ ξανά μαζί του», πρόσθεσε.