Το άλυτο Κυπριακό, η πρόταση Ράμα και οι ευρωτουρκικές σχέσεις
Με συγκρατημένη αισιοδοξία βαδίζει η Λευκωσία στη συνέχιση της προσπάθειας να βρεθεί κοινό έδαφος για την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό παρά την αδιάλλακτη στάση της Άγκυρας και του Ψευδοκράτους.
Ωστόσο, η Τουρκία και το Ψευδοκράτος δεν δείχνουν τη διάθεση να απομακρυνθούν από τις πάγιες θέσεις τους, υπογραμμίζοντας ότι οι διαπραγματεύσεις μπορούν να επαναληφθούν μόνο εάν οι συνομιλίες θα δεσμεύουν την ισότιμη κυριαρχία και την ισότιμη διεθνή εκπροσώπηση των Τουρκοκυπρίων ξεκαθαρίζοντας πώς οι παράμετροι του ΟΗΕ για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδιακή λύση έχουν λήξει προ πολλού.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας , ενημέρωσε του ομολόγους του στις Βρυξέλλες στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (18.11.2024) για τις πρόσφατες εξελίξεις σε σχέση με την 11η Σύνοδο Αρχηγών Κρατών του Οργανισμού Τουρκoγενών Κρατών και τις προσπάθειες της Τουρκίας για αναβάθμιση του ψευδοκράτους .
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη συνέχιση και την πρόοδο των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού. Έχει αποτυπωθεί ξεκάθαρα στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, που δόθηκε στη δημοσιότητα στο πλαίσιο του πακέτου των εκθέσεων για τη διαδικασία διεύρυνσης του 2024 πώς στα θέματα που αφορούν τις ευρωτουρκικές σχέσεις, περιλαμβάνεται το Κυπριακό ζήτημα, η τουρκική συμπεριφορά προς την Κυπριακή Δημοκρατία και η περιφερειακή συνεργασία .
Υπενθυμίζεται πώς στο Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Βουδαπέστη τον περασμένο Νοέμβριο, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρεζτέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη συνάντησή του με τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε πώς «η Τουρκία ενεργεί με στρατηγική προοπτική την πλήρη ένταξη στην ΕΕ» , με τον δεύτερο να απαντά πώς «η ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων περνά μέσα και από το Κυπριακό, περνά μέσα και από τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος μέλος της ΕΕ».
Από την πλευρά της Άγκυρας , ο Πρόεδρος της Τουρκίας κατά τη διάρκεια της Παρέμβασης του στη Σύνοδο της ΕΠΚ αναφέρθηκε στην ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων επικαλούμενος το θετικό κλίμα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία ως ένα επιπλέον επιχείρημα για την επιθυμία της Τουρκίας να ενισχυθούν οι ευρωτουρκικές σχέσεις.
Σχεδιασμός για σύγκληση διευρυμένης συνάντησης
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες φέρεται κατά τη σύντομη συζήτηση που είχε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη στο περιθώριο της 29ης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή COP29, στο Μπακού να ανέφερε πώς ο σχεδιασμός για σύγκληση διευρυμένης συνάντησης προχωρά και έχει λάβει σύμφωνη γνώμη από όλα τα μέρη σημειώνοντας πώς το επόμενο διάστημα η Βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, θα πραγματοποιήσει επίσκεψη για συντονισμό και προεργασία. Ωστόσο, μέχρι τώρα δεν υπάρχει κάτι νεότερο σε σχέση με αποστολή της στην Κύπρο.
Κατά την Λευκωσία το κεφάλαιο του Κυπριακού έχει ανοίξει καθώς αναγνωρίζεται διεθνώς ο καθοριστικός ρόλος της ελληνοκυπριακής πλευράς σε ό,τι αφορά το θέμα επανέναρξης των συνομιλιών.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, σε προηγούμενες δηλώσεις του είχε τονίσει ότι «υπάρχει κινητικότητα και ένας σημαντικός λόγος που υπάρχει κινητικότητα είναι οι δικές μας ενέργειες, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στην ΕΕ. Είναι κάτι που αναγνωρίζεται από όλους και θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να δημιουργήσουμε τις συνθήκες επανέναρξης των συνομιλιών».
Μάλιστα , ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είχε αναφέρει πώς είναι αισιόδοξος καθώς τόσο οι Τούρκοι αξιωματούχοι όσο και ο ηγέτης του Ψευδοκράτους αναφέρονται σε «λύση βάσει πραγματικοτήτων στο νησί», με τον ίδιο να διαμηνύει πώς «όντως, και εμείς είμαστε υπέρ της λύσης των πραγματικοτήτων στο νησί. Και οι πραγματικότητες στο νησί είναι ότι έχουμε μια παράνομη εισβολή, μια παράνομη κατοχή και την ίδια στιγμή έχουμε μια Κυπριακή Δημοκρατία που είναι κράτος μέλος της ΕΕ και θα συνεχίσει να είναι και μετά από μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού. Και αυτό το κράτος, όχι μόνο θα συνεχίσει να διαδραματίζει τον ρόλο του στη περιοχή, αλλά πρέπει να τον ενισχύσει σαφώς περισσότερο. Άρα, η πιο σημαντική πραγματικότητα στην Κύπρο είναι μια: η εδώ και 50 χρόνια τουρκική κατοχή».
Η πρόταση Ράμα
Τη στιγμή που η Άγκυρα προβάλει το αφήγημα της έλλειψης κοινού εδάφους και παράλληλα ζητά από τη διεθνή κοινότητα αναγνώριση του Ψευδοκράτους , προκαλεί εντύπωση η κίνηση του «φίλου» του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Έντι Ράμα να επιχειρεί να «παίξει» ένα ρόλο στην εξίσωση.
Υπενθυμίζεται η την άτυπη, σύντομη αλλά σημαντική συνομιλία μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη, Ταγίπ Ερντογάν, Έντι Ράμα και Νίκου Χριστοδουλίδη που προκάλεσε αίσθηση, κατά την πρώτη ημέρα της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στη Βουδαπέστη.
Η επόμενη ενδιαφέρουσα συνάντηση έλαβε χώρα στο Μπακού, κατά τη Σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα COP29. Πρωταγωνιστές ήταν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας , Νίκος Χριστοδουλίδης , ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο πρωθυπουργός της Αλβανίας , Έντι Ράμα. Κατά την συνάντησή τους τέθηκε το θέμα της επικείμενης πενταμερούς συνάντησης για το Κυπριακό που έχει εξαγγείλει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες . Η αλβανική πλευρά υποστηρίζει ότι έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση όλων για να φιλοξενήσει μια συνάντηση για το Κυπριακό. Ωστόσο , τη σύγκληση άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης έχουν αναλάβει τα Ηνωμένα Έθνη .
Την ίδια ώρα , αναβρασμός επικρατεί στην Άγκυρα καθώς οι συναντήσεις Τούρκων Αξιωματούχων με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας μεταφράζεται από τους εθνικιστές της γείτονος και του Ψευδοκράτους πώς δημιουργείται η εντύπωση αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας.