Το παιχνίδι υψηλού ρίσκου του Νετανιάχου ενάντια στο Ιράν – Το σχέδιο για «νέο χάρτη» στη Μ. Ανατολή
Το βίαιο τέλος του Νασράλα δεν οδήγησε απλώς σε ισραηλινούς πανηγυρισμούς. Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, ενθάρρυνε επίσης τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, να επιχειρήσει αναδιαμόρφωση του χάρτη της Μέσης Ανατολής, με στόχο μια πιο ευνοϊκή ισορροπία για το Ισραήλ.
Ήταν η στιγμή «Οσάμα Μπιν Λάντεν του Ισραήλ». Και όπως οι Αμερικανοί χόρεψαν έξω από τον Λευκό Οίκο μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης ότι οργανωτής της 11ης Σεπτεμβρίου είχε σκοτωθεί, η δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, αποτέλεσε -κατανοητά- την αφορμή για μεγάλους εορτασμούς στο Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα.
Ο Itamar Ben-Gvir, ο Ισραηλινός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας και ηγέτης του ακροδεξιού Εβραϊκού Εθνικού Μετώπου, μοίρασε μπακλαβά, λέγοντας: «Με τη βοήθεια του Θεού, όλοι οι τρομοκράτες θα πεθάνουν όπως ο Nasrallah. Ας θάψουμε όσους περισσότερους μπορούμε κάτω από τη γη». Και δεν ήταν ο μόνος που πίστευε ότι το Ρος Ασανά (σ.σ. η εβραϊκή Πρωτοχρονιά) είχε φτάσει λίγες μέρες νωρίτερα.
Για τους Ισραηλινούς, ο Νασράλα ήταν – σύμφωνα με τα λόγια του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου – όχι απλώς οποιοσδήποτε τρομοκράτης αλλά «Ο τρομοκράτης». Ένας άνθρωπος υπεύθυνος για τους θανάτους εκατοντάδων Ισραηλινών, Αμερικανών και άλλων κατά τη διάρκεια των τριών δεκαετιών του ως αρχηγός της Χεζμπολάχ.
Από την στιγμή που τα ισραηλινά Μέσα Ενημέρωσης με έκτακτα δελτία ανακοίνωσαν το θάνατό του Νασράλα. Το ισραηλίτικο τραγούδι «Come On, Oh, Nasrallah», τραγουδιόταν σε γάμους και νυχτερινά κέντρα στο Τελ Αβίβ, αλλά και στην αγορά Mahane Yehuda στην Ιερουσαλήμ. Πολλοί ισραηλινοί ένιωσαν ότι «απαντούσαν« στους πανηγυρισμούς που ακολούθησαν την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο.
Ωστόσο, το βίαιο τέλος του Νασράλα σε ένα υπόγειο καταφύγιο της Βηρυτού, κατεστραμμένο από δεκάδες βόμβες 2.000 λιβρών που έριξε η 69η Μοίρα της Ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας, δεν οδήγησε απλώς στην ισραηλινή ευφορία – ενθάρρυνε επίσης τον Νετανιάχου να επιχειρήσει την αναδιαμόρφωση του χάρτη της Μέσης Ανατολής, με στόχο μια πιο ευνοϊκή ισορροπία για το Ισραήλ.
Στόχος η Τεχεράνη και το μακρύ της χέρι η Χεζμπολάχ
Ο Νετανιάχου έχει ήδη τονίσει ότι ο απώτερος στόχος του είναι να υπονομεύσει την θρησκευτική ηγεσία της Τεχεράνης και να ανατρέψει τους Ιρανούς που χρηματοδοτούν τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ και τους αντάρτες Χούτι της Υεμένης. Και ποιος καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό από το να στομώσει το δόρυ του Ιράν, να συντρίψει τη Χεζμπολάχ; Αλλά αυτό είναι ένα επικίνδυνο παιχνίδι.
Οι φιλοδοξίες του Νετανιάχου αντανακλούν την μοναδική ευκαιρία που είχε ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Γ. Μπους όταν ξεκίνησε, μια από τις πιο φιλόδοξες πολιτικές ατζέντες οποιασδήποτε σύγχρονης αμερικανικής κυβέρνησης: Το σχέδιο οικοδόμησης και δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων για τη Μέση Ανατολή. «Ο λαός του Ιράκ μπορεί να αποτινάξει την αιχμαλωσία του. Μπορούν μια μέρα να ενταχθούν σε ένα δημοκρατικό Αφγανιστάν και μια δημοκρατική Παλαιστίνη, εμπνέοντας μεταρρυθμίσεις σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο», είχε δηλώσει ο Τζώρτζ Γ. Μπους στον ΟΗΕ το 2002. Ωστόσο, όλα αυτά δεν πήγαν τόσο καλά.
Η Μέση Ανατολή ήταν τόσο συχνά το νεκροταφείο φιλόδοξων σχεδίων και, πολύ συχνά, χλεύασε όσους προσπαθούν να εφαρμόσουν μεγάλα οράματα — όχι μόνο ξένους, όπως οι αρχαίοι Ρωμαίοι και οι Βρετανοί ιμπεριαλιστές ή οι Αμερικανοί βαρόνοι του πετρελαίου, αλλά και του Αιγύπτιου Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ και των ιδεολόγων του Αραβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Μπάθ.
Για τον Νετανιάχου, φυσικά, η συντριβή της Χεζμπολάχ και η αποκάλυψη του χορηγού της, το Ιράν, ως κουρελιασμένη χάρτινη τίγρη με ραγισμένα νύχια θα τον απαλλάξει από τις κατηγορίες για τις αστοχίες ασφαλείας που πολλοί Ισραηλινοί τον θεωρούν υπεύθυνο, συμπεριλαμβανομένων των λαθών που επέτρεψαν στην Χαμάς να πραγματοποιήσει την επίθεσή της στις 7 Οκτώβρη.
Βαθιά επικίνδυνος ο δρόμος του Λιβάνου
Αλλά αυτός ο δρόμος είναι βαθιά επικίνδυνος. Οι ισραηλινές εισβολές στον Λίβανο δεν είχαν ποτέ καλό τέλος. Μια καθαρή εισβολή εντός και εκτός περιορισμένης εμβέλειας και γεωγραφίας μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε τέλμα.
Αυτή είναι η ανησυχία του πρώην πρωθυπουργού του Ισραήλ Εχούντ Όλμερτ, αδυσώπητου επικριτή του Νετανιάχου. «Δεν καταλαβαίνω ποια είναι ακριβώς η στρατηγική εδώ», είπε στο POLITICO. «Πρέπει να υπάρχει κάτι περισσότερο από την απλή διαταγή στα τανκς να περνούν τα σύνορα για να δικαιολογηθεί η στρατηγική που κρύβεται πίσω από αυτό».
Ο Όλμερτ δεν αμφισβητεί τα στρατιωτικά επιτεύγματα του Ισραήλ που βασίζονται στις μυστικές υπηρεσίες, τις τελευταίες τρεις εβδομάδες: Από την συντονισμένη έκρηξη των βομβητών και των ασυρμάτων, μέχρι τη στόχευση κορυφαίων διοικητών της Χεζμπολάχ και στη συνέχεια τη δολοφονία του Νασράλα. «Ο Νασράλα ήταν τρομοκράτης και επικεφαλής μιας βίαιης τρομοκρατικής οργάνωσης και του άξιζε αυτή την τιμωρία», είπε. «Αλλά τώρα ο Μπίμπι (σ.σ. όπως αποκαλείται ο Μπενιαμίν Νετανιάχου στο Ισραήλ) παρασύρεται».
Συνέχισε αναρωτώμενος: «Πού οδηγεί αυτή η εισβολή; Κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλλει ότι οι ισραηλινές δυνάμεις μπορούν να πολεμήσουν στον ποταμό Litani ή στον ποταμό Awali. Και μετά τι; Ποιο είναι το τελικό παιχνίδι; Θα μείνουμε εκεί για πάντα για να προστατεύσουμε το νότιο τμήμα του Ισραήλ; Θα σκεφτούμε να χτίσουμε οικισμούς στο νότιο Λίβανο στο μεταξύ; Κάποιοι αρχίζουν να μιλούν για στόχευση των Ιρανών ηγετών. Αυτό είναι γελοίο, κατά τη γνώμη μου. Ο Αλί Χαμενεΐ είναι ένας βάναυσος δεσπότης, αλλά είναι νόμιμος ηγέτης ενός κράτους μέλους των Ηνωμένων Εθνών. Το Ισραήλ δεν στοχεύει νόμιμους ηγέτες κρατών… Αλλά οι άνθρωποι παρασύρονται», αναφέρει.
Είναι αλήθεια ότι ο «Μπίμπι» δεν είναι μόνος στο μεγάλο του όραμα. Τα κανάλια Telegram και WhatsApp των υπερεθνικιστών του Ισραήλ, μερικοί από τους οποίους βρίσκονται στη -διχασμένη- κυβέρνηση συνασπισμού του Νετανιάχου, είναι γεμάτα επιχειρήματα για την προσάρτηση του νότιου Λιβάνου. Οι υπερεθνικιστές έχουν από καιρό υποστηρίξει την αποκατάσταση ενός «Βιβλικού Ισραήλ».
Όχι ότι ο Νετανιάχου προσυπέγραψε ποτέ τη μεσσιανική προσπάθεια προσάρτησης του νότιου Λιβάνου. Αλλά έχει από καιρό υποστηρίξει ότι ο πραγματικός εχθρός είναι το Ιράν. Και οι διοικητές των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων ανυπομονούν να φτάσουν στη Χεζμπολάχ εδώ και μήνες – ακόμη πιο πρόθυμοι από τη διατήρηση του πολέμου εναντίον της Χαμάς στη Γάζα στην πραγματικότητα – και συνέταξαν επιχειρησιακά σχέδια για μια διασυνοριακή επίθεση πριν από μήνες.
Ωστόσο, υπό την πίεση ενός ανήσυχου Λευκού Οίκου, ο οποίος φοβάται έναν πολύ ευρύτερο και ακόμη πιο κατακλυσμικό περιφερειακό πόλεμο που θα ξεσπούσε τον Λίβανο και θα καθυστερούσε τη διαδικασία εξομάλυνσης μεταξύ του Ισραήλ και των κρατών του Κόλπου, ο Νετανιάχου φαινόταν να ανακρούει πρύμναν. Όμως, οι άμεσες επιθέσεις του Ιράν στο Ισραήλ -προβλέψιμα αντίποινα- του έδωσαν και πάλι νέα ορμή.
Που θα οδηγήσει αυτό, μένει να φανεί.
