Την επίσημη «εμφάνισή» του κάνει σήμερα, 21 Δεκεμβρίου ο χειμώνας καθώς ο ήλιος εισέρχεται στο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Αυτό το αστρονομικό γεγονός είναι και η αιτία για τη μικρότερη ημέρα και τη μεγαλύτερη νύχτα του έτους.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι η ημέρα κάθε έτους που έχει τη μικρότερη περίοδο φωτός μεταξύ της ανατολής και της δύσης του ηλίου, και επομένως τη μεγαλύτερη νύχτα. Σημειώνεται όταν ο ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Τροπικό του Αιγόκερω, μια γραμμή που περιβάλλει την υδρόγειο νότια του σημερινού.
Όσο πιο βόρεια βρίσκεται κανείς, τόσο πιο σύντομη είναι και η μέρα, ενώ στον Αρκτικό Κύκλο, ο ήλιος δεν ανατέλλει καθόλου.
Πώς καθορίζεται η ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου
Το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι ένα γεγονός το οποίο σημειώνεται λόγω της κλίσης της Γης καθώς περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο.
Όταν το βόρειο ημισφαίριο βρίσκεται μακριά από τον ήλιο, οι νύχτες διαρκούν περισσότερο. Η μεγαλύτερη νύχτα οφείλεται στο γεγονός ότι το ημισφαίριο βρίσκεται στην πιο απομακρυσμένη θέση του από τον ήλιο.
Η λατρεία στον Ήλιο
Ο ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Σκανδιναβούς και Ιρανούς έως τους Μάγια και τους Ίνκας. Σχεδόν παντού, οι μεγαλύτερες γιορτές γίνονταν κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, που εθεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, που σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους.
Προϊστορικά μνημεία όπως το Στόουνχεντζ στη Βρετανία πιστεύεται ότι σχετίζονταν με την καταγραφή των κινήσεων του ήλιου στον ουρανό.
Κεντρική σημασία για τους Ρωμαίους είχε η γιορτή του «αήττητου Ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν εορταζόταν ότι ο Ήλιος άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό και έτσι να μεγαλώνουν οι ημέρες. Οι πρώτοι Χριστιανοί στη Ρώμη, οι οποίοι κατέφευγαν κρυφά στις κατακόμβες τους, αποφάσισαν να γιορτάζουν τη γέννηση του Χριστού την ίδια ημερομηνία, στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ασχολούνταν με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων.
