Ωρολογιακή βόμβα η Μεσόγειος: Γιατί η Ευρώπη θα βλέπει συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα

Προάγγελο του τι μπορεί να περιμένει σύντομα η υπόλοιπη Ευρώπη θεωρούν οι επιστήμονες τα έντονα καιρικά φαινόμενα που έπληξαν την Ισπανία, η οποία συνεχίζει να μετρά τις πληγές της. 

Τόσο η χώρα της Ιβηρικής όσο και οι άλλες χώρες μπορούν να περιμένουν ένα ζοφερό μέλλον συνεχώς επιδεινούμενης ξηρασίας, καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, αλλά και βροχοπτώσεις ενός έτους μέσα σε λίγες ώρες.

Η ρύπανση από ορυκτά καύσιμα παίζει καθοριστικό ρόλο: η θερμότητα εξατμίζει το νερό, προκαλώντας ξηρασία που επηρεάζει τους ανθρώπους αλλά και τα φυτά, την ώρα που ο θερμός αέρας μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία, αυξάνοντας την πιθανότητα καταστροφικών βροχοπτώσεων αναφέρει ο Guardian.

«Η ξηρασία και οι πλημμύρες είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος της κλιματικής αλλαγής», δηλώνει ο Στέφανο Ματερία, Ιταλός κλιματολόγος στο Κέντρο Υπερυπολογιστών της Βαρκελώνης.

Όπως αναφέρει, μελέτες έχουν συνδέσει τις ξηρασίες στη Μεσόγειο με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής καθώς η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας αλλάζει την ίδια στιγμή που η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή.

«Αυτό σημαίνει περισσότερη ενέργεια, περισσότερους υδρατμούς, περισσότερη αστάθεια, όλα τα συστατικά που τροφοδοτούν τρομακτικές καταιγίδες όταν οι ατμοσφαιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές», τονίζει.

«Η Μεσόγειος θάλασσα είναι μια ωρολογιακή βόμβα αυτές τις μέρες», προσθέτει.

Βαρύ το τίμημα για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου

Η Ισπανία – μαζί με την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ελλάδα – ήδη υφίστανται τη σκληρή πραγματικότητα αυτού που οι επιστήμονες του κλίματος αποκαλούν σύνθετους κινδύνους και αλυσιδωτές επιπτώσεις.

Οι καύσωνες μετατρέπουν τα δάση σε προσάναμμα, πυροδοτώντας θανατηφόρες πυρκαγιές που πνίγουν τις πόλεις με καπνό. Η ξηρασία, πάλι, στεγνώνει το έδαφος και εμποδίζει τη γη να απορροφήσει νερό όταν πέφτει πολύ δυνατή βροχή.

Τα λιγοστά αποθέματα νερού, τα οποία έχουν ήδη αναγκάσει πόλεις όπως η Βαρκελώνη να υιοθετήσουν περιορισμούς έκτακτης ανάγκης, αφήνουν τους πολίτες με λίγα μέσα για να επιβιώσουν από την επόμενη καταστροφή.

Η ζημιά που προκαλεί η κλιματική αλλαγή στη νότια Ευρώπη είναι μεγαλύτερη από τους αριθμούς των θανάτων από καύσωνα.

Η κλιματική αλλαγή υπεύθυνη για τους μισούς θανάτους από καύσωνα το 2022

Την Τρίτη (29/10), ερευνητές από το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης διαπίστωσαν ότι η κλιματική αλλαγή ευθύνεται για περισσότερους από τους μισούς από τους 68.000 θανάτους από καύσωνα κατά τη διάρκεια του καυτού ευρωπαϊκού καλοκαιριού του 2022.

Ο αριθμός των θανάτων λόγω καύσωνα – ο οποίος ήταν περίπου 10 φορές μεγαλύτερος από τον αριθμό των ανθρώπων που δολοφονήθηκαν στην Ευρώπη εκείνη τη χρονιά – ήταν μεγαλύτερος στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία.

Οι επιστήμονες λένε ότι τα έντονα καιρικά φαινόμενα που πλήττουν την Ισπανία και τους γείτονές της είναι προάγγελος του τι μπορεί να περιμένει σύντομα η υπόλοιπη Ευρώπη. Μια έρευνα του Ευρωβαρόμετρου τον Μάιο διαπίστωσε ότι το 61% των Ισπανών «συμφωνεί απόλυτα» ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή.

Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο του μέσου όρου της Ε.Ε. και υπολείπεται μόνο της Μάλτας και της Κύπρου. Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης είχαν πολύ υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων που απλώς «τείνουν να συμφωνούν».

Η έκθεση σε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι πλημμύρες στην Ισπανία, μπορεί να ενισχύσει την υποστήριξη της δράσης για το Κλίμα, αλλά οι εμπειρογνώμονες προειδοποιούν για τον κίνδυνο υπερβολής.

Αποκαλυπτικές δημοσκοπήσεις

Δημοσκόπηση μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Αυστραλία το 2019 διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που αρνούνταν την επιστημονική σύνδεση με την κλιματική αλλαγή «δεν συγκινούνταν» από την προσωπική εμπειρία που είχαν από τις φωτιές, αν και η συνολική υποστήριξη για τη δράση για το κλίμα ήταν μεγαλύτερη μεταξύ των πληγέντων.

Πρόσφατη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι η έκθεση σε πλημμύρες και καύσωνες αύξησε την αποδοχή της επιστήμης για το Κλίμα, ιδίως μεταξύ των ψηφοφόρων που κλίνουν προς τα δεξιά και των σκεπτικιστών του κλίματος, αλλά είχε αμελητέο αντίκτυπο στην περιβαλλοντική συμπεριφορά των ανθρώπων.

Οι ειδικοί επιστήμονες για το κλίμα λένε ότι οι πλημμύρες θα πρέπει να αποτελέσουν υπενθύμιση για την ανάγκη μείωσης της ρύπανσης από τη θέρμανση του πλανήτη και τη βελτίωση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και των σχεδίων ταχείας αντίδρασης.

Η νεροποντή στην Ισπανία έρχεται ένα μήνα μετά τις φονικές πλημμύρες που έπληξαν την κεντρική Ευρώπη, τη δυτική Αφρική και τη νοτιοανατολική Ασία και δύο εβδομάδες πριν από τη συνάντηση διπλωματών για τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα Cop29 στο Αζερμπαϊτζάν.

«Οι τραγικές συνέπειες αυτού του γεγονότος δείχνουν ότι έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε», δήλωσε η Λιζ Στίβενς, επιστήμονας κλιματικών κινδύνων στο Πανεπιστήμιο του Ρίντινγκ.

«Οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να πεθαίνουν από τέτοιου είδους προβλεπόμενα καιρικά φαινόμενα σε χώρες όπου έχουν τους πόρους για να κάνουν κάτι καλύτερο», καταλήγει.