Ειρήνη δια της ισχύος – Τι ακριβώς αποφάσισαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες για την Ουκρανία

Μετά από περίπου δέκα ώρες διαπραγματεύσεων, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν πως για να επιτευχθεί ειρήνη στην Ουκρανία, θα πρέπει η χώρα, να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση, με τις στρατιωτικές και αμυντικές ικανότητες της, να αποτελούν συστατικό στοιχείο, χωρίς όμως να διατυπώνεται συγκεκριμένο σχέδιο.
Ειδικότερα, από την μία συμφώνησαν στην παροχή ενισχυμένης οικονομικής και στρατιωτικής στήριξης στην Ουκρανία, αλλά από την άλλη απέφυγαν να συμφωνήσουν σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο για νέα βραχυπρόθεσμη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία για το 2025.
Σημειώνεται ότι Ευρωπαίος διπλωμάτης, τόνισε στο Politico, ότι αρκετοί ήθελαν να αποφύγουν να μπει συγκεκριμένο ποσό στα συμπεράσματα. Βέβαια, υπάρχει η προσδοκία ότι θα υπάρξουν αποφάσεις στο επόμενο τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ειρήνη μέσω ισχύος
Κατά την διάρκεια της ομιλίας του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατέθεσε ένα κατάλογο άμεσων αναγκών, περιγράφοντας παράλληλα την κατάσταση στην Ουκρανία, όπως τους καθημερινούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς της Ρωσίας που σφυροκοπούν ουκρανικές πόλεις. Ο Ουκρανός πρόεδρος ζήτησε από την Ευρώπη να «επιταχύνει» τις διαδικασίες για την παροχή ενός χρηματοδοτικού μέσου που θα προσανατολίζεται να βοηθήσει τον στρατό της Ουκρανίας.
Απαίτησε να επιβληθεί ένα νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας και προέτρεψε την ΕΕ να προχωρήσει με τα σχέδια για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2030.
Πριν από τη Σύνοδο, η Κάλλας είχε προτείνει να δοθεί στην Ουκρανία τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια κατά τη διάρκεια του 2025. Ωστόσο, παρά τις εκτεταμένες συνομιλίες μεταξύ διπλωματών, η προσπάθεια αυτή δεν κατάφερε να κερδίσει ομόφωνη υποστήριξη.
Σε συζητήσεις κεκλεισμένων των θυρών μεταξύ των ηγετών, η Κάλλας δήλωσε ότι η Ένωση θα πρέπει να επικεντρωθεί στην παροχή όπλων στην Ουκρανία, σύμφωνα με δύο διπλωμάτες της ΕΕ.
Το σχέδιο του Μακρόν για τις εγγυήσεις ασφαλείας
Σε ότι αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας, η βασική ιδέα του Μακρόν είναι να ενισχυθούν οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας. Μάλιστα, σε δηλώσεις του μετά το ευρωπαϊκό συμβούλιο, ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι όλοι οι ηγέτες στηρίζουν την ιδέα ενός ουκρανικού στρατού αρκετών χιλιάδων με εξοπλισμό υψηλής ποιότητας.
Επίσης ανέφερε ότι «Δεν έχω ακούσει κανέναν από τους ευρωπαίους ή μη ευρωπαίους συμμάχους μας να λέει: δεν πρόκειται να συμμετάσχουμε σε αυτές τις εγγυήσεις ασφάλειας».
Μία ακόμη ιδέα, που έχει αναδείξει μαζί με τη Τζόρτζια Μελόνι, είναι να δοθούν εγγυήσεις που να είναι σαν εκείνες του ΝΑΤΟ, αλλά χωρίς πλήρη ένταξη, καθώς όπως είπε και ο Γάλλος πρόεδρος μέχρι στιγμής, οι ΗΠΑ έχουν αρνηθεί αυτούς τους μηχανισμούς.
Το τρίτο αφορά την ανάπτυξη ξένων στρατευμάτων στην Ουκρανία. Αυτό εξήγησε ο Μακρόν, θα γίνει σε «εθνική βάση», ενώ τα στρατεύματα θα αναπτυχθούν σε «ήρεμες ζώνες» δηλαδή, μακριά από την «πρώτη γραμμή», πράγμα που πιστεύει πως θα αναπτύξει μια ντε φάκτο αλληλεγγύη μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ.
«Θα υπάρξουν αρχικές και διερευνητικές συζητήσεις για όλες αυτές τις ιδέες» τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος, που συγκαλεί συνάντηση αρχηγών του στρατού των ενδιαφερόμενων χωρών, στις 11 Μαρτίου, στο Παρίσι.
Υιοθετήθηκε ομόφωνα το «REARM Europe»
Τέλος, υιοθετήθηκαν ομόφωνα τα συμπεράσματα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας στη βάση του σχεδίου των πέντε σημείων για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης.
Στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι «η Ευρώπη θα πρέπει να γίνει πιο κυρίαρχη, πιο υπεύθυνη για τη δική της άμυνα» και να διαχειρίζεται «αυτόνομα τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, παράλληλα, «καλούν την Κομισιόν να διερευνήσει περαιτέρω μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του Συμβουλίου, ενώ θα διασφαλίσει «τη βιωσιμότητα του χρέους, θα διευκολύνει σημαντικές αμυντικές δαπάνες σε εθνικό επίπεδο για όλα τα κράτη-μέλη». Καλείται, εξάλλου, η Κομισιόν να «προτείνει επιπρόσθετες χρηματοδοτικές πηγές για την άμυνα» και «κίνητρα για όλα τα κράτη-μέλη».
Στα συμπεράσματα για την άμυνα έγινε, παράλληλα, αλλαγή διατύπωσης και ειδική αναφορά «στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά σύνορα» και όχι μόνο στα ανατολικά, που υπήρχε στο προσχέδιο, λόγω αυξημένων ανησυχιών που εξέφρασε σειρά κρατών από τη Νότια Ευρώπη, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία αλλά και η Ισπανία.
Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας θα απασχολήσει και το τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο τέλος του μήνα, που θα συγκληθεί την επόμενη μάλιστα ημέρα της παρουσίασης εκ μέρους της Κομισιόν της πολυαναμενόμενης «λευκής βίβλου» για την άμυνα, στις 19 Μαρτίου.