Επιπλέον χρηματοδότηση για το φάρμακο: Πότε και από πού
Σε αναζήτηση επιπλέον χρηματοδότησης για τον προϋπολογισμό του φαρμάκου βρίσκεται το υπουργείο Υγείας, από εναλλακτικά «κανάλια», παρόλο που η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε τροχιά διαρκούς αναβάθμισης καθώς αναπτύσσεται με ρυθμούς μεγαλύτερους από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Την ώρα που το οικονομικό επιτελείο τονίζει τη θετική πορεία των εσόδων από τον ΦΠΑ και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, μια ευθεία αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης φαίνεται να μην είναι προς το παρόν στην ατζέντα.
Πάγιο αίτημα του φαρμακευτικού κόσμου, που γίνεται ακόμα πιο επιτακτικό τα τελευταία χρόνια, είναι η αύξηση του δημόσιου προϋπολογισμού για το φάρμακο. Οι υποχρεωτικές επιστροφές (clawback) κινούνται σε πρωτοφανή επίπεδα, απολύτως μη βιώσιμα για τις επιχειρήσεις. Το σύνολο των υποχρεωτικών εκπτώσεων και επιστροφών έχει ξεπεράσει εδώ και καιρό τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, καθιστώντας τη φαρμακοβιομηχανία τον κύριο χρηματοδότη της φαρμακευτικής περίθαλψης των Ελλήνων. Όμως και οι ίδιοι οι ασθενείς έχουν σημαντικές επιβαρύνσεις, μέσω συμμετοχής και out of pocket πληρωμών.
Ο πρωθυπουργός στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό, ανακοίνωσε μεν τη μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα για όλους τους δυνητικούς δικαιούχους του ΕΚΑΣ μέσα στο 2025. Το μέτρο έχει σαφώς κοινωνικό χαρακτήρα, πατώντας στο αφήγημα της κυβέρνησης για οικονομική ανάπτυξη που επιστρέφει στην κοινωνία, όμως δεν παύει να αποτελεί αποσπασματική παρέμβαση, αφού δεν συνοδεύεται από μια συνεκτική πρόταση για την πολιτική φαρμάκου. Το ίδιο συμβαίνει και με την αύξηση του ορίου από τα 6 στα 10 ευρώ, για την τιμή των φαρμάκων που εξαιρούνται από την ετήσια ανακοστολόγηση. Μια θετική κίνηση, που προστατεύει την αγορά από την απόσυρση φαρμάκων και τη δημιουργία ελλείψεων, όμως θα έπρεπε να συνοδευτεί από μέτρα για την ενίσχυση της χρηματοδότησης.
Οι σοβαρές επιπτώσεις της χρόνιας υποχρηματοδότησης πλήττουν τόσο την καινοτομία όσο και τα παλαιά οικονομικά φάρμακα. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, λιγότερα καινοτόμα φάρμακα έρχονται στη χώρα και με σημαντική καθυστέρηση. Επίσης, παλαιές καταξιωμένες θεραπείες που στηρίζουν το σύστημα περίθαλψης βρίσκονται σε οριακό σημείο, καθώς διατίθενται ήδη σε πολύ χαμηλές τιμές και έχουν επιβαρυνθεί με δυσβάστακτες πρόσθετες επιβαρύνσεις.
Η Πολιτεία χρειάζεται να αυξήσει τη δημόσια χρηματοδότηση για το φάρμακο και να δημιουργήσει ένα σταθερό χρηματοδοτικό περιβάλλον που θα διασφαλίζει καθολική και έγκαιρη πρόσβαση σε όλες τις αναγκαίες θεραπείες για τους ασθενείς, αμβλύνοντας τις ανισότητες, θα ενισχύει τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας και θα διασφαλίζει επίσης τη βιωσιμότητα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων. Τα επιπλέον κονδύλια για τη φαρμακευτική περίθαλψη των πολιτών θα πρέπει να προέλθουν από τον κρατικό προϋπολογισμό, συν αυτά που προκύπτουν από τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Οι φαρμακευτικές εταιρείες υπολογίζουν την αναγκαία αύξηση στα 300 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα πρέπει να μπουν άμεσα στον προϋπολογισμό του φαρμάκου, για να σταματήσουν οι στρεβλώσεις στην αγορά. Στη βάση αυτή, θα μπορούσε να οικοδομηθεί και το λεγόμενο σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ Πολιτείας – φαρμακοβιομηχανίας για την επίτευξη ενός σταθερού πλαισίου για τα επόμενα τρία χρόνια.