Πώς η ορκωμοσία του Τραμπ ήδη «άλλαζει» τον κόσμο – Η επόμενη μέρα εντός και εκτός ΗΠΑ

Ο Ντόναλντ Τραμπ κλείνει λίγες ώρες ως ο 47ος πρόεδρος, αλλά ο παγκόσμιος αντίκτυπος της δεύτερης θητείας του είναι ήδη αισθητός από τις πρώτες στιγμές στο Καπιτώλιο. «Πρώτα η Αμερική» είναι το σλόγκαν του στέλνοντας μηνύματα με πολλαπλούς παραλήπτες. Από την Ιερουσαλήμ μέχρι το Κίεβο, το Λονδίνο και την Οτάβα, η εκλογική του νίκη και η προσδοκία μιας νέας ατζέντας Τραμπ έχει αλλάξει τους υπολογισμούς των παγκόσμιων ηγετών – με ορισμένες εκτεταμένες συνέπειες.

«Η χρυσή εποχή της Αμερικής αρχίζει τώρα», δήλωσε ο κ. Τραμπ ξεκινώντας μια 29λεπτη ομιλία για την ορκωμοσία, λίγο αφότου ο ίδιος και ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς έδωσαν τον όρκο τους στη Ροτόντα του Καπιτωλίου.

Και πρόσθεσε: «Η πρόσφατη εκλογή μου είναι μια εντολή να ανατρέψω πλήρως και ολοκληρωτικά μια φρικτή προδοσία και όλες αυτές τις πολλές προδοσίες που έχουν λάβει χώρα και να δώσω στους ανθρώπους πίσω την πίστη τους, τον πλούτο τους, τη δημοκρατία τους και πράγματι την ελευθερία τους. Από αυτή τη στιγμή και μετά, η παρακμή της Αμερικής έχει τελειώσει».

Όπως έκανε και ο κ. Τραμπ πριν από οκτώ χρόνια, όταν στην ομιλία του κατήγγειλε την «αμερικανική σφαγή», ζωγράφισε το ζοφερό πορτρέτο μιας γονατισμένης χώρας που μόνο ο ίδιος μπορεί να αναζωογονήσει. Όμως, ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι το 2017, απαρνήθηκε σε μεγάλο βαθμό τα θέματα «υψηλής πολιτικής» και τις ευρείες ενωτικές αναφορές που προτιμούν οι περισσότεροι πρόεδροι στις εναρκτήριες ομιλίες τους.

Υποσχέθηκε να κηρύξει αμέσως εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης στα σύνορα και να στείλει τον στρατό να τα φυλάξει. Είπε ότι θα τερματίσει τα κυβερνητικά προγράμματα που προωθούν την ποικιλομορφία, την ισότητα και την ένταξη. Είπε ότι θα μετονομάσει τον Κόλπο του Μεξικού σε Κόλπο της Αμερικής και υποσχέθηκε να καταλάβει τη Διώρυγα του Παναμά. «Θα την πάρουμε πίσω», είπε.

Δυο «νίκες» πριν ακόμη απο την ορκομωσία του

Ο Τραμπ δεν είναι πλέον μια «παρεκτροπή» σε μια μακρά σειρά προέδρων, οι οποίοι λειτουργούσαν με παρόμοιες παραδοχές για τον ρόλο της Αμερικής στον κόσμο. Η νίκη του τον περασμένο Νοέμβριο, που τον καθιστά μόλις τον δεύτερο πρόεδρο που κερδίζει μη συνεχόμενες θητείες, σημαίνει ότι είναι μια ιστορικά σημαντική φιγούρα, ό,τι κι αν συμβεί τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Και ο Τραμπ πέτυχε δύο μεγάλες νίκες ακόμη και πριν αναλάβει τα καθήκοντά του:

• Πρώτον, τέθηκε σε εφαρμογή η εκεχειρία, ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς και τρεις ισραηλινοί όμηροι απελευθερώθηκαν την Κυριακή, κάτι που πιστώνεται στην επικείμενη άφιξή του στο αξίωμα.
• Δεύτερον, ο Τραμπ, τουλάχιστον προς το παρόν, έσωσε το TikTok, το οποίο έκλεισε για λίγο για να συμμορφωθεί με ομοσπονδιακή απαγόρευση που επιβλήθηκε λόγω φόβων ότι ο ιστότοπος κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσε να χειραγωγείται από την Κίνα.

Οι δυο νίκες κατέδειξαν το ταλέντο του Τραμπ για την προσωπική και αυτοσχεδιαστική χρήση της προεδρικής εξουσίας.

Από τότε που κέρδισε τις εκλογές του Νοεμβρίου, άλλαξε την εγχώρια και παγκόσμια πολιτική δυναμική, μετά από μήνες που ο γηρασμένος Μπάιντεν αποχωρούσε από το προσκήνιο.

Και καθώς επιστρέφει στον Λευκό Οίκο, ο κόσμος περιμένει να δει αν ο «Τραμπ 2.0» θα είναι πραγματικά μια πιο πειθαρχημένη και αποτελεσματική εκδοχή της προηγούμενης.

Αλλά ακόμη και πριν επιστρέψει στο Οβάλ Γραφείο, η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ του τώρα και της έναρξης της πρώτης θητείας του πριν από οκτώ χρόνια είναι το πόσο τολμηρός αισθάνεται. Η ομιλία του έδειξε ότι και ό ίδιος και οι συνεργάτες του αισθάνονται πολύ τολμηροί.

Τα μηνύματα από την ομιλία του Τραμπ

• Μια «χρυσή εποχή»: Ο Τραμπ ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι «η χρυσή εποχή της Αμερικής αρχίζει τώρα», που ήταν και η φράση με την οποία την έκλεισε, ενώ υποσχέθηκε να βάλει τη χώρα σε προτεραιότητα. Στη συνέχεια, ωστόσο, έκανε μια αναφορά στο παρελθόν.
• Το όραμα: Ο νέος πρόεδρος υποστήριξε ότι σήμερα είναι «ημέρα απελευθέρωσης» και δήλωσε ότι η εκλογική του νίκη δείχνει ότι η χώρα «ενώνεται γρήγορα πίσω από την ατζέντα μας». Ο Τραμπ είπε ότι θέλει να τον θυμούνται ως «ειρηνοποιό και ενοποιητή» και έκλεισε με ένα μήνυμα δύναμης για τη χώρα. «Δεν θα πτοηθούμε. Δεν θα λυγίσουμε και δεν θα αποτύχουμε», είπε.
• Οι εκτελεστικές ενέργειες: Ο Τραμπ απαρίθμησε μια σειρά εκτελεστικών ενεργειών που σκοπεύει να υπογράψει αργότερα συμπεριλαμβανομένης της κήρυξης εθνικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης στα νότια σύνορα των ΗΠΑ. Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι «θα υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα για να σταματήσει αμέσως κάθε κυβερνητική λογοκρισία και να επαναφέρει την ελευθερία του λόγου στην Αμερική».
• Η μετανάστευση και ασφάλεια των συνόρων: Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση, ο Τραμπ καταφέρθηκε εναντίον των «επικίνδυνων εγκληματιών» που, όπως είπε, έχουν εισέλθει παράνομα στις ΗΠΑ και της έλλειψης ασφάλειας των συνόρων. Μάλιστα; ισχυρίστηκε ότι η παλιά κυβέρνηση απέτυχε να προστατεύσει τους Αμερικανούς.
• Οι καταστροφές: Μετά τις φονικές πυρκαγιές στο Λος Άντζελες και τον τυφώνα Ελένη στα νοτιοανατολικά της χώρας, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ «δεν μπορούν πλέον να παρέχουν βασικές υπηρεσίες σε περιόδους έκτακτης ανάγκης», ισχυριζόμενος χωρίς στοιχεία ότι οι πυρκαγιές στο Λος Άντζελες κάηκαν «χωρίς ούτε ένα δείγμα άμυνας».
• Η ενέργεια και η οικονομία: Ο πρόεδρος επανέλαβε την υπόσχεσή του για «γεωτρήσεις, μωρό μου, γεωτρήσεις» ως τρόπο μείωσης του πληθωρισμού. Ακόμη δεσμεύτηκε να ανατρέψει τις πρωτοβουλίες για την καθαρή ενέργεια και «να ξεκινήσει αμέσως την αναθεώρηση του εμπορικού μας συστήματος». Αυτό θα περιλαμβάνει φόρους και δασμούς σε ξένες χώρες, κάτι για το οποίο έχει μιλήσει πολύ.
• Η δημόσια υγεία: Ο Τραμπ επέκρινε το σύστημα δημόσιας υγείας των ΗΠΑ και υποστήριξε ότι το έθνος έχει «ένα εκπαιδευτικό σύστημα που διδάσκει στα παιδιά μας να ντρέπονται για τον εαυτό τους, σε πολλές περιπτώσεις να μισούν τη χώρα μας».
• Οι επιθέσεις στον Μπάιντεν: Ο Τραμπ επιτέθηκε στον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τις πολιτικές του, λέγοντας ότι η κυβέρνησή του «δεν μπορεί να διαχειριστεί μια απλή κρίση στο εσωτερικό, ενώ ταυτόχρονα σκοντάφτει σε έναν συνεχή κατάλογο καταστροφικών γεγονότων στο εξωτερικό».
• Ο ειρηνοποιός: «Θα είμαστε ένα έθνος χωρίς όμοιό του, με συμπόνια, θάρρος και εξαιρετισμό. Η δύναμή μας θα σταματήσει όλους τους πολέμους και θα φέρει ένα νέο πνεύμα ενότητας σε έναν κόσμο που ήταν οργισμένος, βίαιος και εντελώς απρόβλεπτος. Η Αμερική θα γίνει ξανά σεβαστή και θαυμαστή», είπε.

  «Η πιο υπερήφανη παρακαταθήκη μου θα είναι αυτή του ειρηνοποιού και ενωτικού. Αυτό θέλω να είμαι: ειρηνοποιός και ενωτικός. Με χαρά μου λέω ότι από χθες, μία ημέρα προτού αναλάβω καθήκοντα, οι όμηροι της Μέσης Ανατολής επιστρέφουν στα σπίτια τους», είπε αναφερόμενος στη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για τη Λωρίδα της Γάζας.

• Η Μέση Ανατολή: Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επηρεάσει τη Μέση Ανατολή ακόμη και πριν καθίσει στο Οβάλ Γραφείο για να ξεκινήσει τη δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος. Τερμάτισε την τακτική των καθυστερήσεων που είχε χρησιμοποιήσει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και ξεκινά τη δεύτερη θητεία του διεκδικώντας τα εύσημα για την επίτευξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.
• Η Ουκρανία: Η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο σημαίνει νέες πραγματικότητες για το Κίεβο. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει μια ειρηνευτική συμφωνία, όχι έναν υπέρογκο λογαριασμό για την αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη. Αυτό είναι σαφές. Το πώς σκοπεύει να φτάσει εκεί δεν είναι. Αν ο Τραμπ μπορέσει να ωθήσει και τις δύο πλευρές σε διαπραγματεύσεις, η Ουκρανία δεν θα προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σε θέση ισχύος. Πολλοί φοβούνται ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα πιέσει για μια διευθέτηση με τους όρους της Ρωσίας.
• Ο Καναδάς: Πριν καν γίνει πρόεδρος ο Τραμπ κατάφερε να προκαλέσει πολιτική κρίση στον Καναδά και να οδηγήσει στην αποχώρηση τον Τζάστιν Τριντό την ώρα που η χώρα αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις και όχι μόνο την υπόσχεση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 25% στα καναδικά προϊόντα.

  Η απειλή Τραμπ ότι θα βάλει δασμούς στα ξένα προϊόντα υποσχόμενος ότι με αυτόν τον τρόπο θα οδηγηθεί η αμερικανική οικονομία σε ανάκαμψη και ότι οι Αμερικανοί θα δρέψουν τις θετικές συνέπειες αυτής της πολιτικής έχει προκαλέσει ανησυχία όχι μόνο στον Καναδά αλλά και σε πολλές άλλες χώρες.

• Η Κίνα: Η οικονομία της Κίνας ανέκαμψε τους τελευταίους τρεις μήνες του περασμένου έτους, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να επιτύχει τον στόχο της για ανάπτυξη 5% το 2024. Πρόκειται όμως για έναν από τους βραδύτερους ρυθμούς ανάπτυξης εδώ και δεκαετίες.

  Το σίγουρο είναι ότι η απειλή των δασμών του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων δεν μπορεί να αγνοηθεί αν και αυτό δεν είναι το μόνο πρόβλημα για το Πεκίνο.