Debate ΠΑΣΟΚ για Κοινωνικό κράτος – Νέα γενιά – Δημογραφικό: Το συνταξιοδοτικό, η παιδεία και το ΕΣΥ

Οι κόντρες για τα όρια ηλικίας στο συνταξιοδοτικό, η κατάσταση στα δημόσια σχολεία, τα κρατικά και ιδιωτικά Πανεπιστήμια, αλλά και η κατάσταση στο ΕΣΥ κυριάρχησε στην ενότητα για το Κοινωνικό κράτος – Νέα γενιά – αλλά και το Δημογραφικό.

Αναλυτικά οι θέσεις των έξι υποψηφίων:

Παύλος Γερουλάνος

Ερώτηση: Κύριε Γερουλάνο, είναι γνωστό ότι το δημογραφικό αποτελεί σήμερα τεράστιο ζήτημα για τη χώρα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν θεωρείτε ότι η νόμιμη μετανάστευση μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης του δημογραφικού προβλήματος.

Απάντηση: «Κατ’ αρχήν να πούμε το εξής Το δημογραφικό, το ασφαλιστικό και τα κόκκινα δάνεια είναι τρεις βόμβες αυτή τη στιγμή που περιμένουν να σκάσουν στα χέρια μας. Κανένα από τα τρία δεν μπορεί να λυθεί χωρίς να κοιτάξουμε την οικονομία στα μάτια. Και η οικονομία θέλει ανάπτυξη.

Το πρόγραμμα, το οποίο έχω παρουσιάσει το πρόγραμμα Αναγέννηση, ουσιαστικά τι λέει; Λέει ότι αν θέλουμε να παράγουμε πλούτο στη χώρα και να τον διανέμουμε δίκαια, θα πρέπει πρώτα απ όλα να συγκεντρώσουμε την εξουσία. Δηλαδή οι τοπικές οικονομίες να έχουν την κατάσταση στα χέρια τους. Εκεί πέρα θα δει κανείς ότι οι ανάγκες για εργατικό δυναμικό, για παράδειγμα, είναι πολύ πιο σωστά καταγεγραμμένες. Δηλαδή αν δείτε σήμερα αν πάτε σήμερα στη Θεσσαλία, για παράδειγμα, στα αγροκτήματα εκεί ή αν πάει κανείς στην Κρήτη με τους με τους ανθρώπους του τουρισμού, εκεί θα σας πουν συγκεκριμένα πράγματα τα οποία χρειάζονται και θα σας πουν κιόλας προτιμήσεις για το τι είναι αυτό το οποίο θέλουν στο εργατικό δυναμικό που μπαίνει στη χώρα.

Ο μόνος τρόπος, αυτή η μετανάστευση να γίνει συντεταγμένα είναι να εξυπηρετεί συγκεκριμένες ανάγκες και να έρχονται στη χώρα τα ταλέντα αυτά που χρειάζεται η οικονομία για να αναπτυχθεί.

Σίγουρα, αν το κάνουμε συντεταγμένα και εντάξουμε αυτούς τους μετανάστες μέσα στη χώρα με τρόπο ο οποίος να είναι σωστός για την κοινωνία, τα προβλήματα που βλέπουμε σήμερα στη συσσώρευση των ψυχών μέσα σε σε διάφορα κέντρα, δεν θα τα έχουμε αύριο».

Νάντια Γιαννακοπούλου

Ερώτηση: Στο ίδιο θέμα κυρία Γιαννακοπούλου, τα δημογραφικά στοιχεία δείχνουν πως χωρίς σοβαρή μεταναστευτική πολιτική δεν θα μπορέσουμε να αυξήσουμε το εργατικό μας δυναμικό για να διατηρήσουμε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Πρέπει να προσελκύσουμε στην Ελλάδα νέους μετανάστες ή πρέπει να ακολουθήσουμε σκληρή πολιτική κλειστών συνόρων, όπως για παράδειγμα ακολουθούν άλλες γειτονικές χώρες;

Απάντηση: «Βλέπουμε τι γίνεται συνολικά στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή, όπου επί της ουσίας η Γερμανία ετσιθελικά και για τους δικούς της εσωτερικούς λόγους, διαλύει με τον τρόπο της, βάζει, πυροδοτεί το θέμα της Συνθήκης Σένγκεν, το οποίο είναι αδιανόητο και απαράδεκτο.

Και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Κάθε φορά η κάθε χώρα, η οποία θα αντιμετωπίζει ένα εσωτερικό πρόβλημα θα μπορεί έτσι να πυροδοτεί βασικές συνθήκες της Ευρώπης. Άρα βεβαίως πρέπει να δούμε και έχει έρθει η ώρα να δούμε συνολικά το μεταναστευτικό ζήτημα. Βεβαίως θα σας πω ότι χρειάζεται η προστασία, η φύλαξη των συνόρων μας, πάντα με την τήρηση των διεθνών κανόνων και ειδικά η χώρα μας.

Το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι επειδή έχει μια τεράστια ακτογραμμή, είναι αδιανόητα διάφορα τα οποία βλέπουμε ή ακούμε για pushbacks. Ο,τιδήποτε και όχι ότι αυτό συμβαίνει ή δεν πρέπει να συμβαίνει. Υπάρχουν διεθνείς κανόνες γι αυτό. Αυτό το οποίο σας λέω είναι ότι δεν μπορεί όμως από τη μία η Γερμανία να βγαίνει και να σου λέει “δεν θα εφαρμόζω τη Συνθήκη Σένγκεν”, από την άλλη να μας κατηγορούν για κάποιες μικρές Μαρίες ή οτιδήποτε άλλο.

Πρέπει λοιπόν να δούμε στοχευμένα. Φύλαξη των συνόρων πρέπει να δούμε συνολικά η Ευρώπη τι; Ποια είναι η στάση της για το μεταναστευτικό; Κάποιες χώρες δεν το δέχονται. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό και βεβαίως να επαναπροσδιορίσουμε συνολικά ποια θα είναι η στάση μας και ποια θα είναι η στάση της χώρας μας μέσα σε αυτό.

(…) Δεν θυμάμαι να έχει γίνει κάποια τέτοια κουβέντα μέσα στο κόμμα, όπως δεν θυμάμαι να έχουν γίνει και άλλες κουβέντες πάνω σε πολύ μείζονα ζητήματα, όπως είναι το θέμα του μεταναστευτικού και ειδικά στον Δήμο Αθηναίων.

Φαντάζομαι το βλέπετε και το αντιμετωπίζετε καθημερινά. Είναι ένα τεράστιο ζήτημα το οποίο οφείλουμε να δούμε και να το δούμε κατάματα και βεβαίως πρέπει να υπάρξει μια βαθιά κουβέντα όσον αφορά την αντιμετώπισή του από το κόμμα μας.

Θέλουμε βεβαίως φύλαξη των συνόρων. Θέλουμε όμως από την άλλη και την πλήρη τήρηση του διεθνούς δικαίου και να δούμε τι χρειάζεται. Όσον αφορά τις ελλείψεις που έχουμε σε εργάτες γης και σε άλλο δυναμικό».

Άννα Διαμαντοπούλου

Ερώτηση: Εσείς διεκδικείτε την ηγεσία ενός κόμματος με γερασμένη εκλογική βάση; Το έχουμε δει αυτό στις εκλογές; Πού το αποδίδετε αυτό; Και επίσης πώς εξηγείται το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με αρχηγό τον Στέφανο Κασσελάκη ήταν πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές στις ηλικίες από 17 έως 35 ετών;

Απάντηση: «Ο κύριος Κασσελάκης έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά που προσέλκυαν τους νέους.Ήταν η νεότης, ήταν η διαφορετικότητα, η ωραιότης, η αντισυστημικότητα. Μου θυμίζετε τώρα κάτι που μου είχε πει κάποτε ο κύριος Πεπονής ότι ποτέ στην πολιτική να μη θεωρείς πλεονέκτημα την ωραιότητα και τη νεότητα, γιατί η ωραιότητα είναι σχετική και γιατί η νεότητα χαλάει αμέσως. Έρχεται αμέσως κάποιος πιο νέος. Γι αυτό και οι νέοι μας, όπως πήγαν, έτσι έφυγαν. Γιατί τα νέα παιδιά δεν θέλουν την ξύλινη γλώσσα που έχει σήμερα τα κόμματα. Αυτό είναι σαφές. Και το κόμμα μας πρέπει να αλλάξει και τη ρητορική του και τη γλώσσα του.

Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ έχει γίνει τόσο πολύ δουλειά και στη Βουλή είναι αδύνατον να περάσουν στον κόσμο, γιατί η γλώσσα είναι ξύλινη. Είναι λοιπόν πολύ ουσιαστικό να δούμε τους νέους μέσα από τα νέα μεγάλα ζητήματα που είναι η τεχνητή νοημοσύνη που αλλάζει τη ζωή τους, που αλλάζει την εργασία τους. Είναι η αλλαγές που έχουν στον τρόπο που ζούνε, στον τρόπο που ερωτεύονται. Είναι το στεγαστικό που είναι ένα μείζον ζήτημα για το οποίο όλοι έχουμε καταθέσει θέσεις. Είναι οι νέοι άνθρωποι οι οποίοι έχουν φύγει και θέλουν να έρθουν.

Οι άνθρωποι που τελειώνουν εδώ και δεν θέλουν να φύγουν και φεύγουν υποχρεωτικά. Αυτά είναι τα ζητήματα που οφείλουμε να θέσουμε και τα οποία η κυβέρνηση, ο κ. Μητσοτάκης, δεν τα έχει καν αντιμετωπίσει και αγγίξει».

Χάρης Δούκας

Ερώτηση: Η ανεργία έχει φτάσει στα προ κρίσης επίπεδα στο 9,5% στη χώρα. Τι πρωτοβουλίες πιστεύετε ότι πρέπει να ληφθούν για να πέσει κι άλλο η ανεργία;

Απάντηση: «Νομίζω ότι η επιδοματική προσέγγιση που ακολουθεί η Νέα Δημοκρατία ,ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι στη λάθος κατεύθυνση, διότι στην πραγματικότητα δημιουργεί μια κοινωνία χαμηλών προσδοκιών, όπου περιμένουν ένα επίδομα, ένα pass, ένα voucher, ένα κουπόνι και όταν τους το δίνουν πρέπει και να χειροκροτάμε.

Και αυτός είναι και ο λόγος που η νέα γενιά φεύγει ή πολλές φορές μένουν και στη χώρα ψηφιακοί νομάδες και δουλεύουν με πολύ χαμηλές αμοιβές, νεόπτωχοι σε συνθήκες πάρα πολύ δύσκολες.

Γι’ αυτό και νομίζω ότι χρειάζεται μια ριζική ανακατεύθυνση στον τρόπο που προσεγγίζουμε συνολικά το παραγωγικό μοντέλο. Και για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να ενισχύσουμε στην πράξη την καινοτομία, την εξωστρέφεια, με σημαντική κινήτρων.

Και θέλω να πω επίσης ότι ένα μεγάλο πρόβλημα των νέων είναι η κοινωνική στέγη, η κοινωνική στέγαση και υπάρχει μια νόρμα στο εξωτερικό που λέει ότι αν φτιάξεις πολύ μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα, το 10% θα πρέπει να ανήκει, να γίνεται κοινωνική κατοικία και να στηρίξει για παράδειγμα τους φοιτητές.

Και ρωτάω: Φτιάχνονται πολύ μεγάλες κτηριακές εγκαταστάσεις στη χώρα. Για παράδειγμα στο Ελληνικό το 10% θα ισχύσει για αυτή την πολύ μεγάλη επένδυση, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης.

Θα ισχύσει αυτή η κοινωνική νόρμα που θα δώσει πολύ μεγάλη βοήθεια στα νέα παιδιά και στις οικογένειες και είναι μια δημόσια ερώτηση που απευθύνω και θα ήθελα κάποια στιγμή μια απάντηση».

Μιχάλης Κατρίνης

Ερώτηση: Κύριε Κατρίνη, θέλω να ρωτήσω όταν αναφέρεστε στο κοινωνικό κράτος, ποιος είναι πιο κοντά στο πρότυπο σας; Ο Ανδρέας Παπανδρέου, o κ. Σημίτης; Ποιο από αυτά τα δύο πολύ διαφορετικά μοντέλα οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής είναι πιο κοντά στα πιστεύω σας και στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας;

Απάντηση: Είναι σαφές ότι το κοινωνικό κράτος, όπως απέκτησε σάρκα και οστά τη δεκαετία του 80 με ένα εθνικό Σύστημα Υγείας προσβάσιμο σε όλους σε όλη την Ελλάδα, με πολίτες οι οποίοι μέχρι πρότινος, μέχρι τότε πλήρωναν για το βασικό αγαθό της υγείας. Νομίζω ότι το πρότυπο της πολιτικής της δεκαετίας του 80 είναι αυτό που σήμερα επικαιροποιημένο. Άρα υγεία προσβάσιμη για όλους, ασφάλιση για όλους, με τις αναλογικές αμοιβές βεβαίως.

Ένα κοινωνικό κράτος στην παιδεία… μιλάμε για τα πανεπιστήμια, αλλά δεν μιλάμε για τα δημόσια σχολεία.

Δεν μιλάμε για αυτά τα οποία βιώνουν οι γονείς που έχουν παιδιά με ανάπτυξη αναπτυξιακές διαταραχές. Αυτό που είδαμε ένα κοριτσάκι στη Χαλκιδική πριν από δέκα μέρες να αναγκάζεται να μετακινηθεί είκοσι χιλιόμετρα γιατί αποφάσισε το υπουργείο Παιδείας να κάνει σύμπτυξη τμημάτων.

Και όλες αυτές τις πολιτικές που υποχρεώνουν τους γονείς να ψάχνουν να βρουν κέντρα παράλληλης μελέτης, να μην μπορούν επειδή το ολοήμερο σχολείο δεν δουλεύει, να μπορούν να δουλεύουν και οι δύο και να είναι ήσυχα τα παιδιά τους βρίσκονται όχι μόνο σε ασφαλές μέρος, αλλά πραγματικά διαπαιδαγωγούνται σωστά.

Όλα αυτά νομίζω ότι κάνουν επιτακτική την επαναφορά του προτύπου της δεκαετίας του 80, του ΠΑΣΟΚ.

Και λέω για το ΕΣΥ. Ένα ΕΣΥ με υγεία ποιοτική, δωρεάν, καθολική για όλους, όπου και αν πήγα στη χώρα το πρώτο και το απόλυτο αίτημα ήταν να έχουμε νοσοκομεία, γιατρούς, προσωπικό που δεν υπάρχει παρά τις εξαγγελίες και τις υποσχέσεις της σημερινής κυβέρνησης».

Νίκος Ανδρουλάκης

Ερώτηση: Κύριε Ανδρουλάκη, ο νόμος 38 63 του 2010 που συνέδεσε τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής, είναι ο νόμος του υπουργού Εργασίας του κυρίου Λοβέρδου στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, με αρμόδιο υφυπουργό τότε τον κύριο Γιώργο Κουτρουμάνη. Της τελευταίας δηλαδή κυβέρνησης αμιγώς ΠΑΣΟΚ.

Αν προκύψει ανάγκη το 2027, με βάση αναλογιστικές μελέτες, να αυξηθούν τα όρια συνταξιοδότησης για να θωρακιστεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού. Το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση ή ως αντιπολίτευση τι στάση πρέπει να κρατήσει;

Απάντηση: «Πρέπει απ ότι φαίνεται να υπερασπιστώ το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ έχει στο πρόγραμμά του ζητήματα μετανάστευσης, τα έχει και μάλιστα τα είχε πολύ πριν τα φέρει προς ψήφιση η κυβέρνηση με την άδεια εργασίας. Καθυστερημένα, την οποία ψηφίσαμε. Ήταν στο πρόγραμμά μας πριν τις εκλογές. Δεύτερον, εγώ προσωπικά πήρα πρωτοβουλία ως ευρωβουλευτής και τότε επί της Πρόεδρός μας Φώφης Γεννηματά για τα θέματα της αναθεώρησης του Δουβλίνου που λέγαμε ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μείνει μέσα ο κανόνας της πρώτης χώρας όπου μπαίνει μέσα ο μετανάστες αιτούντες άσυλο και πρέπει αν φύγει να γυρίσει πίσω.

Τότε λοιπόν το Λαϊκό Κόμμα είναι υπεύθυνο και δεν έφυγε αυτός ο κανόνας. Και παρά την αναθεώρηση του Δουβλίνου, υπάρχει αυτός ο κανόνας που εκμεταλλεύεται σήμερα η Γερμανία. Τρίτον, κάναμε δράσεις στην Αθήνα. Η πρόεδρος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών ήρθε πριν από έναν χρόνο και κάναμε δράσεις για το μεταναστευτικό στο κέντρο της Αθήνας. Τώρα. Είναι γερασμένο το ΠΑΣΟΚ; Το ΠΑΣΟΚ έχει τριπλασιάσει τα ποσοστά του μέσα σε 2,5 χρόνια στους 18 24.

Το ασφαλιστικό είναι μεγάλο θέμα. Είναι ένα τεράστιο ζήτημα στην κοινωνία. Εμείς τότε πήραμε κάποιες γενναίες αποφάσεις. Πρέπει να το δούμε αντικειμενικά. Αλλά πρέπει να επενδύσουμε στην εργασία, στους ελέγχους, στην εργασία, να σταματήσει να υπάρχει μαύρη εργασία. Πρέπει να γίνουν πάρα πολλά πράγματα για να μπορούμε με αντικειμενικά στοιχεία να συζητήσουμε μακροπρόθεσμα το εργασιακό και πάντα σε σχέση με το τεράστιο ζήτημα του δημογραφικού (…)

(…) Εμείς στηρίξαμε και μιλώ και προσωπικά και πολιτικά τη μεταρρύθμιση που έγινε από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και από σένα προσωπικά (απευθυνόμενος στην Ά. Διαμαντοπούλου) και το γνωρίζεις και μάλιστα όταν αποδομήθηκε από τη νέα Δημοκρατία. Εμείς ασκήσαμε σκληρή κριτική στη νέα Δημοκρατία. Δεν ξέρω αν άσκησαν άλλοι που δεν ήταν τότε στα όρια του ΠΑΣΟΚ. Την ίδια κριτική που άσκησε το ΠΑΣΟΚ για να υπερασπιστεί αυτόν τον νόμο.

(…) Η παιδεία παρακμάζει διότι η Νέα Δημοκρατία, ό,τι έχει καταφέρει στη δημόσια υγεία θέλει να καταφέρει και στη δημόσια παιδεία. Όλα εμπόριο και στους ιδιώτες εις βάρος των πιο αδύναμων και της μεσαίας τάξης».