Reuters: Αυτές είναι οι επιλογές της ΕΕ ως «απάντηση» στους πιθανούς δασμούς του Τραμπ
Μια σχέση που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στον «αέρα», καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να επιβάλλει νέους δασμούς.
Ήδη, δήλωσε ότι θα επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, ενώ τις επόμενες μέρες αναμένεται να αυξήσει τους συντελεστές, ώστε να αντιστοιχούν σε εκείνους άλλων χωρών την ερχόμενη εβδομάδα.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η ΕΕ θα «απαντήσει αποφασιστικά», εάν στοχοποιηθεί άδικα ή αυθαίρετα και στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χθες.
Σύμφωνα με το reuters, οι επιλογές της ΕΕ ως απάντηση στους δασμούς του Τραμπ είναι οι εξής:
Ανταποδοτικοί δασμοί
Το 2018, αφού ο Τραμπ επέβαλε δασμούς σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου αξίας 6,4 δισεκατομμυρίων ευρώ από την ΕΕ, η ΕΕ ανταπέδωσε με δικούς της δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 2,8 δισ. ευρώ. Οι δασμοί σε άλλα 3,6 δισ. ευρώ αμερικανικών εισαγωγών επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ τρία χρόνια αργότερα, αλλά δεν επιβλήθηκαν αφού ο Τζο Μπάιντεν έγινε πρόεδρος των ΗΠΑ και οι δύο πλευρές συμφώνησαν ανακωχή.
Οι δασμοί της ΕΕ στόχευαν τον αμερικανικό χάλυβα και το αλουμίνιο, αλλά και προϊόντα που συγκεντρώνονται σε πολιτείες που είχαν ψηφίσει υπέρ του Τραμπ, όπως το ουίσκι μπέρμπον από το Κεντάκι, μοτοσικλέτες από τη Harley Davidson με έδρα το Ουισκόνσιν και χυμό πορτοκαλιού από τη Φλόριντα.
Η ΕΕ θα μπορούσε να υιοθετήσει μια παρόμοια στρατηγική μέτρων «επανεξισορρόπησης» και αυτή τη φορά, αν και η Ουάσινγκτον έχει περισσότερα να στοχεύσει από τις Βρυξέλλες. Οι αμερικανικές εισαγωγές αγαθών στην ΕΕ ανέρχονται σε 347 δισ. ευρώ το 2023, έναντι 503 δισ. ευρώ εξαγωγών, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ Eurostat.
ACI: Μέσο αντι-αναγκασμού
Το μέσο αντι-αναγκασμού της ΕΕ (ACI), το οποίο τέθηκε σε ισχύ στο τέλος του 2023, επιτρέπει στο μπλοκ να προβεί σε αντίποινα κατά τρίτων χωρών που ασκούν οικονομική πίεση στα μέλη της ΕΕ για να αλλάξουν τις πολιτικές τους, και προσφέρει πολύ ευρύτερο πεδίο δράσης.
Εκτός από την επιβολή δασμών για αγαθά, η ΕΕ μπορεί να περιορίσει την πρόσβαση σε διαγωνισμούς για δημόσιες συμβάσεις για εταιρείες από τρίτη χώρα ή να λάβει μέτρα που επηρεάζουν το εμπόριο υπηρεσιών ή τις επενδύσεις.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εμπορικό έλλειμμα με την ΕΕ στα αγαθά, έχουν πλεόνασμα στο εμπόριο υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών υπηρεσιών που παρέχονται από εταιρείες όπως η Amazon, η Microsoft, το Netflix ή η Uber.
Η ΕΕ μπορεί επίσης να περιορίσει την προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, να περιορίσει την πρόσβαση των εταιρειών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στις αγορές της ΕΕ και να περιορίσει τη δυνατότητα των εταιρειών να διαθέτουν χημικά και αγροδιατροφικά προϊόντα στην ΕΕ.
Η ACI προτάθηκε το 2021 ως απάντηση στις επικρίσεις των μελών της ΕΕ ότι η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ και η Κίνα χρησιμοποίησαν το εμπόριο ως πολιτικό εργαλείο. Η Κίνα είχε στοχοποιήσει τη Λιθουανία, σύμφωνα με Λιθουανούς αξιωματούχους, αφού επέτρεψε στην Ταϊβάν να δημιουργήσει de facto πρεσβεία στο Βίλνιους.
Ο νόμος δίνει στην Επιτροπή προθεσμία έως και τεσσάρων μηνών για να εξετάσει πιθανές περιπτώσεις εξαναγκασμού και να προτείνει τρόπους δράσης στα μέλη της ΕΕ, τα οποία έχουν περίπου άλλους δύο μήνες για να τις εγκρίνουν. Η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει οποιαδήποτε μέτρα για έξι μήνες, καθώς προσπαθεί να βρει διπλωματική λύση.
Big Tech
Πέρα από την επίσημη εμπορική πολιτική, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει διάφορες οδούς για να περιορίσει τις δραστηριότητες των μεγάλων αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας, πολλοί από τους διευθύνοντες συμβούλους των οποίων είχαν προνομιακές θέσεις στην ορκωμοσία του Τραμπ.
Η ΕΕ διεξάγει έρευνες κατά της Apple, της Alphabet, της X και της Meta, στο πλαίσιο του νόμου για τις ψηφιακές αγορές (DMA), ο οποίος επιβάλλει αντιμονοπωλιακές υποχρεώσεις, και του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), ο οποίος καλύπτει τη μετριοπάθεια του περιεχομένου.
Είναι επίσης πιθανό να προσθέσει την Amazon στον κατάλογο, όπως αναφέρει το Reuters.
Ο DMA προβλέπει πρόστιμα έως και 10% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών ή 20% για επαναλαμβανόμενες παραβάσεις. Για τον DSA, το μέγιστο πρόστιμο είναι το 6% του κύκλου εργασιών.
Ο επικεφαλής της Meta Μαρκ Ζούκερμπεργκ κάλεσε τον Τραμπ να σταματήσει την ΕΕ από το να επιβάλλει πρόστιμα στις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας. Ο σύμμαχος του Τραμπ Έλον Μασκ έχει συγκρουστεί επανειλημμένα με τις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ.
Μια άλλη οδός είναι η φορολόγηση των παρόχων ψηφιακών υπηρεσιών. Η ΕΕ ανέστειλε τις εργασίες για τη φορολόγηση των ψηφιακών υπηρεσιών για να επιτρέψει την εξεύρεση μιας ευρύτερης λύσης στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο οποίος δημοσίευσε το 2023 ένα σχέδιο πολυμερούς συνθήκης που δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.
Ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η Γαλλία, εφαρμόζουν φόρους επί των ψηφιακών υπηρεσιών. Ο Τραμπ στην πρώτη του θητεία απάντησε με δασμούς, οι οποίοι στη συνέχεια ανεστάλησαν από τον Μπάιντεν.
