Reuters: Το Ιράν άνοιξε δίαυλο επικοινωνίας με τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες στη Συρία
Το Ιράν έχει ανοίξει απευθείας γραμμή επικοινωνίας με την ηγεσία των ανταρτών στη Συρία μετά την εκδίωξη του συμμάχου του Μπασάρ αλ Άσαντ. Αυτό αποκάλυψε ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος στο Reuters τη Δευτέρα (9/12), τονίζοντας ότι είναι μια προσπάθεια να «αποτραπεί μια εχθρική πορεία» μεταξύ των χωρών.
Η αστραπιαία προέλαση μιας συμμαχίας πολιτοφυλακής με επικεφαλής τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, με δεσμούς με την Αλ Κάιντα, σηματοδότησε ένα από τα μεγαλύτερα σημεία καμπής για τη Μέση Ανατολή εδώ και πολλές γενιές. Η πτώση του Άσαντ από την προεδρία αφαίρεσε ένα προπύργιο από το οποίο το Ιράν και η Ρωσία ασκούσαν επιρροή σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο.
Λίγες ώρες μετά την πτώση του Άσαντ, το Ιράν δήλωσε ότι αναμένει να συνεχιστούν οι σχέσεις με τη Δαμασκό με βάση την «διορατική και σοφή προσέγγιση» των δύο χωρών και κάλεσε για τη δημιουργία μιας κυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς που θα εκπροσωπεί όλα τα τμήματα της συριακής κοινωνίας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία για την ανησυχία της Τεχεράνης σχετικά με το πώς η αλλαγή εξουσίας στη Δαμασκό θα επηρεάσει την επιρροή του Ιράν στη Συρία, τον άξονα της περιφερειακής επιρροής του.
Αλλά δεν υπάρχει πανικός, δήλωσαν τρεις Ιρανοί αξιωματούχοι στο Reuters, καθώς η Τεχεράνη αναζητά διπλωματικές οδούς για να έρθει σε επαφή με ανθρώπους τους οποίους ένας από τους αξιωματούχους αποκάλεσε «εκείνους εντός των νέων κυβερνητικών ομάδων της Συρίας, των οποίων οι απόψεις είναι πιο κοντά στις απόψεις του Ιράν».
«Η κύρια ανησυχία για το Ιράν είναι αν ο διάδοχος του Άσαντ θα απομακρύνει τη Συρία από την τροχιά της Τεχεράνης», δήλωσε ένας δεύτερος Ιρανός αξιωματούχος. «Αυτό είναι ένα σενάριο που το Ιράν επιθυμεί διακαώς να αποφύγει», πρόσθεσε.
Μια εχθρική Συρία μετά τον Άσαντ θα στερήσει από τη λιβανέζικη ένοπλη οργάνωση Χεζμπολάχ τη μοναδική χερσαία οδό ανεφοδιασμού της και από το Ιράν την κύρια πρόσβασή του στη Μεσόγειο και τη «γραμμή του μετώπου» με το Ισραήλ.
Ένας από τους ανώτερους αξιωματούχους δήλωσε ότι οι ηγέτες του Ιράν, που αντιμετωπίζουν την απώλεια ενός σημαντικού συμμάχου στη Δαμασκό και την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, ήταν ανοιχτοί στο να συνεργαστούν με τους νέους ηγέτες της Συρίας.
«Αυτή η δέσμευση είναι το κλειδί για τη σταθεροποίηση των δεσμών και την αποφυγή περαιτέρω περιφερειακών εντάσεων», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Επαφές με τη συριακή ηγεσία
Η Τεχεράνη έχει δημιουργήσει επαφές με δύο ομάδες εντός της νέας ηγεσίας και το επίπεδο της αλληλεπίδρασης θα αξιολογηθεί τις επόμενες ημέρες μετά από μια συνεδρίαση στο Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, αποκάλυψε ένα ηγετικό στέλεχος του τομέα ασφαλείας του Ιράν.
Δύο από τους Ιρανούς αξιωματούχους δήλωσαν ότι η Τεχεράνη είναι επιφυλακτική για το ενδεχόμενο ο Τραμπ να χρησιμοποιήσει την απομάκρυνση του Άσαντ ως μοχλό πίεσης για να εντείνει την οικονομική και πολιτική πίεση στο Ιράν, «είτε για να εξαναγκάσει σε παραχωρήσεις είτε για να αποσταθεροποιήσει την Ισλαμική Δημοκρατία».
Μετά την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από την πυρηνική συμφωνία του 2015 του Ιράν με έξι μεγάλες δυνάμεις το 2018, ο τότε πρόεδρος Τραμπ ακολούθησε μια πολιτική «μέγιστης πίεσης» που οδήγησε σε ακραίες οικονομικές δυσχέρειες και επιδείνωσε τη δημόσια δυσαρέσκεια στο Ιράν. Ο Τραμπ στελεχώνει τη σχεδιαζόμενη κυβέρνησή του με γεράκια για το Ιράν.
Το 2020, ο Τραμπ, ως πρόεδρος, διέταξε μια επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος που σκότωσε τον Κασέμ Σολεϊμανί, τον ισχυρότερο στρατιωτικό διοικητή του Ιράν και εγκέφαλο υπερπόντιων επιθέσεων κατά των συμφερόντων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.
«Το Ιράν έχει πλέον μόνο δύο επιλογές: να υποχωρήσει και να χαράξει μια αμυντική γραμμή στο Ιράκ ή να επιδιώξει μια συμφωνία με τον Τραμπ», δήλωσε ο Αλί Βαέζ της International Crisis Group.
Η πτώση του Άσαντ εξέθεσε τη φθίνουσα στρατηγική επιρροή της Τεχεράνης στην περιοχή, η οποία επιδεινώθηκε από τις στρατιωτικές επιθέσεις του Ισραήλ κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και της παλαιστινιακής μαχητικής ομάδας Χαμάς στη Γάζα.
Οι μουλάδες του Ιράν ξόδεψαν δισεκατομμύρια δολάρια για να στηρίξουν τον Άσαντ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που ξέσπασε στη Συρία το 2011 και ανέπτυξαν τους Φρουρούς της Επανάστασης στη Συρία για να διατηρήσουν τον σύμμαχό τους στην εξουσία και να διατηρήσουν τον «Άξονα Αντίστασης» της Τεχεράνης απέναντι στο Ισραήλ και την επιρροή των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Η πτώση του Άσαντ αφαιρεί έναν κρίσιμο κρίκο στην περιφερειακή αλυσίδα αντίστασης του Ιράν, που χρησίμευε ως κρίσιμη οδός διέλευσης για την Τεχεράνη για την προμήθεια όπλων και τη χρηματοδότηση των αντιπροσώπων της και ιδίως της Χεζμπολάχ.
